Θεολόγος Ψαραδέλλης 1943-2021

Τα ξημερώματα της Δευτέρας 12/4/2021 έφυγε από κοντά μας σε ηλικία 78 ετών ο σύντροφος Θεολόγος Ψαραδέλλης, που αγωνίστηκε σ’ όλη του τη ζωή για την υπόθεση του επαναστατικού μαρξισμού/τροτσκισμού και την επικράτηση του σοσιαλισμού. Ο σ. Θεολόγος ήταν ένας αγωνιστής που άφησε τα ίχνη του στην ιστορία του εργατικού, επαναστατικού και κομμουνιστικού κινήματος.

Από πολύ μικρός γνώρισε την εκμετάλλευση, την καταπίεση και τις διώξεις στα δύσκολα μετεμφυλιακά χρόνια. Εργάτης υφαντουργός/μηχανικός αρχικά, γρήγορα μεταπήδησε στην τυπογραφία/λιθογραφία, όπου ασχολήθηκε με το συνδικαλισμό μέσα από τις γραμμές του σωματείου λιθογράφων –αυτό το υποδειγματικό σχολείο των εργαζομένων–, που τότε και για μια ολόκληρη περίοδο βρισκόταν στα χέρια των τροτσκιστών.

Νέος ήρθε σε επαφή με τις ιδέες της αριστεράς, οργανώθηκε στη Νεολαία Λαμπράκη –αυτής της πολύ μαζικής νεολαιίστικης οργάνωσης– και μάλιστα για ένα διάστημα (1965-67) διετέλεσε και γραμματέας του τομέα Ψυχικού, Χαλανδρίου, Χολαργού. Με την επιβολή της Δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967, ο σ. Θεολόγος θα συμμετάσχει στον αγώνα ενάντια στην στρατιωτική χούντα μέσα από τις γραμμές των ΔΕΑ (προήλθαν από το ΚΔΚΕ). Θα συλληφθεί, για πρώτη φορά, λίγους μήνες μετά το πραξικόπημα αλλά θα απελευθερωθεί το Δεκέμβριο του ίδιου έτους με την πρώτη αμνηστία που έδωσε ο Παπαδόπουλος (κυρίως για να αμνηστευτούν όσοι είχαν συμμετάσχει στο αντιπραξικόπημα του βασιλιά). Μετά την αμνήστευσή του, ο σ. Θεολόγος θα συνεχίσει τον αγώνα ενάντια στη δικτατορία, θα συλληφθεί το Μάιο του 1969 μαζί με τον Γ. Φελέκη και άλλους αγωνιστές/στριες και θα γνωρίσει τα βασανιστήρια για πολλές μέρες στο Α.Τ. Νέας Φιλαδέλφειας.

Απ’ εδώ αρχίζει μια «απίστευτη» και οδυνηρή περιπέτεια του σ. Ψαραδέλλη, που μόνο λίγοι άνθρωποι θα μπορούσαν να την ζήσουν. Με λίγα λόγια, αυτός ο θαρραλέος αγωνιστής, κατόρθωσε να αποδράσει από το αστυνομικό τμήμα όπου κρατούνταν, να φτάσει στη Μυτιλήνη και από ’κει με βάρκα να φτάσει στα τούρκικα παράλια, όπου τον συνέλαβε η τούρκικη αστυνομία και τον έκλεισαν σ’ ένα στρατόπεδο στην Ανατολία. Απόδρασε και από εκεί, συνελήφθη και πάλι στα τουρκοβουλγαρικά σύνορα, οπότε και πάλι τον επέστρεψαν στο στρατόπεδο της Ανατολίας. Σύντομα θα αποδράσει και πάλι και θα κατορθώσει με περιπετειώδη τρόπο να φτάσει στη Βουλγαρία, όπου παραδόθηκε στον στρατό και ζήτησε πολιτικό άσυλο. Η βουλγάρικη αστυνομία τον έκλεισε σε κάποια φυλακή της Σόφιας και τον παρέδωσε για ανάκριση –ίσως για κακή του μοίρα– σ’ ένα έλληνα στέλεχος του ΚΚΕ. Όταν έγινε γνωστό ότι Θ. Ψαραδέλλης ήταν τροτσκιστής τον παρέδωσαν με χειροπέδες στην ελληνική χούντα (όπως είχε κάνει ο πατερούλης τους Στάλιν, που παρέδωσε όσους γερμανούς κομμουνιστές είχαν καταφύγει στην ΕΣΣΔ για να σωθούν, στον Χίτλερ!), αφού του είπαν ψέματα ότι θα τον έστελναν σε κάποιο βουλγάρικο χωριό. Κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα απόδρασε και πάλι, αλλά έχοντας χάσει τον προσανατολισμό του, περιπλανώμενος στα χωριά του Έβρου και αφάνταστα ταλαιπωρημένος συνελήφθη σε ένα από αυτά. Το στρατοδικείο τον καταδίκασε σε 13,5 χρόνια κάθειρξη, μεταφέρθηκε στη φυλακές αρχικά Κορυδαλλού και αργότερα της Αίγινας, από όπου και αποφυλακίστηκε λόγω ανηκέστου βλάβης της υγείας του, αφού έκατσε για 3,5 χρόνια και στις δύο φυλακές.

Μέσα στη Φυλακή, ο Θεολόγος Ψαραδέλλης ήταν μέλος της πολυάριθμης ομάδας των τροτσκιστών, και δεν έκανε ποτέ πίσω απέναντι στις βρωμιές, στις συκοφαντίες και στις απειλές των σταλινικών (την πλειοψηφία στις φυλακές την είχε το τότε ΚΚΕ εσ.). Παντού και πάντοτε με το χαμόγελο, αυτός ο αγωνιστής της δράσης δεν είχε καμφθεί καθόλου από τις τρομερές περιπέτειες που είχε περάσει. Ακόμη και στο στρατοδικείο, όταν οι στρατοδίκες του «επισήμαναν» (αυτή την «επισήμανση» την έκαναν σε όλους τους τροτσκιστές) ότι τον είχαν παραδώσει οι «σύντροφοί» του, ο σ. Ψαραδέλλης έδωσε την γνωστή απάντηση που έδιναν όλοι οι τροτσκιστές τότε: «Τις διαφορές μεταξύ του επαναστατικού κινήματος και της βουλγαρικής γραφειοκρατίας, θα τις λύσει το ελληνικό και το βουλγαρικό προλεταριάτο. Εσένα δεν σου πέφτει λόγος!».

Βγαίνοντας από την φυλακή, ο σ. Ψαραδέλλης και φοβούμενος μήπως συλληφθεί και κλειστεί και πάλι στη φυλακή, θα φύγει με πλαστό διαβατήριο – και μέσω Γιουγκοσλαβίας, Ιταλίας και με τη βοήθεια των συντρόφων του γαλλικού τμήματος της 4ης Διεθνούς (LCR) θα φτάσει στη Γαλλία, όπου θα του δοθεί πολιτικό άσυλο. Εκεί θα γίνει μέλος του γαλλικού τμήματος και της ομάδας Κομμουνισμός, που αποτελούνταν από έλληνες αγωνιστές και εξέδιδε το περιοδικό με τον τίτλο της ομάδας, το οποίο περιείχε άρθρα για την κατάσταση στην Ελλάδα, το διεθνές κίνημα και βέβαια για την 4 Διεθνή.

Μετά την πτώση της χούντα θα επιστρέψει στην Ελλάδα, τον Σεπτέμβριο του 1974, θα οργανωθεί στην μικρή τροτσκιστική οργάνωση ΣΣΕ (Σοσιαλιστική Επαναστατική Ένωση), που είχε κορυφαίο στέλεχος τον Γιάννη Βερούχη. Η γρήγορη ενδυνάμωση της ΟΚΔΕ θα απορροφήσει σχεδόν όλα τα μέλη της, όπως και των άλλων μικρών τροτσκιστικών ομάδων που αναφέρονταν στην Ενιαία Γραμματεία της 4ης Διεθνούς. Ο σ. Θεολόγος θα αποχωρήσει από την ΟΚΔΕ στα τέλη του 1978, μαζί με την αποχώρηση μιας μεγάλης ομάδας που προέρχονταν κυρίως από το ΚΕΜ, μετά την αποτυχημένη ενοποίηση που είχε γίνει 1 χρόνο νωρίτερα. Από τότε ο σ. Ψαραδέλης παρέμεινε ανένταχτος, αλλά πότε δεν απομακρύνθηκε από το χώρο του τροτσκισμού και της 4ης Διεθνούς. Σ’ αυτή τη στάση του ίσως να έπαιξε σημαντικό ρόλο και η επιδείνωση της υγείας του (από πολύ νωρίς ήταν συνταξιούχος για υγειονομικούς λόγους).

Το καλοκαίρι του 2002 συνελήφθηκε με την κατηγορία του μέλους της «17 Νοέμβρη» και συμμετοχής σε ληστεία Τράπεζας και παραπέμφθηκε σε δίκη. Χάρη στην πολύ μεγάλη καμπάνια που έκανε η Διεθνής, την παρουσία του Αλέν Κριβίν –ευρωβουλευτής τότε– που κατέθεσε σαν μάρτυρας υπεράσπισης στο δικαστήριο (είχε έρθει και πριν τη δίκη και έδωσε σε μια εκδήλωση συνέντευξη τύπου), αλλά και την βοήθεια που του παρείχε η ΟΚΔΕ (ο Σωφρόνης Παπαδόπουλος κατέθεσε σαν μάρτυρας υπεράσπισης) αθωώθηκε.

Ο Θ. Ψαραδέλλης ήταν ένας θαρραλέος αγωνιστής, που σίγουρα αφήνει πίσω του μια ένδοξη παρακαταθήκη για τις νεότερες γενιές των προλεταριακών αγωνιστών. Όσοι τον γνωρίσαμε από κοντά θα τον θυμόμαστε και θα τον τιμούμε για πάντα. Καλό σου ταξίδι σύντροφε.

Σύμφωνα με την επιθυμία του ίδιου και της οικογένειάς του, ο σ. Θ. Ψαραδέλλης θα αποτεφρωθεί και αργότερα θα γίνει μια εκδήλωση για τους αγώνες και την μνήμη του.

Η ΟΚΔΕ εκφράζει τα βαθειά της συλλυπητήρια στη γυναίκα του Νάντια, στα παιδιά του, στους συγγενείς του, τους φίλους του και τη μεγάλη οικογένειά του, την εργατική τάξη.