8 Μάρτη Ημέρα της Γυναίκας

8 Μάρτη Ημέρα της Γυναίκας:

Οι αγώνες μας απάντηση στον Μεσαίωνά τους

–

Από την εργατική Πάλη Μαρτίου

–

Απολύσεις εγκύων! Αυτό είναι το «δώρο» του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις γυναίκες λίγο πριν τον γιορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας. Σύμφωνα με σχετική απόφαση, επιτρέπονται οι απολύσεις εγκύων μέσα στα πλαίσια των ομαδικών απολύσεων, αρκεί ο λόγος της απόλυσης να μην είναι η ίδια η εγκυμοσύνη! Στις 8 Μάρτη, βέβαια, θα περισσέψουν η ευαισθησία, ο σεβασμός και τα ωραία λόγια για τις γυναίκες…

Η Ημέρα της Γυναίκας όμως ήταν ανέκαθεν δεμένη με τους εργατικούς – ταξικούς αγώνες των γυναικών και καθορίστηκε ως τέτοια από γυναίκες σοσιαλίστριες, τόσο ως φόρος τιμής στους αγώνες των εργαζόμενων γυναικών, όσο και ως συνέχιση των αγώνων αυτών με παγκόσμιο συγχρονισμό.

Το 1909, βορειοαμερικανίδες σοσιαλίστριες οργάνωσαν για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο μια ημέρα αγώνων για τις γυναίκες. Όπως έγραφαν «…την τελευταία Κυριακή του Φλεβάρη πρόκειται να οργανωθούν μεγάλες εκδηλώσεις για την προπαγάνδιση του δικαιώματος ψήφου των γυναικών και των σοσιαλιστικών ιδεών».

Το 1910, στη 2η Διεθνή Συνδιάσκεψη Σοσιαλιστριών Γυναικών, στην Κοπεγχάγη, η Κλάρα Τσέτκιν, γερμανίδα σοσιαλίστρια, προτείνει να οριστεί Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Αυτή την ημέρα θα την αφιέρωναν οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο σε αγώνες για την ισότητα, το δικαίωμα ψήφου αλλά και ενάντια στην εκμετάλλευση, την καταπίεση και τον πόλεμο των ιμπεριαλιστών, όπως αποφάσισαν οι 100 γυναίκες που συμμετείχαν από 17 χώρες.

Εκατομμύρια γυναίκες έλαβαν μέρος σε συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν για την πρώτη Ημέρα της Γυναίκας στις 11 Μαρτίου 1911 στη Δανία, τη Γερμανία, την Αυστρία, την Ελβετία και τις ΗΠΑ. Διεκδικούσαν το δικαίωμα να εκλέγονται και να ψηφίζουν, νόμους για την προστασία της εργασίας, οκτάωρο, κατώτατο μισθό, επαρκή κοινωνική προστασία για τις μητέρες και τα παιδιά, ίσο μισθό με τους άντρες για ίση δουλειά. Επίσης διαδήλωναν ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.

Φαίνεται ότι θέλουν να μας γυρίσουν σε αυτή την εποχή. Τότε που οι συνθήκες εργασίας ήταν απάνθρωπες για όσους εργάζονταν στα εργοστάσια: εξαντλητικά ωράρια (οι εργάτριες δούλευαν περίπου 16 ώρες τη μέρα), ανύπαρκτες άδειες, άθλιες συνθήκες εργασίας, καμιά μέριμνα για τις εγκύους, τους αρρώστους, κλπ., μισθοί πείνας… Στους συχνούς αγώνες που γίνονταν από την εργατική τάξη για καλυτέρευση της ζωής της, οι γυναίκες ήταν στην πρώτη γραμμή.

Η μέρα αυτή επιλέχθηκε επειδή στις 8 Μάρτη του 1857 έγινε μια σημαντική απεργία, η οποία κατέληξε σε αιματηρές συγκρούσεις με την αστυνομία και με τους μπράβους των εργοδοτών. Οι εργάτριες στα υφαντουργεία και στα ραφτάδικα στη Νέα Υόρκη κατέβηκαν σε απεργία διεκδικώντας δέκα ώρες εργασίας, καλύτερες συνθήκες και υψηλότερους μισθούς.

Ωστόσο, η απεργία αυτή ήταν ένας σημαντικός σταθμός μιας σειράς αγώνων που είχαν προηγηθεί.

Η πρώτη γυναικεία απεργία καταγράφηκε στο Ουόρτσεστερ της Αγγλίας το 1804 από τις εργάτριες που κατασκεύαζαν γάντια. Στις ΗΠΑ, η πρώτη αποκλειστικά γυναικεία απεργία έγινε το 1820 στις βιοτεχνίες ενδυμάτων του Νιού Ινγκλαντ, ενώ το 1828 απήργησαν οι υφάντριες στο Ντόβερ, με καθολική συμμετοχή. Το 1831 ακολούθησαν οι γαλλίδες καπελούδες. Το 1834 και το 1836 έγιναν δύο ακόμη μεγάλες απεργίες από τις βαμβακεργάτριες της βιομηχανίας Λόουελ στη Μασαχουσέτη, επίσης με μεγάλη επιτυχία. Το 1844, οι εργάτριες της συγκεκριμένης βαμβακοβιομηχανίας ίδρυσαν το πρώτο γυναικείο εργατικό σωματείο. Η έντονη δραστηριότητά του είχε ως αποτέλεσμα τις πρώτες μεταρρυθμίσεις στις συνθήκες εργασίας στην κλωστοϋφαντουργία.

Σε όλη την επόμενη δεκαετία οι εργάτριες συνέχισαν τους αγώνες τους. Όπως στις ΗΠΑ, όπου ζητούσαν «ψωμί και τριαντάφυλλα», δηλαδή μεγαλύτερους μισθούς και καλύτερες συνθήκες δουλειάς, αλλά και στη Γερμανία, όπου διεκδικούσαν δικαίωμα ψήφου.

Από τις πιο σημαντικές γυναικείες απεργίες, είναι βέβαια η απεργία των εργατριών κλωστοϋφαντουργίας στην Πετρούπολη για ψωμί, ειρήνη και πτώση της απολυταρχίας στις 23 Φλεβάρη (8 Μάρτη με το νέο ημερολόγιο). Ήταν η αρχή της επανάστασης του Φλεβάρη στη Ρωσία, που έριξε την απολυταρχία του τσάρου κι έστρωσε τον δρόμο για την Οκτωβριανή Επανάσταση.

Στην Ελλάδα, η πρώτη γυναικεία απεργία που έχει καταγραφεί είναι όταν απήργησαν οι υφάντρες στο εργοστάσιο των αδελφών Ρετσίνα στον Πειραιά στις 13 Απρίλη το 1892, επειδή η εργοδοσία ήθελε να μειώσει τις αποδοχές τους. Και τα επόμενα χρόνια όμως οι γυναίκες εργαζόμενες και στην Ελλάδα συμμετείχαν σε όλους τους αγώνες που έδωσε το εργατικό κίνημα, κάποιες φορές θυσιάζοντας και τη ζωή τους.

Σήμερα, που η φτώχεια, η πείνα, η ανεργία και οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, η βία, η προσφυγιά, που επιβάλλουν οι καπιταλιστές είναι κυρίως γένους θηλυκού, σήμερα που επιδιώκουν να μας γυρίσουν σε συνθήκες διαβίωσης του Μεσαίωνα, ο αγώνας των γυναικών είναι αναγκαία συνθήκη για την επιβίωσή μας.