Μάθε τα δικαιώματα σου: Άδεια Εργασίας και Επίδομα Αδείας

Η κρίση του καπιταλιστικού συστήματος όλο και βαθαίνει, φέρνοντας μας προ των πυλών ενός τρίτου Παγκόσμιου πολέμου . Η φιλοπόλεμη κυβέρνηση της ΝΔ, έχει χτίσει μια ατζέντα, όπου βασική στοχοπροσήλωση της είναι η διάλυση αρχικά όλων των εργασιακών δικαιωμάτων που έχουν κατακτηθεί με αγώνες τα προηγούμενα χρόνια, όπως η πενθήμερη εργασία, το 8ωρο, το δικαίωμα στο συνδικαλισμό, η απεργία κλπ και δεύτερον όλων των κοινωνικών παροχών, όπως η παιδεία και η υγεία.

Μέσα σε αυτό τον εργασιακό μεσαίωνα που ζούμε, που οι ακρίβεια και τα αντεργατικά μέτρα, έχουν τσακίσει κάθε εργαζόμενο, οφείλουμε να έχουμε γνώση των δικαιωμάτων που μας έχουν απομείνει, να τα υπερασπιζόμαστε και να μην τα χαρίσουμε σε καμία τυχοδιωκτική εργοδοσία. Η άδεια εργασίας και το επίδομα αδείας, είναι ένα αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε εργαζόμενου.

Όλοι οι εργαζόμενοι είτε έχουν υπογράψει σύμβαση πλήρους απασχόλησης, είτε μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής, είτε εργάζονται υπό το καθεστώς της σύμβασης αορίστου ή ορισμένου χρόνου εργασίας δικαιούνται άδεια εργασίας και επίδομα αδείας.

Ο κάθε εργαζόμενος δικαιούται κατά τον πρώτο χρόνο εργασίας του 20 ημέρες άδειας, στο πλαίσιο της πενθήμερης εργασίας και ύστερα για κάθε επιπλέον χρόνο εργασίας στον ίδιο εργοδότη η άδεια αυξάνεται κατά μια ημέρα. Για την εξαήμερη εργασία υπολογίζονται 24 ημέρες άδειας για τον πρώτο χρόνο εργασίας. Μετά τη συμπλήρωση 10 ετών εργασίας στον ίδιο εργοδότη ή προϋπηρεσίας 12 ετών σε οποιονδήποτε εργοδότη, ο εργαζόμενος πενθήμερης απασχόλησης δικαιούται 25 μέρες άδειας και ο εργαζόμενος εξαήμερης απασχόλησης δικαιούται 30 ημέρες άδειας.

Οι εργαζόμενοι που δεν έχουν ολοκληρώσει ένα χρόνο εργασίας στην ίδια επιχείρηση ή οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης ή με συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή εκ περιτροπής, δικαιούνται για το πρώτο χρόνο εργασίας, για κάθε μήνα απασχόλησης το 1/12 των 20 εργάσιμων ημερών.

Η ετήσια άδεια όλων των εργαζομένων είναι μετ’αποδοχών, δηλαδή ο εργαζόμενος κατα τις ημέρες άδειας του, λαμβάνει κανονικά τις αποδοχές που θα λάμβανε αν εργαζόταν με πλήρη απασχόληση. Στις αποδοχές αυτές συμπεριλαμβάνονται και όλα τα μηνιαία επιδόματα και οι προσαυξήσεις. 

Ο χρόνος χορήγησης των αδειών καθορίζεται πλέον ύστερα απο συμφωνία μεταξύ εργαζομένων και εργοδότη, ωστόσο τουλάχιστον οι μισοί από τους μισθωτούς μιας επιχείρησης πρέπει να πάρουν άδεια μέσα στο χρονικό διάστημα από 1η Μαΐου έως 30 Σεπτεμβρίου. Απο την ημέρα που ο εργαζόμενος θα υποβάλει αίτημα για άδεια, ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να του τη χορηγήσει, μέσα σε διάστημα δύο μηνών. Το σύνολο της άδειας ενός εργαζομένου θα πρέπει να έχει χορηγηθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου. 

Επιπλέον, ο νόμος προβλέπει πως κάθε εργαζόμενος δικαιούται επίδομα αδείας για τη καλοκαιρινή του άδεια, το οποίο καταβάλλεται κατά την έναρξη της άδειας. Το επίδομα αδείας ισούται με 15 ημερομίσθια για όσους εργάζονται με μισθό ή με 13 ημερομίσθια για αυτούς που αμείβονται με ημερομίσθιο.

Με το εγκληματικό νομοσχέδιο Χατζηδάκη πέρασε η νομοθετική ρύθμιση ( άρθρο 61 του Ν.4808/2021), που δίνει τη δυνατότητα μεταφοράς της ετήσιας κανονικής άδειας μέχρι το πρώτο τρίμηνο του επόμενου ημερολογιακού έτους. Ωστόσο αν μετά το περάς και αυτού του διαστήματος δεν έχει χορηγηθεί η ετήσια άδεια και το επίδομα αδείας τότε ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να καταβάλει τις αποδοχές του οφειλόμενου χρόνου αδείας με προσαύξηση 100% ( διπλασιασμένες ), συν το επίδομα αδείας.

Επίσης οφείλουμε να γνωρίζουμε πως η ετήσια άδεια χορηγείται συνεχόμενα και μόνο με την ανάδειξη επείγουσας ανάγκης για την επιχείρηση μπορεί να κατατμηθεί. Ακόμα και στη περίπτωση της κατάτμησης όμως, η πρώτη περίοδος άδειας δεν μπορεί να περιλαμβάνει λιγότερες από 6 ημέρες για την εξαήμερη εργασία και 5 μέρες για τη πενθήμερη αντίστοιχα. 

Δεν μπορούμε να αφήσουμε τα δικαιώματα μας και τις κατακησεις να γίνουν θυσία στο βωμό της κρίσης τους. Παρ’όλο που δεσπόζει, με τις πλάτες της κυβέρνησης, η εργοδοτική αυθαιρεσία και η μαύρη εντατικοποιημένη εργασία, όλοι μαζί, με οργάνωση και μαχητικούς αγώνες πρέπει να διεκδικήσουμε όσα μας ανήκουν. Για να μπορούμε να ζήσουμε μια ζωή με αξιοπρέπεια και οχι σαν δούλοι για τα κέρδη τους.