Αποχώρηση ΗΠΑ από τη Συρία: ο αιφνιδιασμός Τραμπ αλλάζει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή
Αποχώρηση ΗΠΑ από τη Συρία: ο αιφνιδιασμός Τραμπ αλλάζει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή
–
Από την Εργατική Πάλη Ιανουαρίου
–
Στη δύση του 2018, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα αποσύρει τους περίπου 2000 αμερικανούς στρατιώτες από τη Συρία, λέγοντας ότι το Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) ηττήθηκε και η Τουρκία θα αναλάβει να συντρίψει τα υπολείμματά του, ενώ η Σαουδική Αραβία θα αναλάβει το κόστος ανοικοδόμησης. Η απόφαση αυτή προκάλεσε την παραίτηση του υπουργού Άμυνας Μάτις και τις διαμαρτυρίες πολλών στρατιωτικών αξιωματούχων, κάνοντας ολοφάνερο το έλλειμμα αποσαφηνισμένης στρατηγικής της ηγέτιδας δύναμης του ιμπεριαλισμού.
Η αποχώρηση των ΗΠΑ αλλάζει τα δεδομένα: α) Εγκαταλείπει το 25% της Συρίας, που είχαν ανακτήσει οι SDF (συμμαχία Κούρδων, Αράβων και Ασσυρίων με κύριο άξονα τις κουρδικές πολιτοφυλακές YPG) από το ΙΚ με τη στήριξη ΗΠΑ-Γαλλίας και που αποτελεί τη μόνη περιοχή της Συρίας όπου έχουν επιρροή οι δυτικοί ιμπεριαλιστές. β) Απελευθερώνει την περιοχή Ετ-Τάνφα στα σύνορα Ιράκ-Συρίας, που ελέγχει τον πιο σύντομο δρόμο για την έξοδο του Ιράν στη Μεσόγειο. γ) Επιτρέπει στον Άσαντ να διεκδικήσει από τους Κούρδους τη Ράκα, τα φράγματα του Ευφράτη και την πλούσια σε πετρέλαιο περιοχή της Ντέιρ αλ Ζορ, ενώ θα διαπραγματευθεί από θέση ισχύος την τύχη της Ροζάβα. δ) Ενισχύει την Τουρκία, που μπορεί πλέον χωρίς κίνδυνο σύγκρουσης με τις ΗΠΑ να επιτεθεί στη Ροζάβα σφαγιάζοντας τους Κούρδους, να διασφαλίσει τα σύνορά της και να αυξήσει την επιρροή της στο μεταπολεμικό καθεστώς της περιοχής. ε) Προκαλεί δέος στο Ισραήλ, που μοιάζει να μένει μόνο του απέναντι στην επέκταση του Ιράν και καλείται να αναλάβει ενεργότερο ρόλο στον συριακό πόλεμο. Οι Γάλλοι ιμπεριαλιστές έσπευσαν να ανακοινώσουν ότι παραμένουν στη Συρία, το Ισραήλ δήλωσε την έντονη αντίθεσή του στην απόφαση Τραμπ και το εβραϊκό λόμπι στις ΗΠΑ άσκησε πιέσεις ώστε να αρθεί, ενώ η Ρωσία την καλωσόρισε, αναγκάζοντας τον Τραμπ να δηλώσει ότι η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων θα γίνει με αργούς ρυθμούς.
Ο Τραμπ επιθυμεί να εστιάσει στην αντιπαράθεση με την Κίνα και αποφεύγει πολλαπλές εμπλοκές και τη διαχείριση της αποσταθεροποίησης που αυτές προκαλούν, ωστόσο τα αποτελέσματα της πολιτικής του είναι αντιφατικά. Είναι αλήθεια ότι οι Αμερικανοί στη Συρία είχαν δευτερεύοντα λόγο και μάλιστα σε μια περιοχή που ελέγχεται από τους Κούρδους, πράγμα που κάθε άλλο παρά εξασφάλιζε την απόλυτη κυριαρχία τους. Παράλληλα, η στήριξη στους Κούρδους αποτελούσε μόνιμη αιτία ρήξης με τον τουρκικό καπιταλισμό και πιθανόν τώρα οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας να έχουν ένα αγκάθι λιγότερο, απομακρύνοντας έναν πιο σφιχτό εναγκαλισμό της Τουρκίας με Ρωσία-Ιράν. Τέλος, ασκούνται εντονότερες πιέσεις σε Ισραήλ, Σαουδική Αραβία και Τουρκία να αναλάβουν τα βάρη της σύγκρουσης στη Συρία.
Ωστόσο, χαρακτηριστικό για τα νέα αδιέξοδα που δημιουργούνται είναι ότι η Τουρκία επιθυμούσε το σταμάτημα της στήριξης των Κούρδων, όχι όμως και την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων! Η περίπτωση να αναλάβει ο τουρκικός στρατός την καταδίωξη του ΙΚ σημαίνει να διανύσει 250 χιλιόμετρα μέσα σε έδαφος που ελέγχεται από τις YPG, που διατηρούν και αμερικανικό οπλισμό. Ενδεχόμενη τουρκική επέμβαση στη Μανμπίτζ και στη Ροζάβα θα προκαλούσε την αντίδραση της Συρίας και των Ρώσων, που προς το παρόν επιτρέπουν την παραμονή των φιλότουρκων τζιχαντιστών στην επαρχία Ιντλίμπ, κάτι που όμως θα πάψει να συμβαίνει σε περίπτωση αυξημένων βλέψεων της Τουρκίας. Επομένως, το εγχείρημα είναι πιθανότατα εκτός των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του τουρκικού στρατού και των οικονομικών δυνατοτήτων του τουρκικού καπιταλισμού. Ήδη στη Μανμπίτζ, ύστερα από κάλεσμα των Κούρδων, αναπτύχθηκαν συριακά στρατεύματα για να αποτρέψουν την κατάληψή της από την Τουρκία, ενώ οι Αμερικανοί παραμένουν εκεί για να σταματήσουν τους Σύριους!
Οι Κούρδοι απειλούνται άμεσα, τόσο από την Τουρκία όσο και από μια διαπραγμάτευση της αυτονομίας τους με τους Ρώσους και το καθεστώς Άσαντ. Είναι αλήθεια ότι στηρίχτηκαν στις συγκυριακές πολιτικές των ιμπεριαλιστών και τώρα μοιάζουν «προδομένοι», όμως το κουρδικό κίνημα έχει γαλουχηθεί μέσα σε κακουχίες και είναι τώρα δυνατότερο από ποτέ. Δεν ισχύει το ίδιο για την ελληνική μπουρζουαζία, που εναπόθεσε πολλά στις υποσχέσεις των ΗΠΑ για μετατροπή της Ελλάδας σε σύνορο του δυτικού πολιτισμού και για εγκατάλειψη της Τουρκίας. Μια στροφή της αμερικανικής πολιτικής και στην ανατολική Μεσόγειο θα αφήσει ξεκρέμαστο τον ελληνικό καπιταλισμό, παρότι αποτελεί τον πιο πιστό σύμμαχο των ΗΠΑ αυτή τη στιγμή.
