Συρία: τουρκική εισβολή στο Αφρίν με απρόβλεπτες συνέπειες

ΑΦΡΙΝ: ΝΕΑ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ ΜΕ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

–

Από την Εργατική Πάλη Μαρτίου

–

Από τις 20 Ιανουαρίου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η νέα τουρκική εισβολή στη Συρία, τη χώρα όπου βρίσκονται σε ευθεία αντιπαράθεση όλες σχεδόν οι μεγάλες και περιφερειακές δυνάμεις της εποχής μας. Αυτή τη φορά, μπήκε στο στόχαστρο του Ερντογάν η κουρδική επαρχία Αφρίν. Καταρχήν στόχος, όπως και στην εισβολή στην Τζαραμπλούς το 2016, ήταν να αναχαιτιστούν οι κουρδικές δυνάμεις που προελαύνουν στη βόρεια Συρία, απειλώντας να πραγματοποιήσουν τον εφιάλτη του Ερντογάν, τη συνένωση των κουρδικών επαρχιών και τη δημιουργία της Ροτζάβα. Αυτή τη φορά, η επέμβαση έγινε με την αποδοχή της Ρωσίας και την ανοχή των ΗΠΑ, της Ευρώπης και του Ιράν, ενώ και ο σύριος πρόεδρος Άσαντ επιχειρεί να επωφεληθεί από τη νέα τροπή των πραγμάτων.

Ο Άμαχος Πληθυσμός

Οι χερσαίες δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία είναι στην πλειοψηφία τους μισθοφόροι και ακραίοι ισλαμιστές και δεν διστάζουν να διαπράξουν τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα σε βάρος τόσο των κούρδων μαχητών όσο και του άμαχου πληθυσμού. Εξίσου ανηλεείς είναι οι βομβαρδισμοί των τουρκικών μαχητικών αεροπλάνων, ενώ γίνεται λόγος και για χρήση χημικών όπλων. Το αποτέλεσμα είναι η ισοπέδωση ολόκληρων περιοχών, εκατοντάδες νεκροί, ανάμεσά τους πολλά παιδιά, και χιλιάδες τραυματίες – παρόλο που οι εισβολείς δεν έχουν καταφέρει να προχωρήσουν παρά μερικά χιλιόμετρα μέσα στην επαρχία. Αξίζει να σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος του σημερινού πληθυσμού της περιοχής αυτής είναι σύριοι πρόσφυγες άλλων περιοχών της χώρας που είχαν καταφύγει εκεί λόγω της σχετικής ηρεμίας που επικρατούσε, αλλά και της ίσης μεταχείρισης με τον υπόλοιπο πληθυσμό που τους παρείχε το μοντέλο δημοκρατικής αυτοδιαχείρισης που εφαρμόζεται στις περιοχές που απελευθερώνονται από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), στις οποίες πλειοψηφούν οι κούρδοι μαχητές του YPG.

Οι Βλέψεις του Ερντογάν

Το έναυσμα που οδήγησε στην επιχείρηση «Κλάδος Ελαίας», όπως με περίσσεια κυνισμού ονομάστηκε η εισβολή στο Αφρίν, ήταν η αποκάλυψη σχεδίου των Αμερικανών να δημιουργήσουν μια μεθοριακή δύναμη 30.000 ανδρών από Κούρδους κατά μήκος των βόρειων συριακών συνόρων, δηλαδή στα νότια σύνορα της Τουρκίας. Η σύνδεση των τριών κουρδικών επαρχιών της Συρίας, που έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, βρίσκεται προ των πυλών διογκώνοντας τους φόβους του Ερντογάν για απόσχιση του τουρκικού Κουδιστάν. Ωστόσο, το κουρδικό είναι μόνο ένα από τα τρία μέτωπα στα οποία επιχειρεί να παρέμβει ο Ερντογάν.

Το δεύτερο αφορά το ρόλο της Τουρκίας στη διαμόρφωση των εξελίξεων στη Συρία και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Η ενίσχυση του ISIS, που έχει σχεδόν εξολοθρευτεί, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, το καθεστώς Άσαντ, που επεδίωκε να ανατρέψει, έχει πλέον τον έλεγχο του 50% της Συρίας με τη βοήθεια των Ρώσων και του Ιράν, το Κομπάνι δεν έπεσε· αντίθετα μετέτρεψε του Κούρδους σε ρυθμιστικό παράγοντα στην περιοχή και βασικό σύμμαχο των ΗΠΑ στην προσπάθεια τους να βάλουν πόδι στη Συρία, η εισβολή στη Μανμπίζ οδηγήθηκε σε αποτυχία μετά από 6 μήνες πολιορκίας, κ.ο.κ. Η επικράτησή των Τούρκων στο Αφρίν, αν επιτευχθεί κόντρα στις μέχρι τώρα ενδείξεις, θα δώσει στον Ερντογάν ένα σημαντικό μοχλό πίεσης στο σκληρό παιχνίδι συμφερόντων και ισχύος που παίζεται εδώ και οκτώ χρόνια στις πλάτες του συριακού λαού. Γι’ αυτό, τόσο ο ίδιος ο Ερντογάν όσο και άλλοι αξιωματούχοι του καθεστώτος φτάνουν στο σημείο να απειλούν ότι η επέμβαση θα προχωρήσει μέχρι το Μανμπίζ, όπου βρίσκονται 2.000 αμερικανοί στρατιώτες και υπάρχει κίνδυνος σύγκρουσης με τις ΗΠΑ!

Το τρίτο μέτωπο αφορά το εσωτερικό της Τουρκίας. Ήδη ο εθνικιστικός πυρετός που επικρατεί –με τη συμβολή και των εξελίξεων σε Αιγαίο και Κύπρο– έχει αναγκάσει το σύνολο των αστικών κομμάτων (κεμαλικούς, εθνικιστές και ρεπουμπλικάνους) να στηρίξουν τον Ερντογάν, ενόψει και των διπλών εκλογών του 2019. Η άγρια καταστολή, που έχει επιβληθεί από το πραξικόπημα και μετά, έχει πάρει νέες διαστάσεις. Δεν απαγορεύεται απλώς οποιαδήποτε διαδήλωση διαμαρτυρίας, δεν συλλαμβάνονται μονάχα σωρηδόν δημοσιογράφοι, δικαστικοί, πανεπιστημιακοί, συνδικαλιστές και ακτιβιστές, αλλά άνθρωποι φυλακίζονται επειδή αντιτάχθηκαν στην εισβολή με ένα σχόλιο στο Facebook. Τα δε μέλη και στελέχη του φιλοκουρδικού HDP, συλλαμβάνονται και καταδικάζονται με συνοπτικές διαδικασίες.

Με τις Πλάτες της Ρωσίας

Όσο ανερμάτιστοι και ριψοκίνδυνοι κι αν είναι οι ελιγμοί του Ερντογάν, δεν γίνονται στον αέρα. Η εισβολή στο Αφρίν έγινε σε συνεννόηση με τον Πούτιν, ο οποίος χωρίς να τρέφει καμία εμπιστοσύνη στον Ερντογάν, αποσκοπεί σε μια σειρά από οφέλη: Πρώτα και κύρια, ανακόπτεται η επέλαση των Κούρδων, που παρά την προσπάθεια να διατηρήσουν καλές σχέσεις με όλες τις πλευρές, αυτή την περίοδο εξυπηρετούν περισσότερο τους αμερικανικούς σχεδιασμούς και ενισχύονται στρατιωτικά από την Ουάσινγκτον. Με αυτόν τον τρόπο, μπαίνει φρένο στην αύξηση της αμερικανικής ισχύος στην περιοχή, αλλά και στο ενδεχόμενο ομοσπονδοποίησης της Συρίας, που θα προέκυπτε ντε φάκτο με τη συνένωση των κουρδικών επαρχιών σε μια ενιαία περιοχή. Οξύνεται, επιπλέον, η ένταση μεταξύ Τουρκίας – ΗΠΑ, που κλιμακώνεται διαρκώς εδώ και ενάμισι χρόνο. Μια πιθανή ρήξη θα αποτελούσε καίριο πλήγμα για του Αμερικανούς, ενώ θα οδηγούσε την Τουρκία ακόμα βαθύτερα στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας.

Το Δίλημμα των ΗΠΑ

Η Τουρκία αποτελεί έναν παραδοσιακό σύμμαχο που οι ΗΠΑ δεν θέλουν να χάσουν, και το ίδιο ισχύει και για το τουρκικό καθεστώς. Μέχρι πρόσφατα πολεμούσαν μαζί τον Άσαντ και ενίσχυαν τον ISIS. Σε αυτή τη συγκυρία, ωστόσο, η στήριξη των Κούρδων του PYD (Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης) και των στρατιωτικών τους δυνάμεων αποτελεί για τους Αμερικάνους μονόδρομο, αν θέλουν να παραμείνουν στο παιχνίδι στη Συρία, απέναντι στον άξονα Ρωσίας – Άσαντ – Ιράν. Τα συμφέροντά τους λοιπόν αντιστρατεύονται εκείνα του τουρκικού καθεστώτος, το οποίο, ωστόσο, αποφεύγουν να «προκαλούν». Αν, βέβαια, ο Ερντογάν επιλέξει να πραγματοποιήσει την απειλή σύγκρουσης με τις αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις στο Μανμπίτζ, θα μιλάμε για μια νέα πραγματικότητα στις σχέσεις των δύο χωρών.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό των κυνικών σχεδιασμών και χειρισμών των ιμπεριαλιστικών και περιφερειακών δυνάμεων, της εξολόθρευσης ενός λαού, που παρακολουθεί παγωμένη η κοινή γνώμη, και των ηρωικών προσπαθειών του κουρδικού λαού να επιβιώσει αλλά και να συνυπάρξει αρμονικά, εφαρμόζοντας το όραμά του για μια ομόσπονδη δημοκρατία αυτοδιαχείρισης και λαϊκού ελέγχου, κανένας δεν μπορεί πραγματικά να προβλέψει τις εξελίξεις στο Αφρίν, τη γειτονική μας Τουρκία, τη Συρία, αλλά και τις επιπτώσεις στην ίδια μας τη χώρα.