Ιστορία: Η Εργατική Πρωτομαγιά

Η εργατική πρωτομαγιά του Σικάγο

Την 1η Μαΐου του 1890, ο Φ. Ένγκελς σημείωνε στον πρόλογο της γερμανικής έκδοσης του Κομμουνιστικού Μανιφέστου: «Σήμερα που γράφω αυτές τις γραμμές, το προλεταριάτο της Ευρώπης και της Αμερικής επιθεωρεί τις δυνάμεις του, που για πρώτη φορά κινητοποιούνται σε μια στρατιά, κάτω από μια σημαία και για έναν άμεσο σκοπό: για το νομοθετικό καθορισμό της κανονικής οχτάωρης εργάσιμης ημέρας, που διακηρύχτηκε ακόμα από το 1866, από το Συνέδριο της Διεθνούς στη Γενεύη και ξανά ύστερα από το Εργατικό Συνέδριο του Παρισιού στα 1889. Και το θέμα της σημερινής μέρας θα δείξει στους καπιταλιστές και στους γαιοκτήμονες όλων τω χωρών ότι οι προλετάριοι όλων των χωρών είναι σήμερα πραγματικά ενωμένοι. Ας ήταν ο Μαρξ πλάι μου να το έβλεπε αυτό με τα ίδια του τα μάτια!».

Το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον πριν την εξέγερση του Σικάγο

Μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου, η οικονομία της Αμερικής απογειώνεται. Κατασκευάζονται χιλιάδες εργοστάσια τα οποία απαιτούν ένα συνεχώς αυξανόμενο πλήθος πρόθυμων εργατών. Μέσα σε μία δεκαετία ο αριθμός των βιομηχανικών εργατών ανεβαίνει από 1,3 σε 2 εκατομμύρια. Το 1870 το βιομηχανικό εργατικό δυναμικό ξεπερνούσε ήδη τον αγροτικό πληθυσμό. Εκτός από τα 2 εκατομμύρια βιομηχανικών εργατών, υπήρχαν και άλλα 3,6 εκατομμύρια μισθωτοί στις ΗΠΑ.

Οι εργάτες ζούσαν πολύ μακριά από το «αμερικάνικο όνειρο». Η ανάπτυξη του αμερικάνικου καπιταλισμού συμβαδίζει με την ανάπτυξη μιας άγριας αντιπαράθεσης: ανάμεσα στον πλούτο των αφεντικών και την αθλιότητα των εργατών, ανάμεσα στην άνεση και την αγωνία της επιβίωσης, ανάμεσα στην εξουσία και την απόλυτη εξάρτηση. Οι εργαζόμενοι, «αυτοί οι ειδικευμένοι τεχνίτες που ωφελήθηκαν όσο κανείς άλλος από το σύστημα της ελεύθερης εργασίας […] άρχισαν να αμφιβάλλουν για τη φύση της ελευθερίας τους».

Με την πρόοδο και την εξάπλωση των σοσιαλιστικών ιδεών έχουμε από τα μέσα του19ου αιώνα τις πρώτες συνειδητές προσπάθειες οργάνωσης του αμερικάνικου εργατικού κινήματος. Αναπτύσσονται διάφορες συλλογικοτήτες και κοινωνικές οργανώσεις για την υπεράσπιση των συμφερόντων της εργατικής τάξης. Αποκορύφωμα αυτής της προσπάθειας ήταν η ίδρυση της Εθνικής Εργατικής Ένωσης το 1866, με ηγέτη τον Ουίλιαμ Σιλβίς. Στις προγραμματικές της αρχές, η Ένωση διακήρυξε την αναγκαιότητα οργάνωσης της εργατικής τάξης, ανεξάρτητα από φυλή, φύλο, ή θρήσκευμα. Ο Μαρξ, σχολιάζοντας το πρόγραμμα της Ένωσης, αναφέρθηκε με πολύ κολακευτικά λόγια στην προβολή του αιτήματος για το 8ωρο καθώς και σ’ αυτό για «ίση πληρωμή για ίση δουλειά», που αφορούσε καταρχάς τις εργάτριες. Θα υπάρξουν μια σειρά από κινητοποιήσεις και σκληροί αγώνες σχετικά με το αίτημα για οχτάωρη εργασία.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1880, η βιομηχανική παραγωγή του Σικάγο αναπτυσσόταν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Πάνω από 250.000 μετανάστες εργάτες από την Ευρώπη και τον Καναδά φθάνουν στην πόλη τη δεκαετία αυτή για να δουλέψουν στα καινούργια εργοστάσια. Η ανελέητη εισβολή των μηχανών αντικαθιστά τους εξειδικευμένους τεχνίτες, ενώ οι εργάτες βυθίζονται σε ακραία φτώχεια και ανεργία. Οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται. Το Σικάγο παρουσιάζει δύο όψεις: «μια πόλη με δύσοσμους δρόμους και σπίτια που οι άνθρωποι ζούσαν στριμωγμένοι, όπου μια επιδημία ευλογιάς είχε κοστίσει 2.000 ζωές, και μιαν άλλη πόλη, με μεγάλες επαύλεις και καλοφροντισμένους λεωφόρους, όπου οι διαβάτες απολαμβάνουν τον καθαρό αέρα της λίμνης».

Η εξέγερση του Σικάγο

Το 1886, η αμερικάνική εργατική τάξη, έχοντας επιβάλλει ήδη το δεκάωρο σχεδόν σε όλη την επικράτεια των ΗΠΑ έπειτα από μακροχρόνιους αγώνες, συσπειρωμένη γύρω από την αναρχοσυνδικαλιστική οργάνωση IWPA (Διεθνής Ένωση του Εργαζόμενου Λαού) και ειδικά στο Σικάγο, προπύργιο του εργατικού κινήματος, γύρω από το Κεντρικό Εργατικό Συνδικάτο, επίσης ελεγχόμενο από τους αναρχικούς, αποφασίζει την κάθοδό της σε γενική απεργία με εναρκτήρια μέρα την 1η Μάη, με αίτημα την καθιέρωση του οχταώρου.

Στην απεργία συμμετείχαν εκατοντάδες χιλιάδες εργατών, παραλύοντας το Σικάγο καθώς και όλα τα μεγάλα βιομηχανικά κέντρα της χώρας, τρομοκρατώντας την αστική τάξη ότι επρόκειτο για μια νέα Παρισινή Κομμούνα. Οι εφημερίδες, με μικρές διαφοροποιήσεις, δήλωναν ότι το κίνημα ήταν «κομμουνιστικό, ανατριχιαστικό και αχαλίνωτο». Η αρχική υποχώρηση ορισμένων βιομηχάνων και η παραχώρηση του οχτάωρου σε περίπου 150.000 εργάτες, έδωσε τη θέση της στην οργάνωση ενός κύματος καταστολής με απεργοσπάστες, τραμπούκους και φυσικά την προετοιμασία επέμβασης της αστυνομίας και του στρατού.

Η μπουρζουαζία του Σικάγο, χωρίς να κάνει καμία παραχώρηση, αποφάσισε την άγρια συντριβή του κινήματος δίνοντας εντολή στην αστυνομία να χτυπήσει στις 3 Μάη τις εργατικές διαδηλώσεις και να επιτεθεί στις απεργιακές φρουρές, με αποτέλεσμα να δολοφονήσει έξι εργάτες και να τραυματίσει αρκετούς άλλους. Σε όλες τις ΗΠΑ απλώθηκε ένα τεράστιο κύμα διαμαρτυρίας και την επόμενη μέρα τα συνδικάτα στο Σικάγο αποφάσισαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας το απόγευμα, στην πλατεία Χέιμαρκετ. Ενώ η συγκέντρωση πλησίαζε στο τέλος της, η αστυνομία προσπάθησε να διαλύσει τους εναπομείναντες διαδηλωτές. Τότε εκτοξεύθηκε μια βόμβα προς την αστυνομία σκοτώνοντας και τραυματίζοντας αρκετούς αστυνομικούς. Η αστυνομία άνοιξε πυρ, προκαλώντας άγνωστο μέχρι σήμερα αριθμό θυμάτων. Έτσι δόθηκε το πρόσχημα στην αστική τάξη να εξαπολύσει ένα πογκρόμ συλλήψεων, διώξεων και καταστολής σε όλη τη χώρα. Στο Σικάγο οδηγηθήκαν σε δίκη οκτώ αναρχικοί συνδικαλιστές ηγέτες (όταν έσκασε η βόμβα, μόνο ένας απ’ αυτούς ήταν παρών), οι οποίοι αντιμετώπισαν θαρραλέα και επαναστατικά τα αστικά δικαστήρια, καταγγέλλοντας την καπιταλιστική βαρβαρότητα και υπερασπιζόμενοι τους αγώνες της τάξης τους. Τέσσερεις από αυτούς οδηγήθηκαν στην κρεμάλα, ένας αυτοκτόνησε και οι υπόλοιποι φυλακίστηκαν. Οι τελευταίοι αφέθηκαν ελεύθεροι έπειτα από ένα κίνημα αλληλεγγύης των εργαζομένων, που ανάγκασε τις αρχές να αναθεωρήσουν την αρχική δίκη.

Έκτοτε η 1η Μάη αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την παγκόσμια εργατική τάξη, που είδε στην εξέγερση του Σικάγο το δρόμο για την επίτευξη των δικών της ανεκπλήρωτων αιτημάτων και διεκδικήσεων, με αποτέλεσμα μερικά μόλις χρόνια μετά, η Πρωτομαγιά του 1890 να γίνει μέρα μαζικών απεργιών και διαδηλώσεων ταυτόχρονα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη.

Η αστική τάξη έκτοτε συκοφαντεί και διαστρεβλώνει το χαρακτήρα και τη σημασία της Εργατικής Πρωτομαγιάς (όπως και κάθε ιστορική στιγμή αμφισβήτησης της κυριαρχίας της), προσπαθώντας να τη συνδέσει με έναν ακίνδυνο εορτασμό της άνοιξης και της ανθοφορίας! Από την άλλη, οι γραφειοκράτες συνδικαλιστές διατηρούν την απεργία της Πρωτομαγιάς ως άλλοθι της απραξίας τους, μετατρέποντάς την όμως σε μια εθιμοτυπική απεργία, που σε τίποτα δεν θυμίζει τον ηρωικό αγώνα των εργατών του Σικάγο. Απέναντι σε κάθε πλαστογράφηση της ιστορίας από τους μηχανισμούς και τις μεθοδεύσεις αστών, γραφειοκρατών και σταλινικών, η 1η Μάη συνεχίζει να είναι η παγκόσμια ημέρα των εργατών. Η εξέγερση των εργατών του Σικάγο εκφράζει μια αληθινή ιστορική συνείδηση, επίκαιρη και αναγκαία. Σήμερα, η δομική κρίση του καπιταλισμού, τα αδιέξοδα του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού συστήματος και η ανελέητη επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων, καθιστούν πάλι επίκαιρη όλη την ιστορία της τάξης μας, ως ανεκτίμητο σχολείο και πηγή έμπνευσης για τους αγώνες και τις επαναστάσεις του σήμερα.

Η απολογία του Αυγούστου Σπάις

Ο Αύγουστος Σπάις, ένας από τους κατηγορούμενους εργάτες για τα γεγονότα του Σικάγου το 1886, στην απολογία του, μεταξύ των άλλων, είπε:

«Κύριοι δικαστές, Αν σκέπτεστε σοβαρά ότι με τις κρεμάλες μπορείτε να σταματήσετε το κίνημα, που εξωθεί εκατομμύρια γονατισμένων από την καταπίεση εργατών προς την εξέγερση, είστε, μα την αλήθεια, “πτωχοί τω πνεύματι”. Σε παρόμοια περίπτωση θα μας κρεμάσετε με το δίκιο σας. Έπειτα, αυτό είναι το καλύτερο που έχετε να κάμετε. Κρεμάστε μας! Μα να περιμένετε το τέλος. Εάν δεν το βλέπετε, εγώ σας το αναγγέλλω. Γύρω σας, κάτω σας, δίπλα σας, πάνω σας, απ’ όλες τις μεριές σας, θεριεύει μια φωτιά. Το έδαφος σαλεύει κάτω απ’ τα πόδια σας. Βαδίζετε, κυριολεκτικά, επάνω σε μια υπόγεια φωτιά. Θέλετε να την αγνοείτε; Δε θα την αποφύγετε. Θέλετε ν’ απαλλαγείτε, άπαξ δια παντός, απ’ όλους τους «συνωμότες»; Απαλλαγείτε πρώτα από τα αφεντικά της βιομηχανίας, οι οποίοι δημιούργησαν την ανήθικη περιουσία τους από το κλεμμένο αντίτιμο της εργασίας που δεν πληρώθηκε. Είναι αυτό που εσείς αποκαλείτε «αύξηση του εθνικού πλούτου»! «Εθνικού»! Τι ειρωνεία! Τη χαρά μερικών προνομιούχων του έθνους να λέτε. Κάνετε κάτι καλύτερο. Καταργήστε τα τρένα, τον τηλέγραφο, τα τηλέφωνα, τα βαπόρια, τον εαυτό σας! Καταργήστε πρώτα από όλα εσάς τους ίδιους! Γιατί; Γιατί εσείς, με τη συμπεριφορά σας, είστε οι πρώτοι πράκτορες της επανάστασης. Καταργήσατε την αρπαγή και τη λεηλασία, Κύριοί μου. Αλλά, αυτή είναι η δουλειά σας. Είναι η ανήθικη αποστολή μιας εκατοντάδας ανθρώπων, οι οποίοι προτιμούν ν’ απολαμβάνουν το παν, χωρίς να κάμνουν τίποτε. Από αυτήν ακριβώς την τάξη πάμε να απαλλαγούμε. Κοιτάξετε το οικονομικό πεδίο της μάχης. Οι εργάτες έχουν πετσοκοφτεί και εσείς, ω Χριστιανοί μου και καλοί μου και ευγενικοί αστοί, εσείς είστε οι κοινωνικοί γύπες, που τρώνε τη σάρκα των πτωμάτων. Θέλετε να κάνουμε έναν περίπατο στα στενά δρομάκια της πολιτείας αυτής, εκεί όπου περνάνε τις μέρες τους οι αληθινοί δημιουργοί του πλούτου; Πάμε μαζί στα ανθρακωρυχεία του Χόκιγκ Βάλεϊ; Δε θα βρούμε ανθρώπους, θα βρούμε κινούμενα πτώματα που άρχισαν να αποσυντίθενται. Η γενική κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής καθίσταται αναπόφευκτη αναγκαιότητα. Αρχίζει η εποχή του σοσιαλισμού και της παγκόσμιας συνεργασίας. Οι κατέχουσες τάξεις θα απαλλοτριωθούν. Εκείνοι που λένε “τούτο είναι δικό μου”, θα τα δούνε όλα κοινά. Αυτό δε θα γίνει για σκοπούς σπεκουλάντικους, θα γίνει για το καλό όλων. Τούτο εδώ δεν είναι όραμα αιθέριο, καθώς νομίζετε. Είναι αναγκαιότητα. Είδαμε στην ιστορία πώς ό,τι ήταν ανάγκη να γίνει, έγινε. Αυτό είναι η λογική της ζωής… Όποιος λέει ιδιωτική βιομηχανία, λέει αναρχούμενη βιομηχανία. Μετρημένα άτομα χρησιμοποιούν προς όφελός τους τις εφευρέσεις. Ο κόσμος είναι για τους λίγους. Δεξιά και αριστερά πέφτουν οι όμοιοί τους, θύματα του πλούτου και της καλοζωίας τους. Λίγο τους ενδιαφέρει. Με τις μηχανές τους μετατρέπουν το ανθρώπινο αίμα σε σβώλους χρυσαφιού. Την ίδια την υγεία των ανήλικων. Με την πολλή εργασία, δολοφονούν τα γυναικόπαιδα. Με την ανεργία σκοτώνουν. Και αυτοί οι άνθρωποι σου λέγονται Χριστιανοί! Γνήσιοι Χριστιανοί! Εμείς παραβήκαμε τους νόμους σας, για να δείξουμε στο λαό σε τι αποβλέπουν όλοι σας οι θεσμοί: στο να εγκαθιδρύσουν, στη χώρα αυτή, μια ολιγαρχία, όμοια της οποίας σε κτηνωδία δεν υπάρχει πουθενά στη Γη! Αν πιστεύετε ότι με το να μας κρεμάσετε θα εξουδετερώσετε το κίνημα των εργαζομένων, το κίνημα από το οποίο εκατομμύρια ανθρώπινα πλάσματα που σέρνονται στη φτώχεια και στη μιζέρια, περιμένουν τη λύτρωσή τους –αν αυτή είναι η γνώμη σας–, τότε κρεμάστε μας! Εδώ θα ποδοπατήσετε μία μικρή σπίθα, εκεί όμως και πιο πέρα και απέναντι και γύρω μας παντού, θα ξεπεταχτούν οι φλόγες. Η φωτιά είναι υπόγεια και δε θα μπορέσετε να τη σβήσετε…»

Η Πρωτομαγιά στην Ελλάδα: μνήμες αγώνα και θυσίας

 –

Η Πρωτομαγιά, παγκόσμια μέρα μνήμης και αγώνα ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, καθιερώθηκε στη συνείδηση των εργαζομένων όλου του κόσμου ως μέρα σύμβολο της πάλης τους, έπειτα από την ηρωική εξέγερση των εργατών του Σικάγο τον Μάη του 1886. Η παγκόσμια απήχησή της δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστο το ελληνικό εργατικό κίνημα, το οποίο δεν άργησε να οργανώσει τις δικές του Πρωτομαγιές.

Η πρώτη οργανωμένη εκδήλωση Πρωτομαγιάς πραγματοποιείται στην Αθήνα το 1893. Περίπου 2000 άνθρωποι συγκεντρώνονται στο Παναθηναϊκό Στάδιο και διαδηλώνουν υπέρ της οκτάωρης εργασίας, της καθιέρωσης της Κυριακής ως αργίας και της κρατικής ασφάλισης για τα θύματα εργατικών ατυχημάτων. Την Πρωτομαγιά του 1924 (και ενώ ισχύει στρατιωτικός νόμος), παρά την απαγόρευση, εργάτες συγκεντρώνονται στην Πλατεία Κοτζιά, όπου βρισκόταν τότε το Εργατικό Κέντρο Αθήνας. Ο επικεφαλής των στρατιωτικών τμημάτων δίνει εντολή στο ιππικό να επιτεθεί εναντίον τους. Δολοφονείται ο κομμουνιστής απεργός Παρασκευαΐδης και τραυματίζονται άλλοι 12 εργάτες. Το 1929 η κυβέρνηση Βενιζέλου απαγορεύει τις πρωτομαγιάτικες εκδηλώσεις και εντείνει την αστυνομική βία κατά των συνδικαλιστών και γενικά του εργατικού κινήματος. Το 1934, μετά τις εκδηλώσεις της Πρωτομαγιάς, ακολουθεί απεργιακή κινητοποίηση των λιμενεργατών και μυλεργατών στην Καλαμάτα, που καταστέλλεται από τον στρατό και δολοφονούνται οχτώ εργάτες.

Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο είναι ο κόκκινος Μάης του ’36, που  θα σημαδευτεί από την ηρωική εξέγερση των καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη και θα αποτελέσει έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς του εργατικού κινήματος, αφού είναι η πρώτη ανοιχτή αμφισβήτηση της αστικής εξουσίας στη χώρα μας. Στις 29 Απριλίου, οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης κατεβαίνουν σε απεργία διαρκείας. Στις 9 Μάη, ο αγώνας κορυφώνεται, η Θεσσαλονίκη πρακτικά παραλύει από την απεργία 25.000 εργατών. Η αστυνομία επιχειρεί να διαλύσει τις διάφορες συγκεντρώσεις και τις απεργιακές φρουρές στις καπναποθήκες, με αποτέλεσμα το στήσιμο οδοφραγμάτων και το ξέσπασμα συγκρούσεων. Κατά την αιματηρή καταστολή δολοφονούνται 12 εργάτες. Ο πρώτος νεκρός ήταν ο 25χρονος αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης από το Ασβεστοχώρι.  Από το φωτορεπορτάζ της εποχής προέκυψε η φωτογραφία της μάνας του Τούση, που θρηνεί τον νεκρό της γιο καταμεσής του δρόμου. Από αυτή την εικόνα εμπνεύστηκε ο Γιάννης Ρίτσος και μας έδωσε την ποιητική του συλλογή «Επιτάφιος». Η φωτογραφία έκανε τον γύρο του κόσμου, κάνοντας πολλούς να παραλληλίζουν την εξέγερση των εργατών στη Θεσσαλονίκη με τα γεγονότα της ισπανικής επανάστασης. Ο «Επιτάφιος» γνωρίζει τεράστια απήχηση και γι’ αυτό η δικτατορία του Μεταξά καίει το βιβλίο για παραδειγματισμό το 1938, μπροστά στους στύλους του Ολυμπίου Διός. Ολόκληρη η Θεσσαλονίκη συμμετέχει στην κηδεία των θυμάτων στις 10 Μάη.  Απεργίες και διαδηλώσεις άλλων κομματιών της εργατικής τάξης σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας το ίδιο διάστημα έδειχναν ότι, αν οι καπνεργάτες ακολουθούσαν μια μαχητική πολιτική αυτοοργάνωσης και σύγκρουσης με το καθεστώς, πολλοί ήταν έτοιμοι να τους ακολουθήσουν. Στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες το 1936 (Ισπανία, Γαλλία κ.ά.), η έκβαση της ταξικής μάχης ήταν ανοιχτή. Τελικά, η στάση του ΚΚΕ, που τουλάχιστον από το 1934 (6η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής) είχε πάρει επίσημα διαζύγιο από την προοπτική μιας σοσιαλιστικής επανάστασης στην Ελλάδα, προτάσσοντας τη διαβόητη, αντιμαρξιστική «θεωρία των σταδίων», η οποία συμπληρωνόταν με την πολιτική του «λαϊκού μετώπου», θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην εκτόνωση και καταστολή του κινήματος. Η ορμή και ο αυθορμητισμός, η υποδειγματική αυτοοργάνωση και μαχητικότητα των καπνεργατών προδίδεται και η εξέγερση λήγει άδοξα.

Η πιο αιματηρή Πρωτομαγιά στην Ελλάδα είναι αυτή του 1944, στην κατεχόμενη από τους ναζί Αθήνα. Στην Καισαριανή εκτελέστηκαν 200 κομμουνιστές, ως αντίποινα για τον θάνατο γερμανών αξιωματικών και στρατιωτών μετά από ενέδρα ανταρτών στη Λακωνία. Οι περισσότεροι από τους εκτελεσμένους ήταν κρατούμενοι στο κολαστήριο της Ακροναυπλίας. Οι δεσμοφύλακες της μεταξικής δικτατορίας τούς είχαν παραδώσει στους ναζί μετά την κατάληψη της Ελλάδας, επειδή ήταν κομμουνιστές. Από τους 200 δολοφονημένους κομμουνιστές, οι 12 ήταν τροτσκιστές ή αρχειομαρξιστές, έπεσαν φωνάζοντας για την 4η Διεθνή και τη νίκη της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης. Το 1976 έγιναν δυναμικές συγκεντρώσεις, λόγω του μεταπολιτευτικού αγωνιστικού κλίματος και της άνθησης των εργοστασιακών σωματείων. Η Πρωτομαγιά αυτή σημαδεύτηκε από τον θάνατο του Αλέκου Παναγούλη. Την παραμονή της, τραυματίζεται θανάσιμα ο μαθητής Σιδέρης Ισιδωρόπουλος, μετά από αστυνομική καταδίωξη κατά τη διάρκεια αφισοκόλλησης.

Στην περίοδο της βαρβαρότητας της  παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης που βιώνουμε, τα αιτήματα των εργατών του Σικάγο μοιάζουν σημερινά. Το συντριπτικά μεγαλύτερο κομμάτι της εργαζόμενης νεολαίας δεν έχει βιώσει και προορίζεται να μην βιώσει το οχτάωρο και την πενθήμερη εργασία. Η κυριακάτικη αργία οδηγείται σε κατάργηση, ανοίγοντας τον δρόμο για την εφταήμερη εργασία. Τα εξαντλητικά ωράρια και η εντατικοποίηση οδηγούν στα συνεχώς αυξανόμενα εργατικά δυστυχήματα-δολοφονίες. Οι μισθοί πείνας, η ανασφάλιστη εργασία και οι απολύσεις εγκύων μάς μετατρέπουν σε δουλοπάροικους, που υπάρχουμε απλά για να δουλεύουμε και να ταΐζουμε τα αφεντικά. Σήμερα, η Εργατική Πρωτομαγιά υπονομεύεται από την αστική τάξη, που προσπαθεί να τη συνδέσει με την άνοιξη, καθιστώντας την μια ακίνδυνη γιορτή. Όμως, η Πρωτομαγιά εξακολουθεί να είναι η μέρα των εργατών σε ολόκληρο τον κόσμο, η μέρα που εκατομμύρια εργάτες σηκώνουν τη γροθιά τους και διεκδικούν. Η αιματοβαμμένη ιστορία της τάξης μας μπορεί να μας δώσει διδάγματα, ώστε μέσα από αυτή τη θανάσιμη κρίση του καπιταλισμού να ανοίξουμε έναν άλλο δρόμο που θα μας οδηγήσει στον σοσιαλισμό.