Νέα ισορροπία τρόμου στη μέση ανατολή μετά την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν

Αναδημοσίευση από την Εργατική Πάλη Μαΐου 2024

Σε αλυσιδωτές αντιδράσεις και μια νέα, εξαιρετικά εύθραυστη, ισορροπία τρόμου, στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, έχει οδηγήσει η βομβιστική επίθεση που πραγματοποίησε το Ισραήλ, την 1η Απριλίου, στην ιρανική πρεσβεία στη Δαμασκό, και είχε σαν αποτέλεσμα τον θάνατο 11 ανθρώπων μεταξύ των οποίων διπλωματών και τριών ανώτατων αξιωματικών των Φρουρών της Επανάστασης (στρατιωτικό σκέλος του ισλαμικού καθεστώτος).

Η εκ πρώτης όψεως αψυχολόγητη κίνηση του σιωνιστικού καθεστώτος να χτυπήσει ιρανικό έδαφος (το έδαφος των πρεσβειών θεωρείται επικράτεια της χώρας τους και όχι της χώρας που τις φιλοξενεί) και να προκαλέσει την αναπόφευκτη αντίδραση-επίθεση του Ιράν, ήταν στην πραγματικότητα μια κίνηση τακτικής που εντάσσονταν σε μια ιμπεριαλιστική στρατηγική και ταυτόχρονα εγκυμονούσε και εγκυμονεί μια πιθανή και ανεξέλεγκτη κλιμάκωση και απρόβλεπτες διαστάσεις.

Εκτόνωση της εσωτερικής αμφισβήτησης του Νετανιάχου

Αυτή η κίνηση τακτικής του Ισραήλ στόχευε καταρχάς στην πολιτική παράταση ζωής του Νετανιάχου και της κυβέρνησής του, καθώς η δημοτικότητά  τους πνέει τα λοίσθια και οι πιέσεις για παραίτηση αυξάνουν διαρκώς. Μετά από 7 μήνες ανελέητων βομβαρδισμών, που έχουν κυριολεκτικά ισοπεδώσει τη Γάζα και αποδεκατίσει τον πληθυσμό της, κανένας από τους στόχους –ομολογημένους και ανομολόγητους–  που είχε θέσει το καθεστώς όταν ξεκινούσε αυτό τον πόλεμο δεν έχει επιτευχθεί: η Χαμάς δεν έχει εξολοθρευτεί και δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ότι κάτι τέτοιο είναι πιθανό, οι όμηροι δεν έχουν απελευθερωθεί –με υπαιτιότητα της ισραηλινής πλευράς– και πολλοί από αυτούς έχουν σκοτωθεί εξαιτίας των σαρωτικών ισραηλινών βομβαρδισμών, το Ισραήλ δεν έχει πάρει τον έλεγχο της Γάζας και οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν μεταναστεύσει. Αντίθετα επιδεικνύουν μια ηρωική επιμονή να παραμένουν στα εδάφη τους παρά τις δολοφονίες, την πείνα, τη δίψα, τις επιδημίες, την απόλυτη καταστροφή. Ακόμα και στα υπό ισραηλινό έλεγχο βόρεια και κεντρικά τμήματα παραμένουν πάνω από 300.000 Παλαιστίνιοι.

Σαν να μην έφτανε αυτό, και παρά την συνεχιζόμενη και αυξανόμενη στρατιωτική και οικονομική στήριξη των ΗΠΑ, οι οικονομικές συνέπειες του πολύμηνου και πολυδάπανου πολέμου έχουν αρχίσει να γίνονται οδυνηρές: Δεν είναι μόνο το 1,3 εκατομμύρια που στοιχίζουν μηνιαία οι 300.000 επίστρατοι, είναι και οι απώλειες από την απουσία τους από τις δουλειές τους.  Επίσης, η πολύμηνη απομάκρυνση των κατοίκων στα σύνορα με το Λίβανο όπου μαίνεται ο ακήρυχτος πόλεμος με τη Χεζμπολάχ, έχει κόστος. Το ίδιο και οι πανάκριβοι πύραυλοι, τα drones, τα εξοπλιστικά συστήματα και οι οβίδες που χρησιμοποιούνται στη Γάζα, το Ιράκ, τη Συρία, σε όλα τα μέτωπα που έχει ανοίξει η κυβέρνηση. Υπάρχουν, επιπλέον, οι επιπτώσεις από το εμπάργκο που έχουν επιβάλλει οι Χούθι στην Ερυθρά θάλασσα. Με όλα αυτά, η πτώση του ΑΕΠ το τελευταίο τρίμηνο έχει φτάσει το 19,4% σε σχέση με πέρυσι, και 43 δισ. δολάρια έχουν προστεθεί στο χρέος της χώρας.

Έτσι μπροστά στον υποτιθέμενο κίνδυνο από το Ιράν η κυβέρνηση Νετανιάχου παίρνει αναγκαστικά παράταση ζωής ενώ ταυτόχρονα της λύνονται τα χέρια και για μια χερσαία εισβολή στη Γάζα.

Εκτόνωση της πίεσης που δέχονταν οι Δυτικοί

Όλες οι κυβερνήσεις των Δυτικών ιμπεριαλιστών, και ειδικά η κυβέρνηση του Μπάιντεν που βρίσκεται σε μια σκληρή προεκλογική μάχη, υφίστανται την πίεση από τις εργατικές και λαϊκές μάζες των χωρών τους που αποδοκιμάζουν τη γενοκτονία των Παλαιστινίων από τους Σιωνιστές και τους ίδιους τους Δυτικούς ιμπεριαλιστές. Το ισραηλινό χτύπημα στην πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό, ο κίνδυνος μιας ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης έστρεψε προς το παρόν το ενδιαφέρον από τη Γάζα προς το Ιράν και, ως ένα βαθμό και  πρόσκαιρα, ανακούφισε τις Δυτικές κυβερνήσεις που αποσιωπώντας την ισραηλινή επίθεση έσπευσαν προς υποστήριξη των ισραηλινών σιωνιστών ενώ εμφανίστηκαν σαν «ειρηνοποιοί» που αποτρέπουν τα δύο αντιμαχόμενα μέρη από μια ανεξέλεγκτη κλιμάκωση.

Η Ιρανική Απάντηση

Το ιρανικό καθεστώς δεν μπορούσε, βέβαια, να αφήσει τον βομβαρδισμό στην πρεσβεία του αναπάντητο. Φρόντισε όμως να ενημερώσει έγκαιρα τους Αμερικανούς για το πού, το πότε και το πως θα επιτεθεί και στη συνέχεια, με μια περιορισμένη  επίθεση και χωρίς να χρησιμοποιήσει τα ισχυρότερα όπλα του, προχώρησε σε μια στοχευμένη επίθεση σε δύο ισραηλινές στρατιωτικές βάσεις (η μία, η Νεβατίμ,  η πιο σημαντική και καλά φυλασσόμενη σε ολόκληρο το Ισραήλ). Έτσι, αφενός δεν προκάλεσε την κλιμάκωση και αφετέρου έδωσε μια ισχυρή και ικανοποιητική απάντηση αφού παρά την απουσία οποιουδήποτε στοιχείου αιφνιδιασμού, παρά τον περίφημο ισραηλινό “σιδερένιο θόλο” και τη συμπληρωματική ισχυρή αεροπορική ασπίδα των αμερικανών, άγγλων και γάλλων σύμμαχων, κάποιοι από τους ιρανικούς πυραύλους πέρασαν και προξένησαν σημαντικές ζημιές. Εξίσου σημαντικό ήταν το νέο ρήγμα στο αίσθημα ασφάλειας των κατοίκων της Ιερουσαλήμ που, τρομοκρατημένοι, υποχρεώθηκαν να περάσουν τη νύχτα στα καταφύγια.

Η επίδειξη ισχύος για την καταστροφή που μπορεί να προκαλέσει το Ιράν, σε περίπτωση γενίκευσης του πολέμου, αλλά και το γεγονός ότι χτύπησε για πρώτη φορά το έδαφος του Ισραήλ, ήταν ένα ηχηρό μήνυμα –παρόλο που το Ιράν έχει απέφυγε την ανεξέλεγκτη κλιμάκωση.

Η κλιμάκωση του πολέμου αποφεύχθηκε μόνο προσωρινά

Στις 23 Σεπτέμβρη ο Νετανιάχου παρουσίασε έναν χάρτη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ που αποτύπωνε την στρατηγική των ΗΠΑ (και της ΕΕ) και του Ισραήλ στην ευρύτερη περιοχή. Στον χάρτη αυτόν: α) Στο Ισραήλ ανήκε ολόκληρη η Λωρίδα της Γάζας και η Δυτική Όχθη ενώ οι Παλαιστίνιοι είχαν «εξαφανιστεί» πλήρως. β) Μπαχρέιν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κατάρ και κυρίως Σαουδική Αραβία, εντάσσονταν στις «Συμφωνίες του Αβραάμ» μαζί με το Ισραήλ και συναποτελούσαν τη γέφυρα μεταξύ Ινδίας και Ευρώπης (ο περίφημος οικονομικός διάδρομος IMEC). γ) Σε αυτόν τον διάδρομο και τη συμμαχία προστίθονταν η Αίγυπτος και η Ιορδανία (που έχουν ήδη υπογράψει συμφωνίες αναγνώρισης αλλά αλληλοϋποστήριξης με το Ισραήλ), δεν αποσαφηνίζονταν ο ρόλος της Τουρκίας (η συμμετοχή της θα εξαρτώνταν από την ευθυγράμμισή της με τα αμερικάνικα συμφέροντα) ενώ το Ιράν αποκλείονταν εντελώς.

Η κεντρική στόχευση αυτής της στρατηγικής (δηλαδή ο πλήρης έλεγχος από τους Δυτικούς ιμπεριαλιστές της ευρύτερης Μέσης Ανατολής) είναι προφανώς η Ρωσία και η Κίνα. Οι επιμέρους στόχοι είναι η απόσπαση της Ινδίας από τους BRICS, η συγκρότηση μέσω των «Συμφωνιών του Αβραάμ» ενός ισχυρού πολιτικο-στρατιωτικού μπλοκ χωρών με επικεφαλής το Ισραήλ, η ανατροπή του καθεστώτος του Ιράν (και αντίστοιχα η συντριβή των επιρροών του στη Συρία, Ιράκ, Λίβανο και Υεμένη), η μη ένταξη της Σαουδικής Αραβίας στους BRICS, η ευθυγράμμιση της Τουρκίας με τα σχέδια των ΗΠΑ ώστε να ενισχυθεί η περικύκλωση της Ρωσίας από τη νότια πλευρά της και η απόσπαση των δύο κύριων ενεργειακών πηγών της Κίνας δηλαδή της Σ. Αραβίας και του Ιράν.

Οι αμερικάνοι ιμπεριαλιστές γνωρίζουν πολύ καλά ότι είναι αδύνατον να εφαρμοσθεί το σχέδιό τους με μια άμεση στρατιωτική επέμβαση εναντίον του Ιράν, όχι μόνο γιατί το Ιράν δεν είναι Ιράκ αλλά και γιατί απέτυχαν και στις δύο επεμβάσεις τους στον Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Γι’ αυτό επιδιώκουν να ανατρέψουν το καθεστώς του Ιράν με μια συνδυασμένη πολιτικο-στρατιωτική πίεση από τις γύρω χώρες ή ακόμη και με μαζικούς βομβαρδισμούς στο έδαφός του (το Ιράν έχει πεπαλαιωμένη αεροπορία και αντιαεροπορικά συστήματα).

Σε αυτόν το σχεδιασμό, όπως και στον αντίστοιχο σχεδιασμό στο μέτωπο της Ουκρανίας, οι Δυτικοί έχουν αρχίσει να βρίσκονται μπροστά σε ένα αδιέξοδο, όπως ακριβώς και στην Ουκρανία. Παρ’ όλα αυτά, δεν υποχωρούνε αλλά επιμένουν ακόμη πιο λυσσασμένα γιατί γι’ αυτούς είναι ζωτικής σημασίας η ήττα της Κίνας και της Ρωσίας. Έτσι, με τη συναίνεση και του Τραμπ, η κυβέρνηση Μπάιντεν πέρασε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων τη γιγαντιαία ενίσχυση προς την Ουκρανία (περίπου 60 δις δολάρια), προς την Ταϊβάν (8 δις) και προς το Ισραήλ (24 δις από 14 δις που είχαν εισηγηθεί πριν έναν μήνα). Αυτή η γιγαντιαία βοήθεια προς το Ισραήλ αποκαλύπτει όχι μόνο την υποκρισία των Δυτικών για το δράμα των Παλαιστινίων ή για την «φιλειρηνική διαμεσολάβησή» τους μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, αλλά ξεκαθαρίζει ότι οι όποιες διαφορές με το σιωνιστικό Ισραήλ είναι ασήμαντες.

Ο Νετανιάχου έχει πλέον ελεύθερα τα χέρια να επιτεθεί στη Ράφα για την ολοκληρωτική συντριβή και τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων σε μια περιορισμένη περιοχή (ίσως το ένα τρίτο της σημερινής Γάζας και της Δυτικής Όχθης) και πιθανόν στην Ιορδανία και στην Αίγυπτο. Αν επέλθει μια τέτοιου είδους «διευθέτηση» το Ισραήλ, με την βοήθεια των Δυτικών ιμπεριαλιστών, θα ανοίξει το μέτωπο με το Ιράν. Αυτό εξηγεί γιατί το Ισραήλ και οι Δυτικοί απέφυγαν προς το παρόν να κλιμακώσουν περαιτέρω τον πόλεμο με το Ιράν.