Άκρα και ριζοσπαστική αριστερά | Υποταγή σε ρεφορμισμό και «προοδευτικούς»;

Αναδημοσίευση από την Εργατική Πάλη Ιούλη-Αυγούστου

Είναι σαφές ότι ο χώρος της άκρας και ριζοσπαστικής αριστεράς βρίσκεται σε οριακή κατάσταση. Χωρίς να μπορούμε εδώ να αναλύσουμε τις ιδεολογικές, προγραμματικές, πολιτικές και οργανωτικές αδυναμίες, αυτό φαίνεται ανάγλυφα στις πρόσφατες επιλογές και την πρακτική πολλών οργανώσεων.

Η ΑΡΙΣ υποστήριξε εκλογικά το ΚΚΕ και πιο πριν το ΠΑΜΕ π.χ. στο Εργατικό Κέντρο Αθήνας. Μέλη της έκαναν χαιρετισμούς και είχαν μια θλιβερή παρουσία χειροκροτητή στις συγκεντρώσεις του ΚΚΕ. Στην ανακοίνωσή της για τις 25/6, χαρακτηρίζει το ΚΚΕ «μοναδικό οργανωμένο στήριγμα» του λαού(!) και την εκλογική ενίσχυσή του αποτέλεσμα της δουλειάς μέσα στους εργαζόμενους και γενικότερα της στάσης του στις κινητοποιήσεις και στους αγώνες.

Έτσι η ΑΡΙΣ ξεπλένει τη διασπαστική, συντηρητική, ρεφορμιστική πολιτική του ΚΚΕ, λες και λείπουν τα δείγματα γραφής του στην υπηρεσία του αστικού καθεστώτος: Εναντίωση στην Εξέγερση του Πολυτεχνείου. Υποταγή στην αστική νομιμότητα σε όλη τη Μεταπολίτευση. Λυσσασμένος πόλεμος ενάντια στην άκρα και επαναστατική αριστερά, σε όποιο κίνημα και αγώνες δεν ελέγχει ή εξελισσόταν απειλητικά για το σύστημα (Δεκέμβρης 2008, κοινωνικός πόλεμος 2010-12 κ.ά.), στοίχιση με την αστική τάξη σε κρίσιμες στιγμές και θέματα (δημοψήφισμα 2015, ελληνοτουρκικά)… Νωπή είναι η υπερψήφιση από το ΚΚΕ των 600 ευρώ στους μηχανισμούς καταστολής, η άρνησή του να προτάξει την άμεση εθνικοποίηση των σιδηροδρόμων μετά το έγκλημα στα Τέμπη, ξεπλένοντας τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές με την γραμμή «κρατικό ή ιδιωτικό, πάλι καπιταλισμό έχουμε». Θα κρατάει η ΑΡΙΣ το «αριστερό» ίσο στα επόμενα τέτοια πολιτικά εγκλήματα του ΚΚΕ;

Η βουτιά της ΛΑΕ, ειδικότερα της ΑΡΑΣ, στη σύμπραξη με το ΜέΡΑ25 είναι το δεύτερο χαρακτηριστικό παράδειγμα πολιτικής κατάπτωσης. Μαζί τους πήγαν και ορισμένα πρόσωπα με τις γνωστές λιτανείες για «ενιαίο μέτωπο» ή «ενότητα». ΛΑΕ και ΑΡΑΣ εφηύραν ως πρόσχημα τη «διατήρηση της αυτοτέλειάς» τους, ως κομπάρσοι της «Συμμαχίας για τη Ρήξη». Οι διαπραγματεύσεις έγιναν κρυφά από μια μικρή ηγετική ομάδα, την ίδια στιγμή που –υποτίθεται– συζητιόταν το «ενωτικό» εκλογικό κατέβασμα στο Στούντιο. Αποδέχτηκαν ένα σχήμα αρχηγικό (αυτό υποτίθεται είχε καταδικαστεί από τους ίδιους ανθρώπους εντός του ΣΥΡΙΖΑ), με επικεφαλής έναν από τους βασικούς υπεύθυνους της προετοιμασίας της συνθηκολόγησης του 2015.

Το ΜέΡΑ25 δεν έχει ούτε την ιστορική ρεφορμιστική καταγωγή ούτε τις –αδύναμες– αναφορές του παλιότερου ΣΥΡΙΖΑ στον σοσιαλισμό, στις σχέσεις με τις μάζες (συνδικάτα κ.ά.), στους αγώνες. «Ρεαλισμός», ψευτοκαινοτομίες για «ολιγάρχες», «τεχνοφεουδαρχία» και «ψηφιακά νομίσματα» δεν είναι παρά μια αστική πολιτική. Ξέπνοη παραλλαγή του υποτιθέμενου «τέλους του νεοφιλελευθερισμού», της μάταιης ελπίδας για έναν «μετακεϋνσιανισμό» βασισμένο στη διαρκή αύξηση των χρεών – πιο απλά, απάτη για ήπια διαχείρισης μιας καπιταλιστικής κρίσης που σαρώνει τα πάντα. Ταχυδακτυλουργικά αυτό βαφτίστηκε «ρήξη»… Όλα αυτά τα απαράδεκτα, ωστόσο, δεν είναι παρά η φυσική συνέπεια του εκλογικού κρετινισμού της ΛΑΕ / ΑΡΑΣ: για να τρυπώσουμε στη βουλή, ας μεταμφιεστούμε σαν χαμαιλέοντες σε οτιδήποτε. Τέλος, είναι τέτοιος ο οπορτουνισμός τους, ώστε παρότι έχουν μια υποτίθεται «σκληρή» αντινατοϊκή και φιλορωσική γραμμή για την Ουκρανία, την κατάπιαν, με τους νέους συμμάχους τους να λένε ακριβώς τα αντίθετα.

Η εικόνα συμπληρώνεται: α) Με τις οργανώσεις ή συλλογικότητες που κράτησαν μια μεσοβέζικη στάση, καταλήγοντας εξίσου σε αδιέξοδο, πολιτική υποταγή ή ασυναρτησία. Π.χ. η τοποθέτηση της ΔΕΑ «ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ δεν είναι λύση – Ψηφίζουμε Αριστερά». Πέρα από πολύ χλιαρή αντιμετώπιση των δύο αστικών κομμάτων (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ), το τσουβάλιασμα του σταλινικού ΚΚΕ και του αστικού ΜέΡΑ25 με την άκρα και επαναστατική αριστερά, αντικειμενικά άφηνε κόσμο έκθετο σε μια λογική «μικρότερου κακού», στήριξης σε ΚΚΕ και ΜέΡΑ25. Το ίδιο περίπου ακολούθησαν και άλλα σχήματα (Δίκτυο), κάνοντας και κοινές εκδηλώσεις. Είναι η αμετανόητη, δήθεν «μαζική» λογική, που παλιότερα εξέθρεψε τον ΣΥΡΙΖΑ και επιδιώκει τώρα –αν και τρομερά αδυνατισμένη– να βρει πεδίο εφαρμογής. Πρόκειται περισσότερο για πολιτική απόγνωση, καθώς οι επιλογές είναι ξεκάθαρες: είτε ο σταλινικός ρεφορμισμός και συντηρητισμός του ΚΚΕ, είτε ο αδύναμος, ιλουστρασιόν αστικός «προοδευτισμός» του ΜέΡΑ25 – είτε η πάλη για μια αριστερά επαναστατική. Όποιος δεν θέλει το τελευταίο, είναι αναγκασμένος να τρέφεται με τα αποφάγια των δύο πρώτων. β) Με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που παρότι παραμένει ένα σχήμα γενικά «αντικαπιταλιστικό», μάλλον ξεπέρασε πλέον και τα όρια μιας εκλογικίστικης συγκόλλησης. Στην εκπνοή πριν τις εκλογές, το ΣΕΚ ανακάλυψε, υποχρεωτικά, ότι δεν βγαίνει το «σχέδιο Στούντιο» και το ΝΑΡ ανανέωσε τη σύμπραξη μαζί του σαν να μην έχει τρέξει τίποτα.

Η άκρα και ριζοσπαστική αριστερά είχε παρουσία στους αγώνες και σε ορισμένες περιπτώσεις πήρε αξιόλογες πρωτοβουλίες. Αν και δύσκολα μπορεί κανείς να μιλήσει για συστηματική συμβολή, αυτά τα αντανακλαστικά είναι απαραίτητα για την ανασυγκρότηση του κινήματος και, υπό προϋποθέσεις, μπορούν να δώσουν μια άλλη προοπτική από το αδιέξοδο των ΚΚΕ και ΜέΡΑ25. Με αυτή την έννοια, το μικρό εκλογικό αποτέλεσμα αδικεί την άκρα αριστερά κατά έναν τρόπο – αλλά κυρίως τίθεται το θέμα του προσανατολισμού αυτού του χώρου συνολικά. Οι κίνδυνοι είναι πολλοί και μεγάλοι, για μια «ιταλοποίηση», δηλαδή μια μεγάλη εξασθένιση και περιθωριοποίηση. Η παρουσία στους αγώνες δεν αρκεί, όπως και η ελπίδα για τους νέους αγώνες που θα έρθουν: απαιτείται ένα συνολικό σχέδιο για την ανάδειξη μιας ολόκληρης νέας γενιάς αγωνιστών. Οι επιλογές που διαμορφώνουν τη σημερινή κακή εικόνα είναι «παραφωνία» στην τεράστια κρίση του συστήματος, τις σκληρές, πολωμένες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες μέσα στις οποίες όλο και περισσότερο διεξάγεται η ταξική πάλη (βλ. Γαλλία). Με τέτοιες επιλογές, η άκρα αριστερά κινδυνεύει με εξάρθρωση – και αυτό σημαίνει σοβαρότατες επιπτώσεις στο κίνημα των εργαζομένων και της νεολαίας, στα πολιτικά και ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά του. Αλίμονο αν μια πορεία «ιταλικού τύπου» ολοκληρωθεί, αν το κίνημα μείνει να «εκπροσωπείται» από τα καταστροφικά χέρια πολιτικών όπως του ΚΚΕ ή σε αυτά που άρχισε να λέει το ΜέΡΑ25 μετά την παραίτηση Τσίπρα για ανασύνταξη των προοδευτικών δυνάμεων… Μόνη εναλλακτική είναι η πάλη για την οικοδόμηση μιας αριστεράς επαναστατικής – και το πιο χρήσιμο και κρίσιμο στοιχείο δεν είναι η ανακύκλωση των ίδιων φθαρμένων υλικών και αποτυχημένων συνταγών, αλλά η πραγματική αλλαγή των συσχετισμών με την οικοδόμηση της ΟΚΔΕ.