Ροσάνα Ροσάντα (1924 – 2020)

Μια σημαντική μορφή του κομμουνιστικού κινήματος της Ιταλίας και διεθνώς, η Ροσάνα Ροσάντα, πέθανε στη Ρώμη εχθές (20/9) στα 96 της χρόνια.

Γεννημμένη το 1924 στην Πόλα (σημερινή Κροατία), συμμετείχε στην αντιφασιστική αντίσταση στην Ιταλία. Το 1943, εντάχθηκε στο ΚΚ Ιταλίας, «χωρίς να το ξέρουν οι γονείς μου», όπως χαρακτηριστικά έλεγε. Λίγα χρόνια αργότερα, ανέλαβε το πολιτιστικό τμήμα του. Το 1963 εξελέγη βουλευτής.

Το ιταλικό ΚΚ υπήρξε για πολλά χρόνια (μαζί με το γαλλικό) από τα πιο σταλινικά σε όλη την Ευρώπη ή και τον κόσμο (*) – πριν εξελιχθούν σε πρωτεργάτες του «ευρωκομμουνισμού». Το Νοέμβριο του 1969, η Ροσάντα (μαζί με άλλα στελέχη) διαγράφηκε, επειδή εξέδιδε –από το 1963– το έντυπο Il Manifesto, που ασκούσε ριζοσπαστική κριτική στον «υπαρκτό σοσιαλισμό», το καθεστώς στο εσωτερικό του ΙΚΚ κ.λπ. και είχε μια πλατιά απήχηση, ενώ σύντομα μετεξελίχθηκε σε καθημερινή εφημερίδα. Πιο πριν, η Ροσάντα είχε καταδικάσει ανοιχτά την καταστολή της Άνοιξης της Πράγας και την στρατιωτική επέμβαση των γραφειοκρατών της ΕΣΣΔ (1968)

Η Ροσάντα, εκτός από την ενασχόλησή της με την πολιτική και τη δημοσιογραφία, ήταν επίσης συγγραφέας πολλών βιβλίων, ενώ βρισκόταν πάντα στο επίκεντρο των συζητήσεων και αντιπαραθέσεων ανάμεσα στα ριζοσπαστικά ρεύματα της περιόδου του επαναστατικού κύματος 1965–75. Η παρουσία της ήταν εμβληματική. Στην τελευταία της συνέντευξη δήλωσε ότι «φταίει και η αριστερά, για το ότι στην Ιταλία κερδίζει η Λίγκα του Ματέο Σαλβίνι», πράγμα που είναι απόλυτα σωστό και δείχνει ένα μέρος από τον διαλυτικό αποπροσανατολισμό όπου βρίσκονται τεράστια τμήματα της ευρωπαϊκής αριστεράς και του ιστορικού οργανωμένου εργατικού κινήματος.

 (*) Μια σχεδόν άγνωστη, αλλά σημαντική και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πλευρά της ιστορίας του ιταλικού κομμουνιστικού κινήματος, είναι η εκστρατεία και τα μέσα του σταλινικού μηχανισμού (με επικεφαλής τον Παλμίρο Τολιάτι), που στη διάρκεια του πολέμου βρισκόταν στη Μόσχα, να ελέγξει «απέξω» το μαζικό κίνημα και τον κομματικό μηχανισμό, στις επαναστατικές συνθήκες που είχαν δημιουργηθεί μετά την πτώση του Μουσολίνι το 1943. Δες π.χ. το άρθρο του τροτσκιστή ιστορικού Πιερ Μπρουέ Το ΙΚΚ, ο Πόλεμος και η Επανάσταση στο Pierre Brou�: The Italian Communist Party, the War and the Revolution (March 1987).