Φοιτητικό κίνημα: απολογισμός, καθήκοντα, προοπτικές

Φοιτητικό κίνημα

Απολογισμός, Καθήκοντα, Προοπτικές

Από την Εργατική Πάλη Απριλίου

Οι φοιτητικές κινητοποιήσεις ενάντια στο ν. Κεραμέως – Χρυσχοΐδη έφεραν τη νεολαία στο προσκήνιο. Οι καταλήψεις και μαζικές πορείες χιλιάδων άνοιξαν έναν σημαντικό δρόμο. Ειδικά όταν αρχικά είχαμε μόνο λίγες, μικρές κινητοποιήσεις, το πολύ μερικών εκατοντάδων, σχεδόν αποκλειστικά από οργανωμένες δυνάμεις.

Η βαναυσότητα του νόμου, η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης και των αστικών επιτελείων να τον εφαρμόσουν, μαζί με τα χρόνια βάρη του φοιτητικού κινήματος (αποπολιτικοποίηση, απομάκρυνση από τις συλλογικές διαδικασίες, αδυναμία ανάλυσης της αστικής επίθεσης), αλλά και την ακόμα δεξιότερη στροφή των ΠΚΣ / ΚΝΕ και ΕΑΑΚ, είναι που κυρίως προσδίδουν στο κίνημα κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά:

1) Χτυπητή αναντιστοιχία μεταξύ του μεγάλου αριθμού φοιτητών που διαδηλώνουν με τη συμμετοχή στις γενικές συνελεύσεις (παρέμεινε χαμηλή, για την ώρα δεν φαίνεται να ξεπερνιέται). Μαζί με το λόκ άουτ που προσπαθεί να επιβάλλει η κυβέρνηση στο κίνημα (κλειστές σχολές), αναμφίβολα πρόκειται για σοβαρή αντικειμενική δυσκολία.

2) Μια αμορφία και αδυναμία των δομών αυτοοργάνωσης, ιδιαίτερα των συντονιστικών. Άλλωστε αυτά δεν καλούνταν καν ή είχαν υποκατασταθεί, από ΚΝΕ – ΕΑΑΚ, με (τηλε)συσκέψεις ΔΣ.

3) Στη Θεσσαλονίκη, μια πρώτη απαγκίστρωση, μέσα σ’ αυτές δυσκολίες, από τη μέγγενη των παλιών και νέων γραφειοκρατών ή και ρεφορμιστών των ΚΝΕ – ΕΑΑΚ.

4) Μια τοπικότητα, εντοπισμένη πάλι ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη (πολλές καταλήψεις, μαζικές διαδηλώσεις ή και ένα ζωντάνεμα του χώρου των πανεπιστημίων), σε χτυπητή αντίθεση με τις αδυναμίες στην Αθήνα.

Το τελευταίο αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα: απομονώνει το κίνημα, κόβοντάς του τη δυνατότητα ανάπτυξης. Η αποκλειστική ευθύνη ανήκει σε ΚΝΕ – ΕΑΑΚ, που γι’ αυτό η πολιτική τους είναι κυριολεκτικά εγκληματική. Η έλλειψη εμπιστοσύνης τους στη νεολαία και στους αγώνες (χαρακτηριστικό των ρεφορμιστών), αλλά και η ρεφορμιστική – οπορτουνιστική πολιτική τους, αποτυπώνεται στην εμμονή σε αποπροσανατολιστικά συνθήματα και κινήσεις, όπως π.χ. «φοιτητές ξανά», διάφορες «συμβολικές» ενέργειες, τουρνουά αντί για συνελεύσεις και καταλήψεις… Κατεύθυνση αντιπαραθετική με τον αγώνα διαρκείας για την Ανατροπή του νόμου.

Η σημασία του υποκειμενικού παράγοντα (κόμματα, οργανώσεις, πολιτική συγκρότηση και γραμμή) έγινε ολοφάνερη. Η σταθερότητα και αποφασιστικότητα λίγων δυνάμεων έδωσε μια κρίσιμη σύνδεση για να φουσκώσουν οι κινητοποιήσεις από το αρχικό χαμηλό επίπεδό τους. Ιδιαίτερα αυτές οι διεργασίες προχώρησαν στη Θεσσαλονίκη, εκφράζοντας μια διάθεση συνέχισης του αγώνα, δίνοντας αντοχή και διάρκεια στις κινητοποιήσεις, ξεπερνώντας σ’ έναν πρώτο βαθμό το μπλοκ ΚΝΕ – ΕΑΑΚ και, ίσως, διαμορφώνοντας μια πρώτη πολιτικοποίηση και μαγιά νέων αγωνιστών.

Η ανασυγκρότηση και ανασύνθεση, όμως, του φοιτητικού κινήματος δεν θα είναι μια εύκολη, γρήγορη, ευθύγραμμη. Στην εμβρυακή κατάσταση ή στα πρώτα βήματά του, πολλά προβλήματα βαραίνουν. Κουβαλάει στις πλάτες του λάθη και αδυναμίες προηγουμένων περιόδων. Αντανακλά μια συνείδηση της νεολαίας με μεγάλες αντιφάσεις, αδυναμίες, κενά. Η ατομικοποίηση, η δυσπιστία ή αποστροφή πολλών νέων προς την οργανωμένη πάλη, η έλλειψη εμπιστοσύνης στις δυνάμεις τους και στο κίνημα, η γραφειοκρατική απονέκρωση των συλλόγων και διαδικασιών… θέτουν καίρια και σοβαρά εμπόδια. Στην κατανόηση και εξήγηση της επίθεσης (πέρα π.χ. από την καταστολή), του αντιπάλου που αντιμετωπίζουμε. Στη συσπείρωση γύρω από κοινά αιτήματα, στη διαμόρφωση ενός πρώτου προγράμματος απάντησης. Στην οικοδόμηση ενός «αντίπαλου δέους» στην κυβέρνηση, στις πολιτικές του κεφαλαίου και της ΕΕ, στην κρίση και σήψη του ελληνικού καπιταλισμού. Μέσα από την οικοδόμηση μιας αγωνιστικής συμμαχίας με μαθητές – εκπαιδευτικούς αλλά και εργαζόμενους, άνεργους, φτωχούς. Μέσα από την ανάπτυξη και σκλήρυνση των αγώνων και της μαχητικότητάς μας, που θα συγκλίνει στο κεντρικό πολιτικό πρόβλημα, στη σύνδεση της ανατροπής του νόμου με την πτώση της κυβέρνησης της φτώχειας και της βίας.

Οι δυνατότητες έχουν αρχίσει να φαίνονται. Αν όχι γι’ αυτόν, ωστόσο για έναν επόμενο κύκλο κινητοποιήσεων. Όμως, για να γίνουν πραγματικότητα, πρέπει να ξεπεράσουμε κατά πολύ ό,τι έδωσε μέχρι σήμερα το κίνημα. Δεν νικιέται αλλιώς η επίθεση μιας κυβέρνησης, της αστικής τάξης και της ΕΕ, που «δεν λογαριάζουν πολιτικό κόστος», δηλ. κυβερνούν σχεδόν δικτατορικά. Για μια τέτοια αναβάθμιση, απαιτείται μια σκληρή «πάλη γραμμών», διαπάλη και σύγκρουση στο εσωτερικό του κινήματος. Πρώτο, με την καθημερινή συνείδηση και πρακτική των ίδιων των νέων, τις ασυνέχειες και αυταπάτες, τις συνήθειες ή και ψευτο-«βολέματά» τους, π.χ. γύρω από τη (μη) ενεργή συμμετοχή τους. Δεύτερο, με την πάλη για την αλλαγή των συσχετισμών, πολιτικά και πρακτικά. Ώστε να μπορεί να επικρατήσει έμπρακτα μια άλλη πολιτική. Αυτό απαιτεί να χτυπηθεί και να κατανικηθεί το «φράγμα» των ΚΝΕ – ΕΑΑΚ. Αλλά και να μην αφεθεί χώρος στη ζημιά από ασυνάρτητες, εν τέλει αστικές λογικές «ατομικότητας» και «διαθεματικότητας» (π.χ. σε πολλά «ανοιχτά πλαίσια»), που διαλύουν κάθε έννοια συλλογικής οργάνωσης και πάλης.

Χωρίς αυτά, είναι αδύνατο να σφυρηλατηθούν τα υλικά και εργαλεία της νίκης: η φλόγα της πίστης σ’ αυτή τη νίκη, η ακλόνητη αφοσίωση και δέσμευση στο κίνημα, στους αγώνες, εντέλει στην εργατική τάξη (τη μόνη επαναστατική δύναμη), οι δεσμοί με το εργατικό κίνημα και την επαναστατική πολιτική. Μόνο έτσι μπορεί να ανδρωθεί μια νέα, αποφασισμένη και αποτελεσματική αγωνιστική πρωτοπορία.

Μια άμεση συνέχεια του κινήματος είναι δύσκολη («σιγή» Αθήνας, στάση ΚΝΕ – ΕΑΑΚ, αντικειμενικά όρια στην ενεργοποίηση πλατύτερων φοιτητικών κομματιών…), ωστόσο οι εξελίξεις μπορούν να παίξουν ρόλο «γέφυρας» προς μια αναζωπύρωση. Φέτος οι εισακτέοι θα μειωθούν κατά 25.000, ενώ τον Απρίλιο ο Χρυσοχοΐδης θέλει να εγκαταστήσει την αστυνομία στις σχολές. Η συρρίκνωση της γ΄ βάθμιας, τα Συμβούλια Διοίκησης με μάνατζερ κ.ά. μπαίνουν μπρος με έναν ακόμα νόμο που ετοιμάζει η Κεραμέως, ενώ τα δίδακτρα αρχίζουν να γενικεύονται (π.χ. ξενόγλωσσο προπτυχιακό ΑΠΘ).

Η Σοσιαλιστική Σπουδαστική Πάλη, όπως έπαιξε καίριο ρόλο και από την πρώτη γραμμή σε όλες τις ζωντανές διεργασίες του κινήματος, θα δώσει όλες τις δυνάμεις της για να γίνει εφικτός ένας νέος γύρος, με αναβαθμισμένα χαρακτηριστικά, που θα φτάσει ως τη Σύγκρουση – Εξέγερση ενάντια στο νόμο και την κυβέρνηση. Το δίκιο είναι με το μέρος μας και, οικοδομώντας μια στιβαρή αντικαπιταλιστική δύναμη, ΘΑ ΝΙΚΗΣΟΥΜΕ!