Προϋπολογισμός Ε.Ε.: συμφωνία αποσύνθεσης, στις πλάτες των εργαζομένων
Η Σύνοδος Κορυφής στις αρχές Φεβρουαρίου είναι η πρώτη στην ιστορία της Ε.Ε. που αποφάσισε μείωση του προϋπολογισμού της. Ανώτατο όριο δαπανών για την εφταετία 2014–2020 ορίστηκαν τα 960 δις ευρώ. Ποσό αρκετά χαμηλότερο από τα 1,047 δις που είχε προτείνει τον Νοέμβριο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι, καθώς και από τα 1,033 δις που είχε αρχικά προτείνει η Κομισιόν και τα 973 δις που είχαν προταθεί σαν βάση εκκίνησης της Συνόδου. Ο τελικός προϋπολογισμός είναι μειωμένος 3% σε σχέση με τον προηγούμενο.
Χρειάστηκαν μακριά παζάρια και παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για να επιτευχθεί συμφωνία, εξαιτίας της σύγκρουσης ανάμεσα στις μεγάλες ιμπεριαλιστικές χώρες, με πρωταγωνιστές την Βρετανία και τη Γαλλία. Η Βρετανία (που οξύνει επικίνδυνα την αντιπαράθεσή της με την Ε.Ε., προετοιμάζοντας δημοψήφισμα για την πιθανή αποχώρησή της απ’ αυτήν), αξιώνει επιτακτικά μείωση των κονδυλίων. Η Γαλλία ζήτησε να μη μειωθούν τα κονδύλια για τον αγροτικό τομέα (σημαντικό μέρος της οικονομίας της), ενώ αντίστοιχα η Ισπανία αυτά για την αλιεία. Με τις περικοπές διαφωνούσε εξ αρχής και η Πολωνία, που λαμβάνει το μεγαλύτερο μερίδιο των επιδοτήσεων. Η Σουηδία, απ’ την πλευρά της, ζητούσε μείωση των αγροτικών επιδοτήσεων σε όφελος των «νέων βιομηχανιών».
Όπως φάνηκε από το αποτέλεσμα, η πίεση της Βρετανίας και άλλων χωρών (Σουηδία, Δανία, Ολλανδία) απέδωσε, αλλά ταυτόχρονα διατηρήθηκαν τα κονδύλια των αγροτικών επιδοτήσεων, όπως ζητούσε η Γαλλία. Οι επιπλέον περικοπές θα γίνουν σε υποδομές, διοίκηση και επιστημονική έρευνα, σε έργα διασυνοριακών μεταφορών, ενέργειας και τηλεπικοινωνιών.
Ελλάδα: πανηγυρισμοί για το… τσεκούρωμα πόρων!
Στο πλαίσιο της ελεεινής προπαγάνδας της συγκυβέρνησης για την… ανάπτυξη, ο Σαμαράς δήλωνε ότι στη Σύνοδο πέτυχε ό,τι ήταν εφικτό, ότι είναι απόλυτα ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα για τη χώρα μας. Η απλή αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα θα εισπράξει από το νέο προϋπολογισμό 6–8 δις ευρώ λιγότερα απ’ ό,τι στον προηγούμενο:
– Στο προηγούμενο πρόγραμμα ΕΣΠΑ (2007–2013) της Ε.Ε. υπήρχαν για την Ελλάδα 20,4 δις και επιπλέον 3,9 δις αγροτικές επιδοτήσεις. Σύνολο 24,3 δις.
– Στο νέο ΕΣΠΑ προβλέπονται 14,5 δις, επιπλέον 1,8 δις αγροτικές επιδοτήσεις και επιπλέον 2 δις για «ανάπτυξη», που ενδεχομένως θα δωθούν αν το μνημονιακό πρόγραμμα εκτροχιαστεί. Σύνολο 18,3 δις (στην πιο ευνοϊκή περίπτωση).
Επομένως, η χρηματοδότηση της Ελλάδας μειώνεται δραματικά, κατά 25% έως 33%. Μια μείωση που για τον χρεοκοπημένο ελληνικό καπιταλισμό μοιάζει με κλωτσιά στο βάραθρο της κατάρρευσης. Πρόκειται για ταφόπλακα σε κάθε ελπίδα να χρηματοδοτηθεί κάποια ανάπτυξη και βέβαια για κύκνειο άσμα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής, που ήδη αντιμετωπίζει σωρεία προβλημάτων.
Έχει ενδιαφέρον να συγκρίνουμε αυτό το ποσοστό ριζικής μείωσης με το 3% της συνολικής μείωσης του προϋπολογισμού της Ε.Ε. Πράγμα που δείχνει ότι στην Ε.Ε. όχι μόνο δεν βρίσκονται φίλοι, σύμμαχοι και «εταίροι», που βοηθούν την Ελλάδα, αλλά γύπες που αξιοποιούν την καπιταλιστική και ιμπεριαλιστική Ε.Ε. ως εργαλείο για να φορτώσουν την κρίση στις πιο αδύναμες χώρες. Αλλές βέβαια οι βουλές των ντόπιων δοσίλογων, της συγκυβέρνησης και της «συμμορίας του ευρώ», που έχουν εξαρτήσει τα κέρδη και την ίδια την ύπαρξή τους από τις υπηρεσίες που προσφέρουν στους ιμπεριαλιστές.
Αγιάτρευτες αντιθέσεις, νέα αδιέξοδα
Η πολιτική των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών έχει δύο θεμελιώδεις κατευθύνσεις: επίθεση ιστορικών διαστάσεων στην εργατική τάξη (Μνημόνια, περικοπές κ.λπ.) και φόρτωμα της κρίσης στις πιο αδύναμες χώρες, μετατροπή τους σε περιφέρεια προτεκτοράτων (όπως περίπου εξελίσσεται η Ελλάδα). Αυτό εξυπηρετεί και ο νέος προϋπολογισμός.
Όμως, με την κρίση να εξαπλώνεται και να βαθαίνει στην Ευρώπη, οι ανταγωνισμοί έχουν φουντώσει για τα καλά και μάλιστα απειλούν να εκτροχιαστούν. Η Γαλλία, που εξελίσσεται σε αδύναμο κρίκο του ευρωπαϊκού «κέντρου», προσπαθεί εναγωνίως να κρατήσει το κεφάλι έξω απ’ το νερό, καθώς η οικονομία της διολισθαίνει σταθερά και το χρέος της απειλεί να «σκάσει». Αυτό όμως σημαίνει αξιοποίηση ευρωπαϊκών χρημάτων, με τη συμφωνία των υπόλοιπων ιμπεριαλιστών. Η Βρετανία, που έχει ιστορικά μια ούτως ή άλλως επαμφοτερίζουσα σχέση με την ευρωπαϊκή «προοπτική», απαιτεί μείωση των δαπανών για να εξοικονομήσει πόρους στήριξης της δικής της οικονομίας, που είναι επίσης σε κακά χάλια. Με μια ουσιώδη διαφορά, όμως: έχει αυτή την ευχέρεια, γιατί, μη δεσμευόμενη από το Ευρώ, προσπαθεί να χρηματοδοτήσει τα ελλείμματα και χρέη της «τυπώνοντας χρήμα», δηλαδή υποτιμώντας τη στερλίνα και εξάγοντας την κρίση στους ανταγωνιστές της.
Η Γερμανία, που σιωπηρά υποστήριξε τις περικοπές, προσπαθεί να επιβάλλει πανευρωπαϊκά άγρια περιοριστική πολιτική αλλά δεν δίνει ουσιαστική λύση. Γιατί τινάζει στον αέρα κάθε προσπάθεια συγκράτησης της κρίσης, εξαιτίας και της αναπόφευκτης μείωσης των επενδύσεων που έτσι επιφέρει. Εκεί άλλωστε οδηγούν και οι νέες περικοπές του προϋπολογισμού της Ε.Ε. και μάλιστα σε τομείς που θεωρούνταν ατμομηχανή της ευρωπαϊκής «ολοκληρωσης».
Είναι αδύνατο να σιγυρίσουν οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές αυτές τις αντιθέσεις με εύθραυστους συμβιβασμούς, όπως κι αυτός ο τελευταίος. Νέα επεισόδια της κρίσης είναι αναπόφευκτα, βαθαίνοντας το αδιέξοδο και την αποσύνθεση στο εσωτερικό της Ε.Ε. Πόσο μάλλον που πανευρωπαϊκά ανεβαίνει το θερμόμετρο των εργατικών και κοινωνικών αγώνων, αλλά και της πολιτικής κρίσης (π.χ. Ιταλία).
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΑΛΗ – Μάρτιος 2013