Αποτελέσματα και συμπεράσματα από της δημοτικές και περιφερειακές εκλογές

Περιφερειακές και Δημοτικές εκλογές 2019

Από την Εργατική Πάλη Ιουνίου

Οι Περιφερειακές και Δημοτικές εκλογές σφραγίστηκαν από το γενικό πολιτικό κλίμα που ανέδειξαν και οι Ευρωεκλογές: κυριαρχία των υποψηφίων της ΝΔ, σε κάποιες περιπτώσεις με πολύ μεγάλα ποσοστά, καταβαράθρωση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και πτώση της κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς. Οι πατριωτικές-εθνικιστικές υποψηφιότητες ήταν και στις τοπικές εκλογές διευρυμένες και αναβαθμισμένες, ειδικά στη Μακεδονία, όπου το «Μακεδονικό» επιχειρείται από πολλές εθνικιστικές/φασιστικές οργανώσεις να γίνει ο βασικός πυλώνας της οικοδόμησής τους και της ανάδειξής τους και στις τοπικές κοινωνίες. Επίσης, ήταν ξανά παρούσες παρατάξεις-υπηρέτες επιχειρηματικών συμφερόντων με μαφιόζικα χαρακτηριστικά (βλ. Βόλος, Πειραιάς), που απλώνονται σαν χταπόδι όχι μόνο στον αθλητισμό αλλά και στην ενεργό πολιτική, προς εξυπηρέτηση επιχειρηματικών συμφερόντων.

Είχε φανεί ήδη από τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές του 2014 πως τα παλιά μνημονιακά κόμματα κρατούν ακόμα σημαντικές προσβάσεις στις τοπικές κοινωνίες και τα τοπικά συμφέροντα. Έτσι, ειδικά η ΝΔ (το 2014 είχε επικρατήσει στις 8 από τις 13 περιφέρειες) και το ΚΙΝΑΛ είχαν κερδίσει στις περισσότερες περιφέρειες και Δήμους.

Ο καθεστωτικός ιστός, συνδυασμός πολλών μεγάλων και μικρών συμφερόντων, είναι ριζωμένος και δημιουργεί εκλογική πελατεία χρησιμοποιώντας τα κρατικά «όπλα»: διορισμούς, 8μηνες συμβάσεις εργασίας, παραγγελίες, έργα, ευρωπαϊκά κονδύλια, ενισχύσεις συλλόγων κ.λπ. Ένα πλέγμα μικρών και μεγάλων «εξυπηρετήσεων», από τη συμμετοχή ενός φτωχού σε ένα συσσίτιο μέχρι σημαντικές αγορές εξοπλισμού ή έργων, καθυποτάσσει σημαντικό κομμάτι των τοπικών κοινωνιών, που πάει και τους ψηφίζει, ακόμα και με το άμεσο αλισβερίσι/φακελάκι αν χρειαστεί. Το υπόλοιπο 50% των τοπικών κοινωνιών απέχει, αηδιασμένο από τα ψέματα και τα συμφέροντα που κρύβονται πίσω από τα ωραία λόγια των υποψηφίων.

Από την άλλη, η εμφάνιση του υποτίθεται «ριζοσπαστικού» ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά από το 2012 και μετά, αμφισβήτησε την κυριαρχία ΝΔ-ΚΙΝΑΛ στις κάλπες, μη έχοντας όμως κοινωνικές ρίζες, ούτε στα συνδικάτα, ούτε στις εργατικές και λαϊκές περιοχές. Η άνοδός του βασίστηκε οργανωτικά στον προσεταιρισμό ΠΑΣΟΚων κάθε είδους, αλλά και στη συνεργασία με παράγοντες κάθε πολιτικής απόχρωσης, προκειμένου να διεισδύσει στα «άδυτα» της κρατικής εξουσίας και του κρατικού μηχανισμού. Αυτό μπορεί πρόσκαιρα να του έδωσε οφέλη, όμως χτύπησε καμπανάκι κινδύνου στις λαϊκές μάζες για τις προθέσεις του και κυρίως έκανε ανέφικτη μια καθαρή ταξική στάση που θα τον ρίζωνε στις εργατικές και λαϊκές περιοχές. Είναι οι περιοχές όπου η πτώση του είναι και η μεγαλύτερη.

Η ανικανότητα και η ξεδιαντροπιά του (βλ. Μάνδρα-Μάτι), η ταύτισή του με επιχειρηματικά συμφέροντα (βλ. Π. Κόκκαλη κ.ά.), η συνεργασία με δεξιούς κάθε είδους (ΑΝΕΛ, καραμανλικοί κ.λπ.), η ενσωμάτωση ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και στελεχών τους και κυρίως η εφαρμογή του 3ου και 4ου μνημονίου και η προδοσία του «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα, έκαναν αδύνατη κάθε πιθανότητα ριζώματος του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η συμφωνία των Πρεσπών ήταν το «κερασάκι στην τούρτα» μιας αντιδραστικής μετάλλαξης, που σφραγίστηκε και με την άνευ όρων υποταγή του στους αμερικάνους ιμπεριαλιστές. Με αυτές τις ψευτιές και προδοσίες, έδωσαν πάτημα στους εθνικιστές και ναζιστές να αλωνίζουν στις λαϊκές περιοχές και να αυξάνουν σημαντικά την επιρροή τους.

Βλέποντας το χαστούκι να έρχεται, ο ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποίησε τον νέο νόμο «Κλεισθένη» για τις δημοτικές εκλογές, σύμφωνα με τον οποίο οι δημοτικοί σύμβουλοι εκλέγονται από τον πρώτο γύρο, με βάση τα ποσοστά της κάθε παράταξης και με απλή αναλογική, ενώ στον δεύτερο γύρο εκλέγεται μόνο Δήμαρχος, ώστε να διασφαλίσει έναν αξιοπρεπή αριθμό περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων. Ειδάλλως, με το παλιό σύστημα, θα είχε εξαφανιστεί ουσιαστικά από την πλειοψηφία περιφερειών και δήμων, όπου θα υπήρχε πλήρης κυριαρχία της ΝΔ. Τώρα, θα υπάρξουν ακόμα και περιπτώσεις όπου οι εκλεγμένοι στον δεύτερο γύρο δήμαρχοι δεν θα έχουν ούτε απόλυτη αλλά ούτε καν σχετική, κάποιες φορές, πλειοψηφία στα δημοτικά συμβούλια. Έτσι, οι συνεργασίες μεταξύ των παλιών και νέων μνημονιακών παρατάξεων θα είναι μονόδρομος και η οικονομική πίτα θα τους ενώσει όλους.

Αποτελέσματα σε Περιφέρειες και Δήμους

Από τις 13 περιφέρειες, η ΝΔ κέρδισε τις πέντε από την πρώτη Κυριακή (Δυτική Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία, Κεντρική Μακεδονία, Νότιο Αιγαίο). ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ, με κοινή στήριξη σε ένα ψηφοδέλτιο, κέρδισαν μόνο την Κρήτη. Τη δεύτερη Κυριακή, είναι σίγουρη η νίκη της ΝΔ σε Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησο, Βόρειο Αιγαίο, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Θεωρητικά, με μικρές ελπίδες, ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να παλέψει σε Δυτική Ελλάδα, Αττική, Ιόνιο.

Το πιθανότερο είναι οι 12 από τις 13 περιφέρειες να είναι «μπλε», όπως και οι δήμοι Αθήνας και Θεσσαλονίκης.

Τα αποτελέσματα του ΚΚΕ είναι πτωτικά, όπως και στις Ευρωεκλογές. Η διασπαστική, αναποτελεσματική για το εργατικό κίνημα πολιτική και παρουσία του στα κεντρικά πολιτικά ζητήματα και στα συνδικάτα καθορίζει και την αδυναμία του να δυναμώσει τοπικά (παρά τη διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ). Εκτός από πέντε δήμους, όπου έχει παραδοσιακά δύναμη και πέρασε στον δεύτερο γύρο (Πάτρα, Πετρούπολη, Καισαριανή, Χαϊδάρι, Ικαρία), στην υπόλοιπη Ελλάδα πέφτει και σε ποσοστά και σε ψήφους. Σε όλες τις περιφέρειες, πλην της Κρήτης όπου έχει μικρή άνοδο, έχει πτώση που αγγίζει το 27% της εκλογικής του δύναμης.

Αρνητικά είναι και τα αποτελέσματα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Σε μια περίοδο που ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει εκατοντάδες χιλιάδες ψήφους, η ΛΑΕ έχει ουσιαστικά διαλυθεί και το ΚΚΕ χάνει χιλιάδες ψήφους, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ όχι μόνο δεν καρπώνεται δυνάμεις, αλλά χάνει σημαντικά. Στις περιφέρειες κατέβασε ψηφοδέλτια στις 12 από τις 13 (στη Δυτική Μακεδονία με κοινή στήριξη με ΛΑΕ!) και έλαβε 87.578 ψήφους, από 128.964 που είχε πάρει το 2014. Το ίδιο και στις Δημοτικές, όπου συμμετείχε με 30 σχήματα και έλαβε 21.893 ψήφους, έναντι 24 σχημάτων με 30.479 ψήφους το 2014! Η εκλογή περισσότερων συμβούλων το 2019, λόγω του αναλογικού εκλογικού νόμου, δεν κρύβει τη μεγάλη αποτυχία. Είναι προφανές πως οι αλλοπρόσαλλες πολιτικές γραμμές και τακτικές (καταγγελία και ταυτόχρονα συνεργασία με ΛΑΕ σε διάφορα επίπεδα, ακολουθητισμός στο ΚΚΕ ειδικά στα συνδικάτα, οι εσωτερικές διαιρέσεις, διαφωνίες, αντιφάσεις – δύο ψηφοδέλτια ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα στις Δημοτικές, διαφορετικές συγκεντρώσεις/πορείες σε όλες τις απεργίες, διαφορετική πολιτική σε όλα τα βασικά ζητήματα κ.τ.λ.), που απλά αναδεικνύουν τον εκλογικίστικο στόχο της συνεργασίας των συνιστωσών της και τον καυγά για το «όνομα», είναι οι αιτίες που αυτός ο σχηματισμός συρρικνώνεται διαρκώς.

Η ΛΑΕ έμεινε πολύ μακριά από τις «ελπίδες» των συνιστωσών της για εκλογικές επιτυχίες. Στις περιφέρειες, τα δέκα ψηφοδέλτια που στήριξε αυτοτελώς (συν ένα από κοινού με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ) έλαβαν 87.000 ψήφους. Στους δήμους, η παρουσία της είναι πολύ περιορισμένη. Η πατριωτική στροφή και η προσπάθεια αυτοδιαφήμισης με τις κινητοποιήσεις ενάντια στους πλειστηριασμούς δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα.

Και για τους δύο αυτούς σχηματισμούς, τα αποτελέσματα των περιφερειακών-δημοτικών εκλογών είναι απογοητευτικά, ειδικά αν προσθέσουμε την απουσία από τις τοπικές εκλογές σχηματισμών που τους ξεπέρασαν στις Ευρωεκλογές (Βαρουφάκης, Κωνσταντοπούλου κ.λπ.).

Η «Εργατική Αντεπίθεση»

Οι δύο δημοτικές κινήσεις της «Εργατικής Αντεπίθεσης», που στηρίζει η ΟΚΔΕ σε Γαλάτσι (Αθήνα) και Αμπελόκηπους/Μενεμένη (Θεσσαλονίκη), έδωσαν σκληρό αγώνα με τις μικρές αλλά μαχητικές μας δυνάμεις, κόντρα στο ρεύμα των τοπικών και μνημονιακών συμφερόντων και σε μια φρενίτιδα εκατοντάδων υποψηφίων, που αντιμετωπίζουν την Αυτοδιοίκηση σαν αρχή καριέρας και επαγγελματικής αποκατάστασης.

Στο Γαλάτσι, η παρέμβασή μας επικέντρωσε στα πιο πολιτικά χαρακτηριστικά του προγράμματός μας, ενώ ήταν και σχετικά περιορισμένη, λόγω των ταυτόχρονων Ευρωεκλογών. Το αποτέλεσμά μας ήταν χαμηλό, από 193 ψήφους (0,80%) το 2014, σε 165 ψήφους (0,66%) το 2019.

Στον δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης, όπου η παρέμβασή μας έχει μεγαλύτερη προϊστορία και συνέχεια (Επιτροπή Δράσης Δυτικών Συνοικιών, αγώνες για κοινωνικό παντοπωλείο-φαρμακείο, ενάντια στα κοψίματα ρεύματος και τους πλειστηριασμούς, παζάρια αλληλεγγύης κ.ά.), η κοινωνική μας διείσδυση είναι σημαντικότερη. Οι δικοί μας αγώνες ανάγκασαν τον δεξιό δήμαρχο να φροντίζει υποτυπωδώς για τη διατροφή και φαρμακευτική κάλυψη 100 οικογενειών του Δήμου. Η δική μας «Κίνηση» στάθηκε δίπλα στους εργαζόμενους που δέχονται βίαιες εργοδοτικές επιθέσεις (βλ. επιθέσεις σε «ντελιβεράδες») και διαδήλωσε ενάντια στις «Λευκές Νύχτες» και την παραβίαση των ωραρίων εργασίας. Η «Εργατική Αντεπίθεση» παρενέβη για να αποτραπεί η εκδήλωση φασιστών στην Μενεμένη με την έγκριση του Δημάρχου. Οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοί μας, με τη δραστηριοποίησή τους στην Επιτροπή Δράσης Δυτικών Συνοικιών, βοήθησαν εκατοντάδες οικογένειες να επανασυνδέσουν το ρεύμα τους.

Ταυτόχρονα, κάναμε μια συστηματική καμπάνια «ενάντια στους υπηρέτες των Μνημονίων», καλώντας σε «αγώνες για την υπεράσπιση των εργατικών δικαιωμάτων», ενάντια στις ψεύτικες ελπίδες για τέλος των Μνημονίων και υπέρ της οργάνωσης και πάλης για τα συμφέροντά μας.

Λόγω των παραπάνω, δεν ήταν παράλογο που η εκλογική μας δραστηριότητα ενόχλησε και είχαμε να αντιμετωπίσουμε την καθημερινή φθορά των εκλογικών ταμπλό και περιπτέρων μας από καθεστωτικούς και φασίστες, ενώ καθοδηγούμενα συνεργεία κατέβαζαν εν ριπή οφθαλμού όλες τις αφίσες και τα υλικά μας. Παρά τις αντιξοότητες, και σε συνδυασμό με μια εντατική προεκλογική καμπάνια, καταφέραμε να πάρουμε 446 ψήφους (2,27%), από 311 (1,41%) το 2014, και να εκλέξουμε μια Δημοτική Σύμβουλο, τη Σοφία Καρασαρλίδου, δασκάλα και μαχητική συνδικαλίστρια, στέλεχος της ΟΚΔΕ.