Επικίνδυνη κινητικότητα στα σύνορα Ρωσίας – Ουκρανίας
Επικίνδυνη κινητικότητα στα σύνορα Ρωσίας – Ουκρανίας
Από την Εργατική Πάλη Δεκεμβρίου
Το μέτωπο Ρωσίας – Ουκρανίας, ένα από τα πάρα πολλά που άνοιξαν οι ιμπεριαλιστές την τελευταία δεκαετία, βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, και ίσως απειλεί την ευρύτερη περιοχή με επικίνδυνες εξελίξεις.
Εφτά χρόνια πριν, το 2014, οι Δυτικοί ιμπεριαλιστές, και κατά βάση οι ΗΠΑ, χρηματοδότησαν μία ακόμη προσπάθεια «έγχρωμης επανάστασης» για να αποσπάσουν την Ουκρανία από την επιρροή της Μόσχας, όπως είχαν επιχειρήσει παλιότερα και στην ίδια χώρα αλλά και σε μια σειρά χωρών της Βαλτικής. Ωστόσο εκείνη τη φορά, οι ενέργειές τους πήραν το χαρακτήρα ανοιχτού πραξικοπήματος (η λεγόμενη «εξέγερση του Μαϊντάν»), με πρωταγωνιστικό ρόλο μάλιστα συμμοριών νεοναζί[1], οι οποίες έπαιξαν και τον καθοριστικό ρόλο για την επιβολή κλίματος βίας και τρομοκρατίας που οδήγησε στην άνοδο της εξουσίας του προέδρου Ποροσένκο.
Οι εξελίξεις αυτές, έσπασαν ένα σημαντικό «ταμπού», αφού παρ’ ότι οι ιμπεριαλιστές πάντοτε επενέβαιναν ανοιχτά στα εσωτερικά άλλων χωρών, δεν είχαν προχωρήσει σε άμεσο πραξικόπημα σε χώρα της Ευρώπης για αρκετές δεκαετίες.
Η αντίδραση της Ρωσίας ήταν άμεση και αναμενόμενη, αφού η Ουκρανία δεν ήταν ένας τυχαίος σύμμαχός της, αλλά μια περιοχή με την οποία τη συνέδεαν σημαντικοί δεσμοί, στην οποία διατηρούσε και διατηρεί συμφέροντα, ενώ στην Ανατολική Ουκρανία, ανατολικά του ποταμού Δνείπερου, και ιδιαίτερα στη χερσόνησο της Κριμαίας, οι κάτοικοι έχουν σχεδόν καθολικά ρώσικη εθνική συνείδηση.
Οι συρράξεις που ξεκίνησαν μεταξύ του νέου καθεστώτος του Κιέβου και των στρατευμάτων που σχηματίστηκαν στην Ανατολική Ουκρανία, και κυρίως στις περιοχές Λουγκάνσκ, Ντονμπάς κ.λπ., οδήγησαν σε πρώτη φάση στην εκκωφαντική αυτονόμηση της Κριμαίας (στο δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε, η απόσχιση από το ουκρανικό κράτος κέρδισε με συντριπτικό ποσοστό). Έκτοτε, η Κριμαία αποτελεί αυτόνομη περιοχή η οποία όμως βρίσκεται de facto κάτω από την προστασία της Ρωσίας, ενώ στην Ανατολική Ουκρανία οι συγκρούσεις συνεχίζονται με διαλείμματα και ανακωχές.
Η διαφαινόμενη αναζωπύρωση των συγκρούσεων
Επί προεδρίας Τραμπ, οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να ρίξουν δυνάμεις σε άλλα μέτωπα (Μέση Ανατολή – Συρία, Κίνα κ.λπ.), με αποτέλεσμα η κατάσταση στην Ουκρανία να παραμείνει λίγο – πολύ, στάσιμη. Ωστόσο, το νέο καθεστώς του Κιέβου χρίστηκε προνομιακός συνομιλητής της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, και «πολύτιμος εταίρος».
Σήμερα, η Ουκρανία (η οποία προφανώς χωρίς τη στήριξη των Δυτικών δεν αποτελεί κανένα σημαντικό μέγεθος, ειδικά χωρίς να ελέγχει την Ανατολική Ουκρανία και Κριμαία), επιδιώκει να συσφίξει περισσότερο τις σχέσεις αυτές και να γίνει επίσημο μέλος του ΝΑΤΟ. Όπως είναι φυσικό, μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελούσε κόκκινη γραμμή ή casus belli για τη Ρωσία, όπως δήλωσε άλλωστε ανοιχτά και ο πρόεδρός της, Πούτιν. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι το ΝΑΤΟ θα αρχίσει να αναπτύσσει δυνάμεις, αλλά κυρίως μόνιμες υποδομές (βάσεις, στρατόπεδα, αεροδρόμια) σε απόσταση αναπνοής από τη Μόσχα, κάνοντας ένα ποιοτικό άλμα στην περικύκλωση και το «στραγγαλισμό» της Ρωσίας.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι[2] διαμαρτύρεται σε όλους τους τόνους ότι η Ρωσία αναπτύσσει ξανά περισσότερους από 90.000 στρατιώτες στην περιοχή του Ντονμπάς και ετοιμάζεται να εισβάλλει στην Ουκρανία. Καλεί τη Ρωσία σε διαπραγματεύσεις, την ίδια στιγμή όμως συνεχίζει να διακηρύσσει τα σχέδιά του για την επαναπροσάρτηση της Κριμαίας! Το ίδιο υποστηρίζει το ΝΑΤΟ μέσω του Γενικού Γραμματέα του, Στόλτενμπεργκ και γενικώς όλοι οι σύμμαχοι του Κιέβου. Ο Ζελένσκι μάλιστα υποστηρίζει ότι έχει λάβει πληροφορίες που λένε ότι ο Πούτιν έχει οργανώσει πραξικόπημα εναντίον του το οποίο έχει προγραμματιστεί για τις αρχές Δεκέμβρη! Η Ρωσία όντως φαίνεται να έχει αναπτύξει αυτές τις δυνάμεις, την στιγμή όμως που και η Ουκρανία έχει αναπτύξει στην περιοχή 125.000 στρατιώτες, ήτοι το μισό στρατό της!
Η κατάσταση είναι πράγματι αρκετά επικίνδυνη. Φυσικά δεν τίθεται σε σύγκριση η δύναμη πυρός Ρωσίας και Ουκρανίας, αλλά η εμπλοκή των ιμπεριαλιστών σε αυτήν τη σύγκρουση (που αν προχωρήσει πρέπει να θεωρείται δεδομένη), θα της έδινε τρομακτικές διαστάσεις.
Η αλήθεια είναι ότι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ μάλλον δεν έχουν συμφέρον από μια σύγκρουση τέτοιου είδους ακριβώς αυτήν τη στιγμή. Ο λόγος είναι ότι συνεχίζουν να έχουν ανοιχτά μια σειρά από μέτωπα, φέρουν στις πλάτες τους το πρόσφατο φιάσκο του Αφγανιστάν, ενώ η ανάγκη για όλο και περισσότερες οικονομικές, διπλωματικές και στρατιωτικές δυνάμεις στην προσπάθεια υποβάθμισης της Κίνας, τους στερούν κάποια ελευθερία κινήσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο έχουν δρομολογηθεί κινήσεις σε διπλωματικό επίπεδο. Επίκειται τις επόμενες ημέρες συνάντηση ΗΠΑ – Ρωσίας σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, ενώ δεν αποκλείεται να επιδιωχτεί και μια συνάντηση Μπάιντεν – Πούτιν το επόμενο διάστημα, παρόλο που αυτό το ενδεχόμενο έχει δεδομένες δυσκολίες. Παράλληλα, ΝΑΤΟ και ΕΕ εξετάζουν νέες οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία.
Ωστόσο, όταν τα πράγματα φτάνουν στη συσσώρευση τόσο πολυάριθμων στρατευμάτων σε μια περιοχή τόσο επικίνδυνη, δεν πάνε όλα «βάσει σχεδίου». Ακόμα κι αν αποφευχθεί μια σύγκρουση τώρα, πράγμα που είναι πολύ σημαντικό για όλη την περιοχή, αυτή απλώς μετατίθεται για το μέλλον. Το παιχνίδι του ξαναμοιράσματος του κόσμου έχει ανοίξει, και σε αυτό οι ΗΠΑ δεν παίζουν πια μόνες τους. Το μέτωπο της Ουκρανίας θα παραμένει ανοιχτό, και θα αποτελεί μια εν δυνάμει εστία πολέμου ανάμεσα στα δύο μπλοκ, από τη μία αυτό των «παλιών» ιμπεριαλιστών, ΗΠΑ, ΕΕ κ.λπ., και από την άλλη της Κίνας και του μπλοκ συμμάχων της, ανάμεσα στους οποίους την πιο εξέχουσα θέση έχει η Ρωσία.
Η εμπλοκή των υπόλοιπων κρατών της περιοχής – Ο ρόλος της Ελλάδας
Το πολιτικό τοπίο στην περιοχή είναι αρκετά σύνθετο και δεν περιορίζεται στη σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας, παρότι αυτή παίζει τον κυρίαρχο ρόλο.
Τα πυρά των ιμπεριαλιστών, αυτήν τη φορά των Ευρωπαίων και κυρίως της Γερμανίας, στρέφονται και ενάντια στη Λευκορωσία, με αφορμή τις προσφυγικές ροές. Η Λευκορωσία του προέδρου Λουκασένκο είναι η μόνη χώρα της Βαλτικής η οποία παραμένει στο πλευρό της Ρωσίας. Ο Λευκορώσος πρόεδρος κάλεσε τους πρόσφυγες (περίπου 2.000) που είναι εγκλωβισμένοι στα σύνορα της χώρας του με την Πολωνία «να ακολουθήσουν το όνειρό τους προς την Ευρώπη», λέγοντάς τους μάλιστα ότι δεν θα τους εμποδίσει αλλά θα τους βοηθήσει σε αυτό! Το γεγονός αυτό, μαζί με τα περσινά γεγονότα στα οποία ενεπλάκη η χώρα (βλ. την περίφημη υπόθεση της «αεροπειρατείας»), έχουν κάνει τους Δυτικούς να θεωρούν επικίνδυνη την «υβριδική απειλή Ρωσίας – Λευκορωσίας».
Παράλληλα, η Τουρκία, πάντοτε με βλέψεις να έχει θέση ρυθμιστή στην περιοχή, προτίθεται να παίξει το ρόλο του διαμεσολαβητή ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία. Με αυτήν της την κίνηση θέλει να αναβαθμίσει το ρόλο της, έναντι και των δύο αντιμαχόμενων μπλοκ, απέναντι στους οποίους κρατάει τη γνωστή αμφίσημη στάση, με τελευταίο επεισόδιο την πώληση στην Ουκρανία μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones), κάτι που προκάλεσε τη δυσφορία του Κρεμλίνου.
Η δική μας χώρα, παρά τη σιγή που επικρατεί, ταυτίζεται όπως πάντα με τις κινήσεις των ιμπεριαλιστών και του ΝΑΤΟ. Άλλωστε, είχε συναινέσει στο εμπάργκο ενάντια στη Ρωσία, προκαλώντας σημαντική ζημιά στην ίδια την ελληνική αγροτική παραγωγή, ενώ πρόσφατα προέβη σε κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τον ουκρανικό στρατό. Για το εργατικό κίνημα της χώρας μας, πρέπει να αποτελεί πάγια θέση αλλά και αίτημα αιχμής η απεμπλοκή της Ελλάδας από οποιοδήποτε εν δυνάμει πεδίο πολεμικών επιχειρήσεων. Η απόλυτη ταύτιση με το ΝΑΤΟ, η οποία αποτελεί τη βασική πολιτική θέση της κυβέρνησης Μητσοτάκη (όπως και της προηγούμενης του Τσίπρα), που μας φέρνει στο σημείο συμμαχιών με καθεστώτα που αποτελούν προϊόν πραξικοπήματος και δη ναζιστικού, όπως η Ουκρανία, μόνο κινδύνους ενέχει για τον ελληνικό λαό. Η Ουκρανία είναι πολύ μακριά για μας για να πολεμήσει εκεί έστω και ένας στρατιώτης ή για να ξοδέψουμε έστω και ένα ευρώ για τα πολεμικά σχέδια του ΝΑΤΟ. Είναι όμως και πολύ κοντά ώστε να αποφασίσουμε να παλέψουμε ενάντια σε αυτά τα πολεμικά σχέδια, στα οποία αν της ζητηθεί, η κυβέρνησή «μας» θα αποδειχτεί και πάλι ο πιο πρόθυμος σύμμαχος.
[1] Σημαντικότερη όλων ήταν η δράση της οργάνωσης «Δεξιός Τομέας», η οποία μεταξύ άλλων προέβη στον εμπρησμό ενός κτιρίου στην Οδησσό (έδρα εργατικού συνδικάτου), με αποτέλεσμα να καούν ζωντανοί περίπου 200 άνθρωποι που κατέφυγαν εκεί για να γλιτώσουν από τη μανία των νεοναζί. Το φρικιαστικό αυτό γεγονός φυσικά αποσιωπήθηκε σε μεγάλο βαθμό από όλα τα ΜΜΕ της Δύσης.
[2] Πρόκειται για μια γελοία προσωπικότητα (όπως και ο προκάτοχός του, Ποροσένκο). Πρώην κωμικός, που υποδύθηκε σε τηλεοπτική σειρά το ρόλο του προέδρου της Ουκρανίας (!). Τα μόνα του πολιτικά «προσόντα» είναι η τυφλή υποταγή στους ιμπεριαλιστές, των οποίων αποτελεί αχυράνθρωπο, η νεοφιλελεύθερη μανία του και το αντικομμουνιστικό του μένος.
