Πλημμύρες: Ακόμα ένα προμελετημένο έγκλημα με μακροχρόνιες επιπτώσεις, αποτέλεσμα των καταστροφικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών
Αναδημοσίευση από την Εργατική Πάλη Οκτωβρίου 2023
Ανυπολόγιστες καταστροφές σε όλο τον θεσσαλικό κάμπο με τραγικές και μακροχρόνιες επιπτώσεις για τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα, άφησε πίσω της η κακοκαιρία «Ντάνιελ», αποτέλεσμα των εγκληματικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών και της αποτυχίας του «επιτελικού» κράτους Μητσοτάκη.
Τουλάχιστον 17 νεκροί, άγνωστος αριθμός αγνοούμενων, χιλιάδες ζώα νεκρά. Κατεστραμμένες εκατοντάδες εργατικές κατοικίες και επιχειρήσεις, διαλυμένες υποδομές ύδρευσης, άρδευσης, οδικού δικτύου. Με δεκάδες χιλιάδες στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων πλημμυρισμένα, είναι αβέβαιο πόσοι αγρότες θα απομείνουν, πότε και με ποιους όρους θα ξανακαλλιεργήσουν. Οι κτηνοτρόφοι είναι ιδιαιτέρως αμφίβολο αν θα καταφέρουν ποτέ να ανακάμψουν. Αναμένεται εκτίναξη της ανεργίας και απότομη φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων της ελληνικής κοινωνίας, εξαθλίωση, μετανάστευση. Σε όλα αυτά προστίθεται και ο υγειονομικός κίνδυνος εξαιτίας των χιλιάδων νεκρών ζώων, των λιμναζόντων νερών, της καταστροφής των δομών ύδρευσης και της απουσίας πόσιμου νερού, με γαστρεντερίτιδες και δερματικές ασθένειες να έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους. Ένας ατελείωτος εφιάλτης!
Οι ευθύνες συνολικά κράτους, κυβέρνησης και τοπικών αρχών, είναι βαρύτατες. Υπουργός, πολιτική προστασία, περιφέρεια και δήμοι, όλοι οι κρατικοί μανδαρίνοι ρίχνουν ο ένας το μπαλάκι των ευθυνών στον άλλο, μαζί κρύβονται πίσω από το άλλοθι της «κλιματικής αλλαγής» και των «ακραίων φαινομένων». Όμως, η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: για τις επαναλαμβανόμενες τραγωδίες που ζουν οι εργαζόμενοι και τα φτωχά λαϊκά στρώματα ευθύνεται η καταστροφική νεοφιλελεύθερη πολιτική που ακολουθούν όλες οι αστικές κυβερνήσεις.
Αν και είχε προβλεφθεί με ακρίβεια η ένταση του φαινομένου όπως και οι περιοχές που θα πλημμυρίσουν, οι κάτοικοι καταγγέλουν ότι θάφτηκαν μέσα σε τόνους λάσπης πριν καν λάβουν το πολυδιαφημισμένο «112». Ούτε τα αυτονόητα ελάχιστα μέτρα πρόληψης δεν εξιώθηκε να φέρει σε πέρας το «επιτελικό κράτος», όπως τον καθαρισμό των φρεατίων και των ρεμάτων.
Επανειλημμένα έχει αναδειχτεί η επείγουσα ανάγκη για έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και αντιδιαβρωτικά έργα, όλες οι σχετικές μελέτες υπογραμμίζουν τον άμεσο κίνδυνο. Όμως τα κονδύλια που διατίθενται είναι υποτυπώδη, γιατί η αντιπλημμυρική προστασία δεν αντιμετωπίζεται ως άμεση κοινωνική ανάγκη αλλά ως κόστος, και επομένως δεν είναι «ανταποδοτική»! Με άλλα λόγια δεν αποδίδει άμεσα έσοδα/κέρδη στον ιδιώτη (όπως πχ. ένας αυτοκινητόδρομος με τα διόδια), κατά τη γνωστή αρπακτική λογική των νεοφιλελεύθερων. Εξού και οι μεγάλες καθυστερήσεις, οι τραγικές ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές πολιτικής προστασίας κ.ά.
Άλλα και όταν δίνονται κονδύλια, όπως το 1 δις ευρώ μετά τον «Ιανό» πριν τρία χρόνια, αντί να πάνε στα αναγκαία έργα με προτεραιότητα τα αντιπλημμυρικά, πήγαν σε έργα βιτρίνας για ψηφοθηρικούς λόγους ή έγιναν αντικείμενο διασπάθισης από μεγαλο-εργολάβους (βλ. ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ). Και όσα έργα έγιναν, με το γνωστό καθεστώς των αναδόχων, χωρίς ολοκληρωμένη μελέτη και κρατικό έλεγχο, αποδείχθηκαν πλήρως ανεπαρκή (βλ. γέφυρα του Ξηριά στον Αλμυρό που έπεσε) ή τελείως αποσπασματικά και επομένως άχρηστα.
Σε κάθε πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα οι εργαζόμενοι και τα φτωχά λαϊκά στρώματα διαπιστώνουμε ότι βρισκόμαστε στο έλεος της φύσης. Αυτό δεν είναι «αμέλεια», ούτε ανικανότητα των επιτελείων (χωρίς να λείπουν κι αυτά τα στοιχεία). Οι βάσεις γι αυτές τις καταστροφές βρίσκονται στην ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών, στις μνημονιακές πολιτικές που διέλυσαν τις κοινωνικές υπηρεσίες, για να αλωνίζουν μια χούφτα αρπακτικά που θησαυρίζουν με τους στημένους διαγωνισμούς και τις απευθείας αναθέσεις από το ΤΑΙΠΕΔ. Στη συρρίκνωση των κοινωνικών δαπανών για να σπαταλώνται δισεκατομμύρια στην καταστολή και τον πόλεμο. Έτσι φτάσαμε σήμερα να παρεμβαίνει ο στρατός με κάθε λόγο κι αφορμή, μια πρακτική που ανοίγει τεράστιους πολιτικούς κινδύνους για το μέλλον.
Τον ίδιο αρπακτικό χαρακτήρα έχουν τα λεγόμενα «μέτρα αποκατάστασης» για τους πληγέντες. Ετοιμάζουν την παράδοση του αρδευτικού νερού σε ιδιωτικές κατασκευαστικές εταιρείες μέσω ΣΔΙΤ, με αποτέλεσμα το νερό για τους αγρότες να γίνει πανάκριβο. Προωθούν την είσοδο των ασφαλιστικών εταιριών στην αγροτική παραγωγή , μέσω της υποχρεωτικής ασφάλισης των κατοικιών που βρίσκονται κοντά σε ρέματα, με στόχο τη στήριξη της κερδοφορίας τους αλλά και την απαλλαγή του κράτους από την ευθύνη αποζημιώσεων. Στο όνομα του κατεπείγοντος, αποφάσισαν την έγκριση έργων στη Θεσσαλία χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση, χωρίς ανοιχτό διαγωνισμό και με κατεπείγουσες διαδικασίες που την μελέτη θα συντάσσει ο ίδιος ανάδοχος-κατασκευαστής.
Κατά τ’ άλλα, οι αποζημιώσεις και τα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση είναι κοροϊδία. Ανακοίνωσε τη διάθεση για τους πλημμυροπαθείς μόλις 600 εκατομμυρίων από συμπληρωματικό προϋπολογισμό, το κόστος του οποίου θα καλυφθεί με περικοπές σε επιδόματα και κοινωνικές δαπάνες, δηλ. τα παίρνουν από τη μία τσέπη για να τα δώσουν στην άλλη. Από αυτά μόλις 150 εκατ. αφορούν τις αποζημιώσεις αγροτών και κτηνοτρόφων (!), ενώ τα υπόλοιπα δεν είναι σφές με ποιον τρόπο θα διατεθούν.
Η κλιματική αλλαγή δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, που στο κάτω κάτω κυβερνά πάνω από μια 4ετία τη χώρα και αποτυγχάνει παταγωδώς σε κάθε έντονο καιρικό φαινόμενο. Δεν μπορούν να επικαλούνται ότι «αιφνιδιάστηκαν», όταν όλα δείχνουν ότι η κλιματική κρίση θα αυξάνει την ένταση και τη συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων. Δεν μπορούν να αποδίδουν τέτοιου μεγέθους καταστροφές απλώς στην κλιματική αλλαγή, ωσάν να ήταν αναπόφευκτες. Όχι, δεν είναι φυσικό επακόλουθο με κάθε έντονη βροχή να πνίγονται άνθρωποι, να βουλιάζουν πόλεις, να καταρρέουν υποδομές. Η υλοποίηση των απαραίτητων μέτρων πρόληψης και προστασίας, με κεντρικό κρατικό σχεδιασμό, γενναία δημόσια χρηματοδότηση και εργατικό έλεγχο θα μείωναν σημαντικά τις επιπτώσεις. Ιδιαίτερα σήμερα που η πρόοδος της τεχνολογίας και των επιστημών μας προσφέρει πολύτιμα εργαλεία προς αξιοποίηση.
Άλλωστε, την κλιματική αλλαγή την προκαλεί το δικό τους σύστημα, ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, που θυσιάζει τον άνθρωπο και τις ανάγκες του στο βωμό του κέρδους. Η άγρια εκμεταλλευτική παρέμβαση στη φύση και η καταλήστευση του περιβάλλοντος με σκοπό την φρενήρη εξάπλωση της οικονομίας της αγοράς. Μιας οικονομίας που προωθεί την υπερκατανάλωση ενέργειας για στρατιωτικούς και βιομηχανικούς σκοπούς, ενώ καταδικάζει στην ενεργειακή φτώχεια τους εργαζόμενους και τις φτωχές χώρες. Μιας οικονομίας που δεν υπηρετεί τις κοινωνικές ανάγκες, αλλά τα συμφέροντα των αστών με την εμπορευματοποίηση των πάντων. Που δε σέβεται τους περιορισμούς των φυσικών πόρων ούτε τους φυσικούς νόμους, αλλά μόνο τους νόμους του άμεσου καπιταλιστικού κέρδους με κάθε τίμημα (βλ. καναλοποιημένα, ευθυγραμμισμένα και μπετοποιημένα ρέματα στην πόλη του Βόλου με στενότερες κοίτες). Ειδικά το σύγχρονο καπιταλιστικό σύστημα που βουλιάζει στην κρίση και παρακμή του, αδιαφορεί συνολικά για τις υποδομές, το μαρτυρά αυτό η κατάρρευσή τους στα ιμπεριαλιστικά κέντρα.
Με τους αγώνες μας να τους ανατρέψουμε
Η περιοχή θα παραμείνει «κρανίου τόπος» για πολλά χρόνια. Η αυτοθυσία και η αλληλεγγύη των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων είναι ο κύριος λόγος που συγκράτησε τον αριθμό των θυμάτων. Με αυτές επιβιώνουν πολλοί που έχουν χάσει κάθε πηγή εισοδήματος. Όμως, η αλληλεγγύη και η εθελοντική προσφορά, μπορεί να ανακουφίζουν σε ένα βαθμό, δε λύνουν όμως τα τεράστια προβλήματα, ενώ συχνά χρησιμοποιούνται και ως υποκατάστατο της πολιτικής συζήτησης και δράσης (βλ. και τη στάση του ΚΚΕ που με κεντρικό σύνθημα «Ο λαός σώζει τον λαό» υιοθετεί όλο και περισσότερο έναν απολίτικο ακτιβισμό).
Απαιτείται οργανωμένη αρωγή από κυβέρνηση και τοπικές αρχές. Καταρχάς για την ικανοποίηση των άμεσων αναγκών διαβίωσης: Εξασφάλιση για όλους τους πλημμυροπαθείς στέγασης σε κατάλληλες κατοικίες, σίτισης και περίθαλψης με ευθύνη του κράτους. Άμεση διασφάλιση πόσιμου καθαρού νερού σε όλες τις περιοχές και πρόσβασης στις δομές υγείας. Να προχωρήσει ταχύτατα η άμεση και πλήρης αποζημίωση για τις ζημιές και απώλειες. Να καθαριστούν τα στραγγιστικά δίκτυα για να πέσει η στάθμη του νερού.
Για να μην ξαναζήσουμε τέτοιες τραγωδίες, απαιτούμε:
-Άμεση λήψη μέτρων αντιπλημμυρικής προστασίας, φιλικών προς το περιβάλλον, ενταγμένων στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και κάτω από εργατικό έλεγχο
– Μαζικές προσλήψεις, Δαπάνες για τις κοινωνικές ανάγκες, όχι για τα αιματηρά πλεονάσματα και τους εξοπλισμούς – Διαγραφή του χρέους.
– Να τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι, κυβέρνηση, κρατικός μηχανισμός, τοπικές αρχές και μεγαλοεργολάβοι
Μόνο οι αγώνες μας μπορούν να σταματήσουν αυτό τον κατήφορο, τη συσσώρευση καταστροφών, νεκρών, κοινωνικής αποσύνθεσης. Οι πρώτες κινητοποιήσεις έδωσαν ένα βήμα για να εκφραστεί η οργή. Στις 10/09 η αυθόρμητη συγκέντρωση χτυπήθηκε από την αστυνομία με αποτέλεσμα έναν βαριά τραυματισμένο διαδηλωτή, 14 προσαγωγές και 3 συλλήψεις. Στη μαζική πανθεσσαλική διαδήλωση στο κέντρο της Λάρισας στις 24/09, η κυβέρνηση απάντησε με χημικά και γκλομπς.
Ήρθε η ώρα να ενωθούμε και να οργανωθούμε παντού για να διώξουμε αυτή την επικίνδυνη κυβέρνηση. Nα επιβάλλουμε με την κινητοποίησή μας πραγματικές λύσεις για την επούλωση των πληγών από τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές – και συνολικά για την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής καταστροφής. Να αγωνιστούμε για μια άλλη κοινωνία, που δεν θα υπηρετεί τα κέρδη μιας ελίτ αλλά θα θέτει ως πρώτο στόχο τα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας και του περιβάλλοντος, για τον Σοσιαλισμό!
