Αργεντινή: Κίνδυνος – θάνατος για τις κατακτήσεις και τα δικαιώματα της εργατικής τάξης
Αναδημοσίευση από την Εργατική Πάλη Ιανουαρίου 2024
Η νεοκλεγείσα κυβέρνηση του ακροδεξιού Χαβιέρ Μιλέι στην Αργεντινή ήδη από την ορκωμοσία της τον Δεκέμβριο δήλωσε πως «δεν υπάρχουν χρήματα» και υποσχέθηκε λιγότερο κράτος με δραστική μείωση δαπανών και περισσότερη «ελευθερία» — προφανώς για το κεφάλαιο και τα κάθε είδους αρπακτικά. Τις αμέσως επόμενες ημέρες ο υπουργός Οικονομικών Καπούτο άρχισε να εφαρμόζει μέτρα σοκ για την οικονομία υποτιμώντας το πέσο και διπλασιάζοντας την ισοτιμία πέσο – δολαρίου από 400 σε 800 πέσος, πλήρης διακοπή των δημοσίων έργων, μείωση θέσεων εργασίας σε κρατικές υπηρεσίες, μείωση δαπανών και αυξήσεις των τιμολογίων. Τα μέτρα αυτά είχαν έναν γρήγορο και σοβαρό αντίκτυπο στην αγοραστική δύναμη, με τον πληθωρισμό να υπερδιπλασιάζεται τον Δεκέμβριο του 2023 και γρήγορα οδήγησαν σε αντιδράσεις με μια μαζική κινητοποίηση έξω από το προεδρικό μέγαρο στις 20 Δεκεμβρίου μετά από κάλεσμα συνδικάτων του δημοσίου τομέα και της επαναστατικής αριστεράς.
Το ίδιο βράδυ ο πρόεδρος Μιλέι προχώρησε σε μια πρωτοφανή στα χρονικά απόπειρα κοινοβουλευτικού πραξικοπήματος εκδίδοντας ένα προεδρικό διάταγμα που περιέχει περίπου 300 άρθρα τα οποία τροποποιούν περισσότερους από 80 νόμους! Πρόκειται για το «Διάταγμα Έκτακτης Ανάγκης» (DNU), ένα συγκεκριμένο είδος διατάγματος που εμπεριέχει το Σύνταγμα της Αργεντινής και εφαρμόζεται σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Πρόκειται για έναν μηχανισμό εφαρμογής έκτακτων μέτρων, με την αποκλειστική βούληση της εκτελεστικής εξουσίας. Το διάταγμα πρέπει να ψηφιστεί στο κοινοβούλιο και μετά την ψήφισή του έχει ισχύ νόμου.
Το διάταγμα ουσιαστικά κηρύττει τον πόλεμο στην εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα θέλοντας να καταργήσει τις πιο σημαντικές κατακτήσεις ως προς τα εργασιακά δικαιώματα, τις δημοκρατικές ελευθερίες και τον συνδικαλισμό, το περιβάλλον και το βιοτικό επίπεδο γενικά. Ανάμεσα στα πιο σημαντικά μέτρα περιλαμβάνονται και δρακόντειες αποφάσεις ενάντια στις απεργίες και τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων, επιδιώκοντας πρακτικά την κατάργηση του δικαιώματος στην απεργία σε κάθε οικονομική δραστηριότητα. Μια πρώτη κατηγορία οικονομικών δραστηριοτήτων οι οποίες χαρακτηρίζονται «βασικές υπηρεσίες» (υγεία, μεταφορές, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, εκπαίδευση κ.ά.) υποχρεώνονται να λειτουργούν κατά την διάρκεια απεργιών κατά 75% (!), ενώ μια σειρά άλλων κλάδων (από την βαριά και την ελαφρά βιομηχανία, την γεωργία, τις τράπεζες μέχρι τον επισιτισμό) χαρακτηρίζονται ως «δραστηριότητες εξαιρετικής σημασίας» και στις οποίες θα πρέπει να υπάρχει υποχρέωση λειτουργίας κατά 50% της υπηρεσίας.
Τα μέτρα είναι αναρίθμητα και κυρίως χτυπάνε την καρδιά των εργατικών δικαιωμάτων. Απαριθμούμε τα πιο σημαντικά: α) Κατάργηση της αυτόματης επιμήκυνσης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, επιτρέποντας στους εργοδότες να διαπραγματεύονται από την αρχή χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τα δικαιώματα που έχουν αποκτηθεί σε προηγούμενες συμβάσεις δίνοντάς τους τον έλεγχο στη διαπραγμάτευση, αφού εάν το σωματείο δεν αποδεχθεί την πρόταση, εφαρμόζεται ο κατώτατος μισθός και όχι η προηγούμενη συμφωνία. β) Αλλαγή συνδικαλιστικού νόμου και απαγόρευση συνελεύσεων και άλλης συνδικαλιστικής δραστηριότητας εν ώρα εργασίας – ποινικοποίηση των απεργιακών φρουρών και των καταλήψεων σε χώρους δουλειάς. γ) Απαλλαγή των αφεντικών από πρόστιμα σε περίπτωση εφαρμογής ανασφάλιστης και μαύρης εργασίας. δ) Επιμήκυνση της δοκιμαστικής περιόδου για τους εργαζόμενους από 3 σε 8 μήνες και δικαίωμα απόλυσης χωρίς αποζημίωση για τον εργοδότη. ε) Συνολικές και κάθετες μειώσεις στις αποζημιώσεις απόλυσης και απελευθέρωση των απολύσεων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις «παρεμπόδισης» της παραγωγής!
Πληθώρα άλλων μέτρων όπως η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και της εκμετάλλευσης του υπεδάφους μαζί με την συνολική και πλήρη απορρύθμιση της στέγασης και τον περιορισμό του δικαιώματος στην διαδήλωση και την διαμαρτυρία, συμπληρώνουν την ζοφερή εικόνα της επίθεσης με την οποία είναι αντιμέτωπη η εργατική τάξη της Αργεντινής. Η πλειοψηφία των άρθρων αυτών καταγγέλλονται ως αντισυνταγματικά και ήδη υπάρχουν αποφάσεις αρκετών ομοσπονδιακών δικαστηρίων που κηρύττουν μεμονωμένα άρθρα ως αντισυνταγματικά.
Η ανακοίνωση αυτών των μέτρων προκάλεσε γενική οργή και υπήρξαν μάλιστα αυθόρμητες νυχτερινές διαδηλώσεις σε αρκετές γειτονιές του Μπουένος Άιρες θυμίζοντας τις ημέρες του «Αργεντινάσο» το 2001 με χιλιάδες να βγαίνουν στους δρόμους χτυπώντας κατσαρόλες με πορεία στο προεδρικό μέγαρο μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Αντιμέτωπη με μια τεράστια κοινωνική πίεση, η συνδικαλιστική γραφειοκρατία της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών (CGT) σύρθηκε στην προκήρυξη γενικής απεργίας στις 24 Ιανουαρίου, γεγονός που έχει ρίξει ήδη την εργατική τάξη και ιδιαίτερα το πιο αγωνιστικό κομμάτι, εκείνο της επαναστατικής αριστεράς, σε έναν αγώνα δρόμου με γενικές συνελεύσεις και πολύμορφες κινητοποιήσεις για να έχει η απεργία όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιτυχία.
Το χουντικής έμπνευσης διάταγμα του νεοφασίστα Μιλέι προσπαθεί να πιάσει στον ύπνο την εργατική τάξη δίνοντάς της ένα θανάσιμο χτύπημα, μιας και είναι η πιο σκληρή επίθεση που έχει δεχτεί μετά τα χρόνια της δικατατορίας του Βιντέλα και, αν περάσει, θα σημάνει μια ιστορική οπισθοδρόμηση για τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Πρόκειται για ζήτημα ζωής ή θανάτου για την αργεντίνικη εργατική τάξη να μην περάσει αυτό το κοινοβουλευτικό πραξικόπημα και να τσακιστεί η κυβέρνηση του Μιλέι όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.
