H οκτωβριανή εξέγερση στη Χιλή (κείμενο της Επαναστατικής Σοσιαλιστικής Τάσης)

Κείμενο της χιλιάνικης Επαναστατικής Σοσιαλιστικής Τάσης

(Tendencia Socialista Revolucionaria – TSR),

συμπαθούσα οργάνωση της 4ης Διεθνούς

20 Οκτωβρίου 2019, Σαντιάγκο της Χιλής

[από το http://www.internationalviewpoint.org – αναδημοσιεύουμε τη μετάφραση από το: e la libertà]

Οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης άναψαν το φυτίλι μη πληρώνοντας εισητήριο στο μετρό του Σαντιάγο. Αυτό έγινε μια εβδομάδα πριν, ως αντίδραση στην αύξηση των τιμών των εισητηρίων που υπερέβη το ισοδύναμο ενός δολαρίου ανά μετακίνηση σε μια χώρα όπου ο ελάχιστος μισθός είναι μόνο 437 δολάρια ΗΠΑ ανά μήνα. Οι μη πληρωμές εισητηρίων πολλαπλασιάστηκαν γρήγορα και από τους υπαλλήλους που πηγαίνουν στους χώρους εργασίας τους. Η κυβέρνηση, κωφεύοντας στις διαμαρτυρίες, κατέλαβε τους σταθμούς του μετρό με στρατιωτική αστυνομία (ειδικές δυνάμεις) που αντιμετωπίστηκαν γρήγορα. Το δίκτυο του μετρό είναι η ραχοκοκαλιά των μεταφορών σε αυτή την πόλη των 6 εκατομμυρίων κατοίκων, με συνολικά 136 σταθμούς.

Έγινε έκκληση για μια ημέρα διαμαρτυρίας την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και ο κόσμος βγήκε στους δρόμους μαζικά στο Σαντιάγο, με οδοφράγματα, αποκλεισμούς δρόμων και βία. Εκείνη τη νύχτα άρχισαν οι πυρκαγιές του μετρό. Οι πρώτοι τέσσερις σταθμοί. Τώρα 41 σταθμοί έχουν καεί σε διαφορετικές γραμμές του δικτύου του μετρό.

Η κατάσταση γίνεται όλο και πιο τεταμένη από λεπτό σε λεπτό. Η κυβέρνηση αποφάσισε να επιβάλει κατάσταση έκτακτης ανάγκης (μια κατάσταση συνταγματικής εξαίρεσης που επιτρέπει τον περιορισμό των δημοκρατικών ελευθεριών). Μετά από 30 χρόνια, η πόλη του Σαντιάγο είδε και πάλι τον στρατό στους δρόμους. Αλλά ο κόσμος δεν τρομοκρατήθηκε. Δεν υποχώρησαν αλλά συνέχισαν. Χθες ήμασταν χιλιάδες στους δρόμους φωνάζοντας, «έξω οι στρατιώτες». Οι στρατιωτικές αρχές σκλήρυναν τη στάση τους και αποφάσισαν την απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 10 μ.μ. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας δεν έγινε σεβαστή. Ήμασταν στους δρόμους μέχρι τα μεσάνυχτα. Αποσυρθήκαμε για να ξεκουραστούμε γιατί ο αγώνας συνεχίζεται.

Η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει κάθε δυνατότητα να δώσει πολιτική απάντηση. Χθες ανακοίνωσε την ακύρωση της τιμής των εισητηρίων, χωρίς να κατανοεί ότι το πρόβλημα των εισητηρίων είναι το σύμπτωμα ενός πολύ πιο διαρθρωτικού και βαθειού προβλήματος.

Είμαστε ένας λαός που πριν από 40 χρόνια υποβληθήκαμε στον πιο ακραίο νεοφιλελευθερισμό που έγινε γνωστός στον πλανήτη. Ιδιωτικοποίησαν την εκπαίδευση. Για να σπουδάσει κανείς πρέπει να δανειστεί από τις τράπεζες. Κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεων της Concertación και της Nueva Mayoria και ως αποτέλεσμα τεράστιων εξεγέρσεων των φοιτητών (το 2006 και το 2011), θεσπίστηκαν ορισμένες απαλλαγές από εισητήρια που είναι εντελώς ανεπαρκείς. Οι νέοι ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Η επανάληψη ενός μαθήματος είναι πολύ ακριβή. Αυτοκτονούν αντιμετωπίζοντας τόσο μεγάλη πίεση.

Ιδιωτικοποίησαν την υγεία. Έχουμε υγεία για τους φτωχούς και για τους πλούσιους. Οι πλούσιοι έχουν πολύ ακριβές, πολυτελείς ιδιωτικές κλινικές. Οι φτωχοί μπορούν να πεθάνουν περιμένοντας ιατρική περίθαλψη. Πριν από δύο ημέρες το «νοσοκομείο Van Buren» στο Valparaíso κατέρρευσε, λόγω έλλειψης κρατικού προϋπολογισμού. Οι οικογένειες στις γειτονιές μας, υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον όταν κάποιος αρρωσταίνει πουλώντας πράγματα, διοργανώνοντας δείπνα και κάνοντας πράξη την αλληλεγγύη. Και οι υπουργοί μας διασκεδάζουν. Λένε ότι είναι καλό να περιμένουμε στην ουρά για χειρουργικές επεμβάσεις επειδή μπορούμε να «αλληλεπιδράσουμε κοινωνικά».

Ιδιωτικοποίησαν το νερό. Αυτό το ζωτικό στοιχείο είναι στα χέρια μιας μειοψηφίας επιχειρήσεων που ασχολούνται με τις εξορύξεις, την αγροτοβιομηχανία, τη δασοκομία και την καλλιέργεια αβοκάντο για εξαγωγή. Είναι δικό τους το νερό και έχουν προκαλέσει μια καταστροφή σε αδιανόητο επίπεδο. Οι πατρογονικές κοινότητες αγροτών (ιθαγενείς και χιλιανοί) βλέπουν τα ζώα τους να πεθαίνουν λόγω έλλειψης νερού και ζωοτροφών. Και αυτά τα ζώα είναι ο βιοπορισμός τους. Αποκομίζουν από αυτά γάλα, κάνουν τυριά και δημιουργούν μια βιώσιμη οικονομία αυτοσυντήρησης. Αυτές οι κοινότητες πεθαίνουν μπροστά σε αδιάφορες κυβερνήσεις και πολιτικές αρχές.

Προς όφελος των βιομηχανιών εξόρυξης καταστρέφουν τους παγετώνες που αποτελούν τα αποθέματα του γλυκού νερού μας. Ξεκίνησε η αφαλάτωση του θαλασσινού νερού, αλλά βρίσκεται σε ιδιωτικά χέρια και προβάλλεται ως νέα επιχείρηση. Και σήμερα, 20 Οκτωβρίου 2019, ως αποτέλεσμα αυτής της κοινωνικής εξέγερσης, οι κλέφτες απελευθέρωσαν τα νερά πολλών ποταμών που μέχρι χθες ήταν ξερά, ενώ σήμερα τρέχει νερό μέσα από αυτά! Δεν ήταν ξηρασία, ήταν λεηλασία! Ιδιωτικοποίησαν την κοινωνική ασφάλιση. Καθιέρωσαν ένα μοντέλο αναγκαστικής αποταμίευσης 13% των μισθών για την καταβολή των συντάξεων, χρήματα που διαχειρίζονται εταιρίες που ονομάζονται AFP (Administradoras de Fondos de Pensiones / διαχειριστές συνταξιοδοτικών ταμείων). Για τη γενιά που άρχισε να εργάζεται στη δεκαετία του 1980, ήρθε η ώρα να συνταξιοδοτηθεί και το ύψος των συντάξεών της ισοδυναμεί με το ένα τρίτο του κατώτατου μισθού, περίπου 141 δολλάρια ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι πεθαίνει στη φτώχεια μετά από μια ζωή στην εργασία.

Εφαρμόζουν νομοθεσία για την απασχόληση που κονιορτοποιεί τους εργαζομένους. Οι επιχειρήσεις είναι κατακερματισμένες μέσω μιας αλυσίδας εργολάβων και υπεργολάβων, εξωτερικών και εσωτερικών, υποχρεώνοντας σε χωριστές διπραγματεύσεις. Το δικαίωμα στην απεργία έχει περιοριστεί σημαντικά. Το αποτέλεσμα είναι μια κοινωνική καταστροφή. Περισσότερο από το μισό του πληθυσμού κερδίζει λιγότερο από 563 δολάρια ΗΠΑ. Οι άνθρωποι που εργάζονται εδώ και χρόνια έχουν αρχίσει να εργάζονται περισσότερες ώρες για να αυξήσουν το εισόδημά τους. Η υπερβολική εργασία και το χρέος είναι δύο αλυσίδες που σφίγγουν τον λαιμό των συμπολιτών μας.

Η κοινωνική εξέγερση που άρχισε τον Οκτώβριο του 2019 στη Χιλή εκφράζει την απόρριψη, το μίσος και τη βαθιά οργή ενός λαού που έχει υπομείνει σιωπηλά για πάρα πολύ καιρό. Το «δημοκρατικό» καθεστώς που εγκαινιάστηκε το 1990 με επικεφαλής το Concertación de Partidos por la Democracia (Δημοκρατικό Κόμμα, Σοσιαλιστικό Κόμμα, Ριζοσπαστικό Κόμμα, Κόμμα για τη Δημοκρατία), δεν είχε σαν αποτέλεσμα τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των λαϊκών μαζών. Αυτή είναι η «δημοκρατία των πλουσίων». Αυτή η δημοκρατία δεν σταμάτησε τις ιδιωτικοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της δικτατορίας και αρνήθηκε για χρόνια να αμφισβητήσει τους θεμελιώδεις πυλώνες του οικονομικού, κοινωνικού και πολιτικού καθεστώτος που σχεδιάστηκε και δημιουργήθηκε κάτω από τη δικτατορία. Αυτό που διακυβεύεται είναι η επιβίωση του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που εξυπηρετεί μόνο τον παγκόσμιο καπιταλισμό και μια μειονοτική ομάδα μέσα στην χιλιανή κοινωνία.

Σε αντίθεση με ό,τι περιγράφηκε, υπογραμμίζουμε ότι σε λίγα χρόνια έχει παγιωθεί η ύπαρξη λίγων οικονομικών ομάδων που συνδέονται με το πολυεθνικό κεφάλαιο. Είναι μεταξύ των πλουσιότερων στον κόσμο. Η Χιλή είναι δικιά τους. Τα πολιτικά κόμματα της Χιλής είναι δικά τους. Το Κοινοβούλιο είναι δικό τους. Λίγα κόμματα και βουλευτές αποφεύγουν την πίεση, τον εκβιασμό και τη διαφθορά, που δημιουργούνται από αυτές τις γιγαντιαίες δυνάμεις.

Η κυβέρνηση και οι μεγάλες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν αυτήν την εξέγερση με σοβαρή ανησυχία. Δεν είναι αυτό που είχαν προβλέψει. Έχουν εκπλαγεί και ξέρουν ότι δεν έχουν έγκυρο συνομιλητή για να φιμώσουν τη διαμαρτυρία. Θα προσπαθήσουν να αναστήσουν τους νεκρούς για να διαδραματίσουν το ρόλο των «εκπροσώπων του λαού». Μεταξύ αυτών φανταζόμαστε κομμουνιστές, σοσιαλιστές, την CUT [Central Unitaria de Trabajadores], ακόμη και τις προσωπικότητες του Frente Amplio.

Χθες, 19 Οκτωβρίου 2019, συγκλήθηκε η Coordinadora feminista 8 de marzo (Φεμινιστικός Συντονισμός 8 Μαρτίου) και μαζί με τους μαθητές που συμμετείχαν στην Asamblea Coordinadora de Estudiantes Secundarios (ACES – Συνέλευση Συντονισμού Μαθητών της Δευτεροβάθμιας) και την Movimiento Ecologista Agua y Territorios (MAT – Οικολογική Κίνηση για τη Γης και και για το Νερό), πραγματοποιήθηκε σήμερα μια συνέντευξη Τύπου. Συμμετείχαν πολλοί μαθητές, κάτοικοι, φεμινίστριες και περιβαλλοντολογικές οργανώσεις καθώς και ορισμένες οργανώσεις εργαζομένων. Η CUT δεν συμμετείχε. Επίσης δεν συμμετείχε το Movimiento No Mas AFP. Σίγουρα αυτά τα δύο τελευταία κινήματα περιμένουν ήσυχα στα σπίτια τους για μια κρατική πρόσκληση, ώστε να μπορέσουν να εμφανιστούν ως έγκυροι συνομιλητές.

Η συνέντευξη τύπου πραγματοποιήθηκε σήμερα. Κατ’ αρχάς καλέσαμε γενική απεργία για αύριο, Δευτέρα 21 Οκτωβρίου. Απαιτήσαμε επίσης το τέλος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Το τέλος της απαγόρευσης κυκλοφορίας. Καλέσαμε σε οργάνωση των περιοχών που θα τους παρέχει μια πολιτική ταξικής ανεξαρτησίας και δυσπιστίας για εκείνους που μας προδώσανε ξανά και ξανά.

Στη συνέχεια συναντήσαμε τον Συντονισμό της 8ης Μαρτίου, για να προγραμματίσουμε αύριο τη δράση μας που θα είναι η πρώτη μας γενική απεργία στο πλαίσιο της «δημοκρατίας». Η πόλη είναι ανήσυχη, με τις υπηρεσίες μεταφορών να διακόπτονται, με διακοπές νερού, με εμπορικά κέντρα να λεηλατούνται, και σταθμούς μετρό να πυρπολούνται. Και τα ξεσπάσματα εξαπλώνονται στις περιοχές που ξεσηκώνονται ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό, τη λεηλασία των υδάτων, το υψηλό κόστος ζωής και την ιδιωτικοποίηση των δρόμων και των σιδηροδρομικών γραμμών.

Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης διατάχθηκε αρχικά για το Σαντιάγο και το Πουέντε Άλτο. Στη συνέχεια επεκτάθηκε στο Βαλπαραΐσο, το Οχίγκινς, το Μπίο Μπίο και το Κοκίμπο. Δεν γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθεί αυτή η κατάσταση. Έχουμε ήδη νεκρούς, τραυματίες και φυλακισμένους. Δεν ξέρουμε πόσους. Θα ενημερώσουμε όταν θα είναι δυνατόν.

Αυτή η κοινωνική εξέγερση στη Χιλή, μια «υποδειγματική» χώρα που υποτάχθηκε στις επιταγές του υπερεθνικού κεφαλαίου, είναι μία ακόμη που συμβαίνει εντός της Λατινικής Αμερικής. Εκφράζει την επιδείνωση του παγκόσμιου καπιταλισμού. Καλούμε όλες τις διεθνείς οργανώσεις να έχουν μια κοινή αντίληψη αυτής της στιγμής και να ενταχθούν στις επαναστατικές δυνάμεις για να ανατρέψουν τον αιμοσταγή καπιταλισμό που μας υποτάσσει στη δυστυχία και το θάνατο.