Αιώνια μνήμη και τιμή στον επαναστάτη μαρξιστή Ούγκο Μπλάνκο (1934-2023)

Στις 25 Ιουνίου άφησε την τελευταία του πνοή στην Ουπσάλα της Σουηδίας ο περουβιανός επαναστάτης Ούγκο Μπλάνκο. Γεννημένος στις 5 Νοεμβρίου 1934 στο Κούσκο του Περού άφησε το αποτύπωμα του όσο λίγοι στο επαναστατικό κίνημα του Περού και όλης της Λατινικής Αμερικής γράφοντας μια από τις πιο ένδοξες σελίδες στην ιστορία της 4ης Διεθνούς.  Βασικός οργανωτής του κινήματος για την αγροτική μεταρρύθμιση από τα κάτω στην Λα Κονβενσιόν και στο Λάρες του Περού, μεταξύ του 1958 και του 1963 ηγήθηκε μιας από τις μεγαλύτερες αγροτικές εξεγέρσεις στην Λατινική Αμερική η οποία κατάφερε να επιβάλει την αγροτική μεταρύθμιση στο Περού.

Ο Ούγκο Μπλάνκο ήδη από την παιδική του ηλικία σημαδεύτηκε από την άγρια εκμετάλλευση και την βαναυσότητα του ημιφεουδαρχικού συστήματος που κληρονομήθηκε από την Ισπανική κυριαρχία το οποίο επέτρεπε μεν στον αγρότη να καλλιεργήσει ένα μικρό κομμάτι γης, αλλά υποχρεωνόταν να κάνει κάθε είδους δουλειά για το αφεντικό στη χασιέντα: να σπείρει τη γη του, να δουλέψει ως οικιακός υπηρέτης (pongo) στο σπίτι του άρχοντα, να πουλήσει τα προϊόντα του στον γαιοκτήμονα σε τιμές που ο ίδιος αποφάσιζε, να δεχτεί κάθε είδους ταπεινώσεις και φυσικές τιμωρίες.

Ως μαθητής συμμετείχε σε σχολικές απεργίες κατά του Manuel A. Odría, τις οποίες κέρδισαν οι μαθητές. Σε ηλικία 20 ετών το 1954 ταξιδεύει στο Μπουένος Άιρες όπου άρχισε να σπουδάζει γεωπονία στο πανεπιστήμιο της Λα Πλάτα και έρχεται σε επαφή με το τροτσκιστικό κίνημα. Αργότερα εργάστηκε ως εργάτης σε εργοστάσιο ψυγείων και είχε τις πρώτες του συνδικαλιστικές εμπειρίες. Ενώ ήταν στην Αργεντινή έγινε το πραξικόπημα κατά του Περόν και ο Μπλάνκο συμμετείχε στην αντίσταση στο πραξικόπημα.

Επιστρέφοντας στο Περού εντάχθηκε στο Επαναστατικό Εργατικό Κόμμα συμμετέχοντας στη διάσημη διαμαρτυρία προς τον τότε Αντιπρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Ρίτσαρντ Νίξον, το 1958. Μετά από αυτές τις διαδηλώσεις, ο Μπλάνκο τράβηξε την προσοχή της αστυνομίας και αποφάσισε να μετακομίσει από την περιοχή καταγωγής του στην Κοιλάδα του Κονβενθιόν όπου εγκαταστάθηκε το 1958 ως υπενοικιαστής αγρότης και άρχισε να οργανώνει τους εργάτες  ιθαγενείς Κέτσουα.

Από το 1961 έως το 1963 κατάφερε να χτίσει γέφυρα μεταξύ των Ισπανόφωνων διανοουμένων και των εργατών Κέτσουα οργανώνοντας 2000 εργάτες γης στην Περιφερειακή Ομοσπονδία Αγροτών του Κούσκο (FDCC). Σε αυτά τα χρόνια ηγήθηκε της εξέγερσης των εργατών γης οι οποίοι κατέλαβαν τα εδάφη των γαιοκτημόνων και οργάνωσαν την ένοπλη αυτοάμυνα της περιοχής τους υπερασπίζοντας την γή τους και τις δομές αυτοοργάνωσης ως απάντηση στις επιθέσεις της αστυνομίας και των γαιοκτημόνων. Εξαιτίας του ηγετικού του ρόλου του ως οργανωτή της πολύχρονης εξέγερσης συλλαμβάνεται και γλυτώνει από σίγουρο θάνατο λόγω των αντικρουόμενων εντολών του κατασταλτικού μηχανισμού (η τοπική αστυνομία είχε εντολή να τον εκτελέσει σε αντίθεση με την στρατιωτική αστυνομία η οποία τον ήθελε ζωντανό). Στην στρατιωτική δίκη που ακολούθησε έμεινε στην ιστορία ο τρόπος με τον οποίο απευθύνθηκε στους δεσμοφύλακές του εξηγώντας τους πόσο τους διαφοροποιούσε από τους ανώτερους αξιωματικούς τους. Κατά τη διάρκεια της κράτησής του στη φυλακή και κατά τη διάρκεια της δίκης, χρειάστηκε επανειλημμένα να αλλάξουν τους φρουρούς του, καθώς άρχιζαν να τον συμπαθούν υπερβολικά… Τελικά ο εισαγγελέας ζήτησε τη θανατική ποινή η οποία τελικά μετατράπηκε σε 25 χρόνια φυλακή και κλείστηκε στο οχυρό του νησιού-φυλακή Ελ Φροντόν.

Η μετατροπή της θανατικής ποινής σε φυλάκιση υπήρξε ουσιαστικά νίκη μιας διεθνούς καμπάνιας υπέρ της απελευθέρωσής του από την 4η Διεθνή με πολύ μεγάλη απήχηση και στήριξη ακόμα και από σημαντικές προσωπικότητες της εποχής όπως η Σιμόν ντε Μποβουάρ και ο Μπέρτραν Ράσελ.

Τα χρόνια που ακολούθησαν την εξέγερση των αγροτών εξάπλωσαν το αίτημα της αγροτικής μεταρρύθμισης σε όλο το Περού και οι κινητοποιήσεις των εργατών γης εξαπλώθηκαν παντού εξαναγκάζοντας τις κυβερνήσεις σε μια αγροτική μεταρρύθμιση από τα πάνω. Ο Μπλάνκο από την φυλακή δέχεται προτάσεις για συμμετοχή στα σχέδια της κυβέρνησης του προέδρου Χουάν Βελάσκο για αγροτική μεταρρύθμιση με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση του.  Η απάντηση του Ούγκο ήταν πως θα μπορούσε να συμμετάσχει εάν η αγροτική μεταρρύθμιση γινόταν όπως οι ίδιοι οι αγρότες θέλουν…Κάτι που φυσικά δεν άρεσε στον πρόεδρο Βελάσκες. Αναγκάζεται όμως κάτω από πιέσεις να να τον εξορίσει στο Μεξικό το 1971. Το 1972 ο Ούγκο Μπλάνκο πηγαίνει στην Αργεντινή και στη συνέχεια στη Χιλή όπου βρίσκεται στην εξουσία ο Σαλβαντορ Αλιέντε. Το 1973 όταν γίνεται το πραξικόπημα κατά του Αλιέντε καταφέρνει να καταφύγει στη σουηδική πρεσβεία από όπου θα του δωθεί άσυλο και έκτοτε θα διαμείνει πολλά από τα επόμενα χρόνια της ζωής του στην Σουηδία.

Μετά από δύο χρόνια επιστρέφει το 1975 στο Περού λόγω ανατροπής της στρατιωτικής κυβέρνησης Βελάσκο και κήρυξη αμνηστείας από την νέα στρατιωτική κυβέρνηση του Μπερμούντες. Η παραμονή διήρκησε μόλις έναν χρόνο για να συλληφθεί ξανά και να απελαθεί στη Σουηδία. Το 1976 ξέσπασαν σημαντικές λαϊκές κινητοποιήσεις κατά της στρατιωτικής κυβέρνησης του Μπερμούντες και ο Μπλάνκο μπόρεσε να επιστρέψει το 1978 ως υποψήφιος για τη Συντακτική Συνέλευση με το Εργατοαγροτικό Φοιτητικό Λαϊκό Μέτωπο, (Frente Obrero Campesino, Estudiantil y Popular, FOCEP) που υποστηρίζεται από το Επαναστατικό Κόμμα των Εργαζομένων (Partido Revolucionario de los Trabajadores – PRT) το τμήμα της 4ης Διεθνούς. Στόχος της Συντακτικής Συνέλευσης ήταν να επιτρέψει τη μετάβαση από τη στρατιωτική στην πολιτική εξουσία. Ο Μπλάνκο εκμεταλλευόμενος την χρήση του τηλεοπτικού χρόνου για την προεκλογική του εκστρατεία στάθηκε ενάντια στην μεγάλη αύξηση των τιμών στα βασικά αγαθά και υπέρ μιας Γενικής Απεργίας που προκήρυξε η Γενική Συνομοσπονδία Εργαζομένων του Περού (CGTP). Αυτό οδήγησε την κυβέρνηση να τον απελάσει για δεύτερη φορά, αφού επέστρεψε στη χώρα πριν από εννέα μήνες. Η εκλογή στην Συντακτική με τους περισσότερους ψήφους της Αριστεράς σε συνδυασμό με μια περιοδεία ενάντια στην καταστολή που διεξάγει στην Ευρώπη μαζί με την 4η Διεθνή, αναγκάζει την κυβέρνηση να του χορηγήσει άδεια επιστροφής και να ορκιστεί ως βουλευτής στην Συντακτική Συνέλευση.

Το 1980 ήταν υποψήφιος για την Προεδρία και επίσης βουλευτής με PRT. Δεν εξελέγη πρόεδρος, αλλά εξελέγη βουλευτής από το 1980 έως το 1985. Διετέλεσε επίσης μέλος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής των Αντιπροσώπων. Στις γενικές εκλογές του Περού το 1990, εξελέγη γερουσιαστής της Ενωμένης Αριστεράς, θέση που κράτησε για 2 χρόνια έως το πραξικόπημα του Αλμπέρτο ​​Φουτζιμόρι το 1992.

Τη δεκαετία του 1990 αφιερώθηκε στην υπεράσπιση των αγροτών του Κούσκο κάτι που τον έφερε αντιμέτωπο αφενός με το αντάρτικο του  “Φωτεινού Μονοπατιού” και  αφετέρου με τις δυνάμεις καταστολής στην περιοχή και αναγκάστηκε να ζει στο Μεξικό για τα επόμενα τέσσερα χρόνια όπου και επηρεάστηκε πολύ από την εξέγερση των Ζαπατίστας στο Τσιάπας το 1994 και ιδιαίτερα τον προσανατολισμό τους προς την οικοδόμηση της εξουσίας από τα κάτω, με βάση τις παραδόσεις των ιθαγενών λαών.

Στην συνέχεια επέστρεψε στο Περού και άρχισε να δουλεύει για την οικοδόμηση του αγροτικού κινήματος εκδίδοντας το 2006 το μηνιαίο περιοδικό Ιθαγενικός Αγώνας  (Lucha Indigena) το οποίο είναι αφιερωμένο στον αγώνα για τα δικαιώματα των ιθαγενών και για την υπεράσπιση των φυσικών πόρων από την εκμετάλλευση.

Λόγω των ατελείωτων κακουχιών και την βαναύση κακομεταχείριση από τους μηχανισμούς καταστολής η υγεία του Ούγκο υπέφερε από τα πολλαπλά πλήγματα που είχε υποστεί στη διάρκεια των χρόνων αγώνα του. Το 2002 έκανε εγχείρηση στον εγκέφαλο στο Μεξικό για τα έξοδα της οποίας συνεισέφεραν οργανώσεις από όλο τον κόσμο ανάμεσα τους και η Ο.Κ.Δ.Ε.

Το 2019 επισκέφθηκε τη Σουηδία και η επίσκεψή του παρατάθηκε λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊου. Παρά την επιδείνωση της υγείας του, συμμετείχε και στις διαδηλώσεις για το κλίμα με την Greta Thunberg και με το κίνημα “Fridays For Future”.

Ο Ούγκο Μπλάνκο θα παραμείνει στην συλλογική μνήμη όλων των καταπιεσμένων και των εκμεταλλευόμεων του κόσμου ώς ένας ακούραστος και ασυμβίβαστος επαναστάτης που δεν δίστασε να δώσει ακόμη και την ζωή του παλεύοντας ενάντια στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και για μια κοινωνία δικαιοσύνης και ισότητας. Σαν ΟΚΔΕ και κομμάτι του παγκόσμιου τροτσκιστικού κινήματος αισθανόμαστε υπερήφανοι που το ρεύμα της 4ης Διεθνούς έβγαλε από τα σπλάχνα της μια τόσο σημαντική μορφή για το παγκόσμιο εργατικό κίνημα και την επαναστατική υπόθεση.

Καλό ταξίδι σύντροφε Ούγκο Μπλάνκο! Οι αγώνες σου θα είναι για μας ένας φάρος για την οικοδόμηση της 4ης Διεθνούς και την Παγκόσμια Σοσιαλιστική Επανάσταση!