Εκλογές στην Αργεντινή

Αναδημοσίευση από την Εργατική Πάλη Νοεμβρίου 2023 

Στις 22 Οκτωβρίου διεξήχθησαν  προεδρικές εκλογές στην Αργεντινή όπου ο Σέρχιο Μάσσα του κυβερνώντος κόμματος « Ένωση για την Πατρίδα» ανέτρεψε  το αρνητικό αποτέλεσμα των προκριματικών του περασμένου Αυγούστου (βλ Ε.Π Σεπτέμβρη) και  επικράτησε του ακροδεξιού Χαβιέρ Μιλέϊ του κόμματος «Η Ελευθερία Προχωρά». Η διαφορά όμως ανάμεσα τους δεν επαρκεί για να ανακηρυχτεί ο πρώτος ως νικητής και σύμφωνα με το αργεντίνικο εκλογικό σύστημα θα υπάρξει δεύτερος γύρος στις 19 Νοέμβρη. Υπενθυμίζουμε πως στις προκριματικές εκλογές ο ακροδεξιός Χαβιέρ Μιλέϊ , μια ιδιόρρυθμη και γκροτέσκα  τηλεπερσόνα  είχε κερδίσει το 30% των ψήφων αφήνοντας πίσω τους δύο φαβορί σχηματισμούς, το δεξιό Μαζί για την Αλλαγή 28% της Πατρίσια Μπούλριτς  (κόμμα του πρώην προέδρου Μαουρίσιο Μάκρι) και τους περονιστές με υποψήφιο τον Σέρχιο Μάσα με 27%.
Η νίκη του ακροδεξιού και αντικομμουνιστή  Μιλέϊ τον Αύγουστο του έδωσε αέρα νικητή κάνοντας τον να εξαπολύσει μια σφοδρή και χυδαία καμπάνια ενάντια στα «υπερβολικά δικαιώματα» της εργατικής τάξης (συνδικάτα, απεργίες, κινητοποιήσεις, ) και ιδίως των πιο φτωχών λαϊκών στρωμάτων που καταφέρνουν και επιβιώνουν χάρις στις στοιχειώδεις κοινωνικές δομές που έχουν κερδίσει με τους αγώνες τους (υγεία, παιδεία, κοινωνική ασφάλιση). Ο παραληρηματικός του λόγος έφτασε έως το έσχατο σημείο της εξύμνησης της δικτατορίας του Πινοσέτ,  και συνολικά επιτέθηκε ενάντια στις ιστορικές κατακτήσεις της εργατικής τάξης αλλά και τις πιο πρόσφατες όπως εκείνες του γυναικείου κινήματος που κέρδισε το δικαίωμα στην έκτρωση με μεγάλους αγώνες. Αυτή η ανοιχτά οπισθοδρομική και αντιδραστική επίθεση στο όνομα της «τιμωρίας των πολιτικών» θορύβησε πλατιά τους εργαζόμενους και οδήγησε στην συσπείρωση του οργανωμένου εργατικού κινήματος  και των συνδικάτων γύρω από τους περονιστές και ενίσχυσε τον Μάσα ο οποίος βγήκε πρώτος με 36,58% ανακτώντας 3,2 εκατομμύρια ψήφους σε σύγκριση με τις προκριματικές. Ο Μιλέϊ πήρε το 30,04% και παρά το γεγονός πως αύξησε κατά 700.000 τους ψήφους του σε σχέση με τις προκριματικές το αποτέλεσμα ήταν κατώτερο των προσδοκιών που είχαν δημιουργηθεί. Μεγάλη χαμένη των εκλογών είναι η δεξιά με την Μπούλριτς να χάνει 400.000 ψήφους και να παίρνει το 23,85% των ψήφων παρά το μεγάλο «σπρώξιμο» της από τα μεγάλα ΜΜΕ.
Η εκλογική συμμαχία των τροτσκιστικών κομμάτων «Μέτωπο της Αριστεράς και των Εργαζομένων (ΜΑΕ)» συγκράτησε τους ψήφους του κερδίζοντας 2,70% (722.000 ψήφους για την προεδρική λίστα). Ταυτόχρονα με τις προεδρικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν και κοινοβουλευτικές εκλογές στις οποίες ανανεώνονται οι 130 από τις 257 έδρες της Βουλής των Αντιπροσώπων  για την περίοδο 2023-2027 και το ένα τρίτο των μελών (24 από 72) της Γερουσίας για το 2023 -2029. Το ΜΑΕ ξεπέρασε τις 850.000 ψήφους στις λίστες των κοινοβουλευτικών εκλογών παίρνοντας ιδιαίτερα καλά ποσοστά σε περιοχές όπου υπήρχαν πρόσφατα μεγάλοι αγώνες όπως στο Χουχούϊ (εξέγερση ενάντια στην συνταγματική αντιμεταρρύθμιση) όπου επανεκλέγει βουλευτή τον αγωνιστή Αλεχάντρο Βίλκα με 7,45%. Συνολικά το ΜΑΕ μπόρεσε να εκλέξει συνολικά 5 βουλευτές (+1).
Σε κάθε περίπτωση τα σημάδια ενός νέου πολιτικού σκηνικού είναι ήδη ορατά. Τα εκλογικά αποτελέσματα υποδηλώνουν αναδιαμόρφωση του τρέχοντος πολιτικού σκηνικού.  Η αλλαγή των πολιτικών ισορροπιών στο Κογκρέσο είναι ένα πρώτο γεγονός όπως και η εμφάνιση μιας τρίτης δύναμης που έχει σπάσει το παραδοσιακό δικομματικό σύστημα (πλέον με τη μορφή συνασπισμών) κάτι το οποίο δεν είναι αμελητέο.  Ο πολιτικός κύκλος που ξεκίνησε μετά την κρίση του 2001 και που επέβαλε τον περονισμό των Κίρχνερ από την μία και την δεξιά του Μάκρι από την άλλη ως τις κυρίαρχες τάσεις έχει φτάσει σε τέλμα.  Είναι ενδεικτικό της κατάστασης πως στο μεγαλύτερο αστικό κέντρο (ευρύτερη περιοχή του Μπουένος Άϊρες με 11 εκατ κατοίκους) και εκεί που βρίσκεται συγκεντρωμένη η βιομηχανική εργατική τάξη αλλά και τα πολυάριθμα μικροαστικά στρώματα (παλιά και νέα) τα δυο αυτά κόμματα βαίνουν αποδυναμωμένα.
Έτσι διαμορφώνεται ένας νέος   συσχετισμός των κοινοβουλευτικών δυνάμεων με το κόμμα του Μιλέϊ να έχει πλέον σημαντική παρουσία και στα δύο σώματα ( 8 έδρες στη γερουσία και 39 στη Βουλή). Το κυβερνών κόμμα του Μάσα θα έχει  34 έδρες  στη Γερουσία και 107 βουλευτές ( 11 έδρες λιγοτερες) ενώ η δεξιά κρατάει 24 γερουσιαστές, (- 2) και 95 βουλευτές (- 23)
Οι παραπάνω αριθμοί δείχνουν πως οποίο και είναι το αποτέλεσμα του Β γύρου των προεδρικών εκλογών δεν μπορεί να υπάρξει κυριαρχία στα νομοθετικά σώματα γιατί καμία δύναμη δεν διαθέτει τους αναγκαίους 129 ψήφους για την ψήφιση νομοσχεδίων γεγονός που θα οξύνει ακόμη περισσότερο την πολιτική κρίση και ενδεχομένως να οδηγήσει σε παρδαλές συμμαχίες κυρίως στον χώρο της δεξιάς και περαιτέρω θρυμματισμό του πολιτικού συστήματος.
Η πολιτική κρίση δεν είναι παρά ο αντίκτυπος της παρατεταμένης οικονομικής και νομισματικής κρίσης που βιώνει η Αργεντινή. Η φτώχεια θερίζει το 40,1% (56% στους νέους), ο πληθωρισμός έχει ξεπεράσει κάθε όριο και  το καθεστώς συναλλαγματικών ισοτιμιών υπόκειται συνεχώς σε νέα υποτίμηση λόγω της σύνδεσης του πέσο με το δολάριο και της αποπληρωμής του ληστρικού χρέους στο ΔΝΤ. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που οδηγεί ξανά και ξανά στην ύφεση και σε νέες επιθέσεις ενάντια στην εργατική τάξη.
Παρά την προσπάθεια για έναν διαφορετικό προσανατολισμό της Αργεντινής προς την Ανατολή (πρόσφατη είσοδος στις Brics) όλα δείχνουν πως δεν θα ξεφορτωθεί ανώδυνα την μέγγενη των δυτικών ιμπεριαλιστών που στραγγαλίζουν συνεχώς την οικονομία της μέσω του ΔΝΤ. Παρά την συνεχή διακήρυξη  για επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας με το ΔΝΤ οι πολιτικές δυνάμεις που βρίσκονται στην εξουσία δεν δείχνουν πρόθυμες για μια οριστική ρήξη με την Δύση έχοντας πάντα τα μάτια τους στραμμένα στον εσωτερικό εχθρό, την εργατική τάξη της χώρας τους μιας και η σύγκρουση με το ΔΝΤ θα άνοιγε την όρεξη για νέες διεκδικήσεις και μια νέα ριζοσπαστικότητα κάτι που οι αστοί τρέμουν μονάχα στην ιδέα της.
Ο δεύτερος γύρος στις 19 Νοέμβρη θα κάνει πιο καθαρές τις τάσεις που διαμορφώνονται και σε κάθε περίπτωση θα θέσει την εργατική τάξη και την επαναστατική αριστερά μπροστά σε νέα καθήκοντα.