Ο εργασιακός μεσαίωνας είναι εδώ: σε άμεσο κίνδυνο οι μισθοί και οι συμβάσεις εργασίας (του Δημήτρη Κατσορίδα)

Ο εργασιακός μεσαίωνας είναι εδώ: σε άμεσο κίνδυνο οι μισθοί και οι συμβάσεις εργασίας

 

Η κυβέρνηση της Ν.Δ., με την επικουρία των εργοδοτών, φέρνει προς ψήφιση στη Βουλή το λεγόμενο «αναπτυξιακό νομοσχέδιο», το οποίο ενώ ισχυρίζεται ότι θα λειτουργήσει υπέρ της οικονομικής ανάπτυξης, εντούτοις είναι ένα αντεργατικό νομοσχέδιο, το οποίο πάει να βάλει ταφόπλακα σε όσες εργασιακές σχέσεις έχουν απομείνει.

Οι δυ­νά­μεις του κε­φα­λαί­ου, με εκ­δι­κη­τι­κό τρόπο, επι­χει­ρούν να κα­ταρ­γή­σουν τα όσα θε­τι­κά μέτρα ψή­φι­σε η προη­γού­με­νη κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ για τους ερ­γα­ζό­με­νους, μετά την έξοδο της χώρας από τα μνη­μό­νια, τον Αύ­γου­στο του 2018, όπως την επε­κτα­σι­μό­τη­τα των κλα­δι­κών Συλ­λο­γι­κών Συμ­βά­σε­ων Ερ­γα­σί­ας (ΣΣΕ), που πε­ρι­λαμ­βά­νει και τα μη μέλη των συν­δι­κά­των, η οποία είναι υπο­χρε­ω­τι­κή ακόμη και για τις επι­χει­ρή­σεις που δεν είναι μέλη της αντί­στοι­χης κλα­δι­κής ορ­γά­νω­σης των ερ­γο­δο­τών που υπο­γρά­φει τη σχε­τι­κή σύμ­βα­ση, καθώς και άλλα πα­ρό­μοια.

Συ­γκε­κρι­μέ­να, η κυ­βέρ­νη­ση της Ν.Δ., μετά την υπο­βάθ­μι­ση της Επι­θε­ώ­ρη­σης Ερ­γα­σί­ας, την κα­τάρ­γη­ση της ρύθ­μι­σης για το βά­σι­μο λόγο από­λυ­σης, και την κα­τάρ­γη­ση της ευ­θύ­νης του επι­χει­ρη­μα­τία που ανα­θέ­τει έργο σε ερ­γο­λά­βο ή υπερ­γο­λά­βο ένα­ντι των ερ­γα­ζο­μέ­νων των δεύ­τε­ρων, οι οποί­οι πολ­λές φορές ήταν έρ­μαια της αφε­ρεγ­γυό­τη­τας του ερ­γο­δό­τη τους (π.χ. μη κα­τα­βο­λή δε­δου­λευ­μέ­νων), λαμ­βά­νει επι­πλέ­ον τα εξής μέτρα:

α) Κα­ταρ­γεί τις κλα­δι­κές ΣΣΕ και την υπο­χρε­ω­τι­κό­τη­τα της εφαρ­μο­γής τους σε όλους τους ερ­γα­ζό­με­νους, με το πρό­σχη­μα ότι όσες επι­χει­ρή­σεις αντι­με­τω­πί­ζουν προ­βλή­μα­τα βιω­σι­μό­τη­τας δεν θα είναι υπο­χρε­ω­μέ­νες να δώ­σουν τον μισθό που κα­θο­ρί­ζε­ται από την κλα­δι­κή ΣΣΕ. Και δεν φτά­νει αυτό, αλλά δίνει και τη δυ­να­τό­τη­τα στον υπουρ­γό Ερ­γα­σί­ας, με από­φα­σή του, να εξαι­ρεί επι­χει­ρή­σεις από την επέ­κτα­ση των κλα­δι­κών ΣΣΕ. Έτσι, δεν αφή­νει στις δυο πλευ­ρές (στα κλα­δι­κά συν­δι­κά­τα και τους αντί­στοι­χους ερ­γο­δο­τι­κούς φο­ρείς) να κα­θο­ρί­ζουν «με με­γά­λη φειδώ» ποιες επι­χει­ρή­σεις θα μπο­ρού­σαν, εν­δε­χο­μέ­νως, να πα­ρεκ­κλί­νουν σε κλα­δι­κό ή το­πι­κό επί­πε­δο από τις κλα­δι­κές ΣΣΕ, σε πε­ρί­πτω­ση που αντι­με­τώ­πι­ζαν σο­βα­ρά οι­κο­νο­μι­κά προ­βλή­μα­τα, με συ­νέ­πεια να δίνει το πε­ρι­θώ­ριο σε κάθε επι­χεί­ρη­ση να μπο­ρεί να πα­ρεκ­κλί­νει, μο­νο­με­ρώς, από την κλα­δι­κή ΣΣΕ. Όπως επι­ση­μαί­νει ο κα­θη­γη­τής Ερ­γα­τι­κού Δι­καί­ου, Α. Κα­ζά­κος, οι κλα­δι­κές ΣΣΕ έχουν μια προ­στα­τευ­τι­κή λει­τουρ­γία για τους ερ­γα­ζό­με­νους, επει­δή εξαι­ρούν τους κλα­δι­κούς όρους ερ­γα­σί­ας από τον αντα­γω­νι­σμό των επι­χει­ρή­σε­ων  του κλά­δου με­τα­ξύ τους. Διότι, με την ύπαρ­ξη κλα­δι­κών ΣΣΕ, οι αντί­στοι­χες επι­χει­ρή­σεις θα «μπο­ρούν να αντα­γω­νί­ζο­νται με­τα­ξύ τους όχι μειώ­νο­ντας κλα­δι­κούς μι­σθούς ή τους λοι­πούς όρους ερ­γα­σί­ας, αλλά μέσω της βελ­τί­ω­σης των προ­ϊ­ό­ντων τους κ.ο.κ.» (Η Αυγή, 15-9-2019). Αντί­θε­τα, η κα­τάρ­γη­ση της επε­κτα­σι­μό­τη­τας των κλα­δι­κών ΣΣΕ, δη­μιουρ­γεί αντι­κί­νη­τρο για τους ερ­γο­δό­τες, εφό­σον δεν θα υπάρ­χει λόγος να υπο­γρά­ψουν κλα­δι­κή ΣΣΕ όταν ξέ­ρουν ότι οι αντα­γω­νι­στές τους θα μπο­ρούν να πλη­ρώ­νουν τους ερ­γα­ζό­με­νούς τους με χα­μη­λό­τε­ρους μι­σθούς. Και όλα αυτά συμ­βαί­νουν σε μια χώρα, στην οποία οι επι­χει­ρή­σεις ζουν, στην πλειο­νό­τη­τά τους, από την εσω­τε­ρι­κή ενερ­γό ζή­τη­ση των ερ­γα­ζο­μέ­νων, η οποία πα­ρά­γει πε­ρί­που τα 2/3 του ΑΕΠ, όπως, πάλι επι­ση­μαί­νει ο Α. Κα­ζά­κος (Η Εφη­με­ρί­δα των Συ­ντα­κτών, 14-15/9/2019). Με την κα­τάρ­γη­ση των κλα­δι­κών ΣΣΕ και άρα τη μεί­ω­ση των μι­σθών, η ζή­τη­ση θα πλη­γεί καί­ρια, με κίν­δυ­νο ξανά την ύφεση της οι­κο­νο­μί­ας, όπως ακρι­βώς έγινε με το δεύ­τε­ρο μνη­μό­νιο.

β) Με την ισχύ του προη­γού­με­νου μέ­τρου πλήτ­τε­ται, ταυ­τό­χρο­να, και η αρχή της ευ­νοϊ­κό­τε­ρης ρύθ­μι­σης υπέρ των ερ­γα­ζο­μέ­νων. Η εν λόγω ρύθ­μι­ση κα­θό­ρι­ζε πως οι ευ­νοϊ­κό­τε­ροι όροι των συμ­βά­σε­ων ερ­γα­σί­ας υπε­ρι­σχύ­ουν των δυ­σμε­νέ­στε­ρων. Με την αρχή της ευ­νοϊ­κό­τε­ρης ρύθ­μι­σης δεν υπήρ­χε πε­ρί­πτω­ση μια ατο­μι­κή ή επι­χει­ρη­σια­κή ΣΣΕ, κάτω από την πίεση των ερ­γο­δο­τών, να πε­ριέ­χει δυ­σμε­νέ­στε­ρους όρους ερ­γα­σί­ας από μια κλα­δι­κή ΣΣΕ. Μόνο το αντί­θε­το θα μπο­ρού­σε να συμ­βεί, δη­λα­δή να υπο­γρα­φεί μια επι­χει­ρη­σια­κή ΣΣΕ κα­λύ­τε­ρη από την κλα­δι­κή.

γ) Θέτει σο­βα­ρά εμπό­δια στους ερ­γα­ζό­με­νους να προ­σφεύ­γουν μο­νο­με­ρώς στον Ορ­γα­νι­σμό Με­σο­λά­βη­σης Διαι­τη­σί­ας (ΟΜΕΔ), με απο­τέ­λε­σμα να πλήτ­τε­ται η συλ­λο­γι­κή αυ­το­νο­μία.

δ) Μειώ­νει το πρό­στι­μο για την αδή­λω­τη ερ­γα­σία, από 3.000 σε 2.000 ευρώ, σε πε­ρί­πτω­ση πρό­σλη­ψης, για 12 μήνες, του αδή­λω­του ερ­γα­ζό­με­νου, ενώ ταυ­τό­χρο­να κα­ταρ­γεί­ται η υπο­χρέ­ω­ση του ερ­γο­δό­τη για ανα­γνώ­ρι­ση και κα­τα­βο­λή εν­σή­μων τριών μηνών ανα­δρο­μι­κά για τον αδή­λω­το ερ­γα­ζό­με­νο. 

Η στάση της κυ­βέρ­νη­σης απο­δει­κνύ­ει πε­ρί­τρα­να τη πίστη της στις μνη­μο­νια­κές αντερ­γα­τι­κές πο­λι­τι­κές, οι οποί­ες άφη­σαν ερεί­πια στην κοι­νω­νία και την οι­κο­νο­μία. Ταυ­τό­χρο­να, αυτές οι πο­λι­τι­κές απα­ξιώ­νουν πε­ραι­τέ­ρω τα συν­δι­κά­τα, επει­δή πε­ριο­ρί­ζουν κι άλλο τις αρ­μο­διό­τη­τές τους, εφό­σον δεν θα έχουν τη δυ­να­τό­τη­τα να υπο­γρά­ψουν κλα­δι­κή ΣΣΕ. Συ­νε­πι­κου­ρού­με­να, όλα αυτά, από την κρίση του συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος συν­θέ­τουν το ζο­φε­ρό τοπίο μέσα στο οποίο κι­νού­νται οι δυ­νά­μεις της ερ­γα­σί­ας.

Οι ορ­γα­νώ­σεις των ερ­γα­ζο­μέ­νων, υπο­βαθ­μί­ζο­ντας την ανα­γκαιό­τη­τα να ανοί­ξει η συ­ζή­τη­ση για την κρίση στα συν­δι­κά­τα, αλλά και να με­ταρ­ρυθ­μί­σουν την ατζέ­ντα και τις θε­σμι­κές τους πρα­κτι­κές, με τους δι­κούς τους όρους, ώστε να μην τους επι­βάλ­λει το κρά­τος, κάθε φορά, την δική του ατζέ­ντα συ­ζή­τη­σης, έρ­χο­νται ασθμαί­νο­ντας να αντι­με­τω­πί­σουν την νέα επί­θε­ση από την κυ­βέρ­νη­ση. Ωστό­σο, ο κό­μπος έχει πλέον φτά­σει στο χτένι και το βάθος της επί­θε­σης επι­βάλ­λει να βρε­θούν επει­γό­ντως οι τρό­ποι για την ανα­συ­γκρό­τη­ση των δυ­νά­με­ων της ερ­γα­σί­ας και των συν­δι­κά­των, ώστε να μεί­νουν ενερ­γοί οι άν­θρω­ποι.

*Ο Δ. Κα­τσο­ρί­δας είναι μέλος του Δ.Σ. του Σω­μα­τεί­ου Ερ­γα­ζο­μέ­νων ΙΝΕ-ΓΣΕΕ.

**Σκί­τσο του Πάνου Ζά­χα­ρη, από το “Πο­ντί­κι”.