Εκλογές στην Κολομβία: Συντριβή των νεοφιλελεύθερων κάτω από το βάρος της εξέγερσης

Εκλογές στην Κολομβία: Συντριβή των νεοφιλελεύθερων κάτω από το βάρος της εξέγερσης

 

Από την Εργατική Πάλη Απρίλη

 

Τα αποτέλεσματα των εκλογών της 13ης Μάη σηματοδοτούν μια θριαμβευτική επίδοση για τον σχημαστισμό «Ιστορική Συμφωνία – Pacto Historico (PH)», ανεπανάληπτη στην πολιτική ιστορία της Κολομβίας. Οι εκλογές είχαν τριπλό χαρακτήρα – εκλογή αντιπροσώπων για βουλή και γερουσία και προκριματικές για τις προεδρικές εκλογές οι οποίες θα διεξαχθούν στις 29 Μάη. Ο υποψήφιος της PH, Γκουστάβο Πέτρο σάρωσε στις προκριματικές εκλογές για την προεδρία με 4,48 εκατ. Ψήφους (80,51%). Αξιοσημείωτη είναι και η επίδοση της ανθυποψήφιας του και υποψήφιας αντιπροέδρου του πια, Φρανκία Μάρκες, η οποία συγκέντρωσε πάνω από 1 εκατ. ψήφους. Συνολικά κατάφερε να πάρει 1,9 εκατ. ψήφους περισσότερες από τον υποψήφιο του ούλτρα νεοφιλελεύθερου «Δημοκρατικού Κέντρου» και δήμαρχο του Μεντεγίν Φεντερίκο Γκουτιέρες, και 3,4 εκατ. ψήφους παραπάνω από τον κεντρώο πρώην κυβερνήτη κρατιδίου της χώρας Σέρχιο Φαχάρδο. Με τη νίκη στις προεδρικές εκλογές να μοιάζει μάλλον δεδομένη, η PH αναδείχθηκε παράλληλα πρώτη δύναμη στη Γερουσία με 19 από τις 166 έδρες και δεύτερη δύναμη στη Βουλή με 27 από τις 188 έδρες. Η πολιτική δύναμη που συνετρίβη σε όλα τα επίπεδα είναι το «Δημοκρατικό Κέντρο – Centro Democratico» του απερχόμενου προέδρου Ντούκε και του μέντορά του, πρώην προεδρου Άλβαρο Ουρίμπε, μια συντριβή που αποτελεί θρίαμβο και δικαίωση για την εξέγερση των κολομβιάνικων εργατικών και φτωχών λαϊκών μαζών που συντάραξε την χώρα πέρυσι για μήνες.

Ο χαρακτήρας της PH

Η PH είναι ένας πολιτικός και εκλογικός συνασπισμός αριστερών, ακροαριστερών, κεντροαριστερών και ιθαγενικών κομμάτων (περίπου 18) με κυριότερα τα ΚΚΚολομβίας και την προερχόμενη από τις FARC,[1] Πατριωτική Ένωση. Το πολιτικό του πρόγραμμα, κοντινότερο στο παραδοσιακό κέντρο παρά σε ένα κλασσικό ρεφορμιστικό αριστερό πρόγραμμα, υπόσχεται προσεκτική αναδιανομή του πλούτου της χώρας και οι εκπρόσωποί του σε κάθε ευκαιρία τονίζουν ότι πρόγραμμά τους διαφέρει από τις διαδικασίες στην Κούβα και τη Βενεζουέλα.

Ο Γκουστάβο Πέτρο, ήταν την δεκαετία του 1980 μέλος της ένοπλης οργάνωσης Κίνημα 19 Απρίλη.[2] Το 2006 εκλέχθηκε γερουσιαστής με έντονη δράση για την αποκάλυψη των σκανδάλων του πρώην προέδρου Ουρίμπε για την οποία δέχτηκε απειλές κατά της ζωής του και της οικογένειας του. Εκλέχθηκε δήμαρχος της Μπογκοτά το 2011 και κέρδισε σε μεγάλο βαθμό την εμπιστοσύνη των πολιτών της με προγράμματα που εφάρμοσε για τον περιορισμό της διακίνησης ναρκωτικών, την αντιμετώπιση της φτώχειας και την στήριξη των μειονοτήτων κάθε είδους. Το πολιτικό προφίλ του συμβαδίζει με το πολιτικό πρόγραμμα της PH και δεν θυμίζει σε τίποτα το ένοπλο επαναστατικό παρελθόν. Χαρακτηριστικά, ειρωνευόμενος πρόσφατα τους πολιτικούς του αντιπάλους και κλείνοντας ταυτόχρονα το μάτι στη ντόπια ελίτ και τους ιμπεριαλιστές, δήλωσε ότι οι πλούσιοι δεν χρειάζεται να τον φοβούνται, καθώς κανείς δεν «απαλλοτριώθηκε» κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δήμαρχος της Μπογκοτά. Με συχνές τέτοιες δηλώσεις προσπαθεί να καθησυχάσει την ανήσυχη ντόπια ελίτ και τους αμερικάνους ιμπεριαλιστές.

Φυσικά η εκλογική εκτόξευση της PH και του Πέτρο έχουν άμεση σύνδεση με την περσινή εξέγερση, αφού ο αριθμός των μαζών της Κολομβιανής κοινωνίας που κινητοποιήθηκε ήταν τεράστιος και ο πολιτικός χρόνος υπερβολικά συμπυκνωμένος για να αφομοιωθεί από αυτές, ακόμη και από την πρωτοπορία τους. Η PH και ο Πέτρο σε μεγάλο βαθμό αποτελούν το όχημα των μαζών (και θα συνεχίσουν να το αποτελούν μέχρι τις προεδρικές εκλογές) για να απαλλαγούν από τον μισητό Ντούκε και το υπόλοιπο σάπιο αστικό πολιτικό προσωπικό. Οι διεργασίες στο εσωτερικό τους συνεχίζονται και μένει να δούμε αν θα κινηθούν προς πιο ριζοσπαστική κατεύθυνση, το γειτονικό περιβάλλον και η διεθνής συγκυρία σπρώχνουν προς αυτή την κατεύθυνση, αλίμονο όμως αν επαναπαυθούν στην διακυβέρνηση του Πέτρο για να τους λύσει τα προβλήματα. Η ντόπια ελίτ και οι ιμπεριαλιστές δεν θα επιτρέψουν για πολύ την εφαρμογή ενός έστω μετριοπαθούς κεντρώου προγράμματος στην Κολομβία χωρίς την συνεχή πίεση και κινητοποίηση των μαζών.

Το διακύβευμα για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και τις μάζες της Λ. Αμερικής

Το διακύβευμα για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό δεν είναι μικρό. Η ιστορία της Κολομβίας είναι μια διακοσαετής ιστορία αποικιακής και ιμπεριαλιστικής καταλήστευσης και εξάρτησης. Δυσανάλογα μεγάλο μερίδιο του ετήσιου ΑΕΠ της χώρας ξοδεύεται για την αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους της και για τον εξοπλισμό του στρατού και της αστυνομίας της (σε «προνομιακές» τιμές από τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ αλλά και της ΕΕ βεβαίως) για να προστατεύει τις ιμπεριαλιστικές επενδύσεις που καταληστεύουν τους φυσικούς πόρους της χώρας και να απειλεί την γειτονική Βενεζουέλα την στιγμή που το 42% του πληθυσμού (21 εκατ.) ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Παρά τους πλούσιους φυσικούς της πόρους και χάρη στις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών από το 1990 η Κολομβία σήμερα εισάγει πληθώρα βασικών αγαθών, ακόμη και καφέ. Το κυριότερο όμως η Κολομβία είναι για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό μία χώρα-σύμβολο για την Λατινική Αμερική όπως στη δεκαετία του 1970 υπήρξε η Χιλή. Είναι ο πιο πρόθυμος και δεδομένος σύμμαχος στη νοτιοαμερικανική υπο-ήπειρο. Είναι το κράτος σφαγέας των αριστερών αγωνιστών.[3] Είναι το πειραματόζωο για την εφαρμογή των πιο ακραίων νεοφιλελεύθερων πολιτικών και αντίβαρο στις αριστερόστροφες αλλαγές κυβερνήσεων στην περιοχή. Με τον μεγαλύτερο αριθμό αμερικανικών βάσεων στην περιοχή, είναι το προχωρημένο φυλάκιο για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, ρόλος που ενισχύθηκε με την ένταξη το 2017 στο ΝΑΤΟ. Πιο πρόσφατα, η Κολομβία υπέγραψε το Σύμφωνο Στρατηγικής Συμμαχίας ΗΠΑ-Κολομβίας για να αποκρουστεί η κινεζική και ρωσική επιρροή . Ένας από τους κύριους στόχους της είναι η «πρόσθετη συνεργασία στους τομείς του αμυντικού εμπορίου και στον τομέα της ασφάλειας».

Η διακυβέρνηση των πιο πρόθυμων και δεδομένων συμμάχων στην περιοχή αποδεικνύεται αφόρητη για τους λαούς αυτών των χωρών. Οι φιλοαμερικανικές κυβερνήσεις χάνουν τις εκλογές η μία μετά την άλλη (Μεξικό, Περού, Χιλή, κ.λπ.) συχνά κάτω από το βάρος τεράστιων εξεγερσιακών γεγονότων. Η σύγκρουση του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού με τους ανερχόμενους ιμπεριαλισμούς της Κίνας και της Ρωσίας ελαχιστοποιεί την ανοχή του σε αυτές τις εξελίξεις. Οι εργαζόμενες και φτωχές λαϊκές μάζες της Λ. Αμερικής και ειδικά η πρωτοπορία τους, πρέπει να οπλιστούν με τεράστια αποφασιστικότητα που μόνο η οργάνωση στον σκοπό της σοσιαλιστικής επανάστασης μπορεί να δώσει. Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός στην φάση της υποχώρησης και παρακμής του αυξάνει υπέρμετρα και αδίστακτα την επιθετικότητα του και οι περιοχές της Λ. Αμερικής και της Καραϊβικής, τεράστιας στρατηγικής σημασίας για τον ίδιο,[4] πρόκειται να νιώσουν όλη την βαναυσότητα του. Στο έδαφος που εξαπέλυσε τους πρώτους πολέμους του, εκεί θα πολεμήσει πιο μανιασμένα, θα πλημμυρήσει στο αίμα την «πίσω αυλή» του πριν να υποχωρήσει εκατοστό από αυτήν.

[1]             Οι Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας — Λαϊκός Στρατός (FARC) ήταν ένοπλη αριστερή οργάνωση  που δρούσε από το 1964. Το 2010, ο κολομβιανός στρατός υπολόγιζε ότι οι δυνάμεις των FARC αποτελούνταν από περίπου 13.800 μέλη, το 50% των οποίων ήταν ένοπλοι. Σταμάτησε την δράση του το 2016 μετά από συμφωνία αφοπλισμού με την κυβέρνηση που υπογράφηκε στην Αβάνα.

[2]     Το Κίνημα της 19ης Απριλίου (M-19), ήταν ένοπλη αριστερή οργάνωση που έδρασε από τα μέσα ως τα τέλη του ‘80 όταν και μετεξελίχθηκε σε πολιτικό κόμμα την Δημοκρατική Συμμαχία Μ-19.

[3]     Σύμφωνα με το Comunes, που προέκυψε από τις FARC, 189 μέλη των FARC, έχουν δολοφονηθεί από την υπογραφή συμφωνίας το 2016, τα 40 μέσα στο 2021. Κατά την διάρκεια της εξέγερσης καταγγέλθηκαν 63 ανθρωποκτονίες, ο αριθμός των εξαφανίσεων είναι ανυπολόγιστος ίσως ξεπερνά τις 300.

[4]     Ο Τσε Γκεβάρα και ο Φιντέλ Κάστρο πάντα τονίζανε τη σημασία αυτών των περιοχών ως στρατηγικών μετόπισθεν του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.