Ευρώπη: απέραντο οπλοστάσιο στις πλάτες των λαών

Ευρώπη: απέραντο οπλοστάσιο στις πλάτες των λαών

 

Ένα αχανές εξοπλιστικό hot spot έχει καταλήξει η Ευρώπη, κυρίως την τελευταία πενταετία (2017-2021), καθώς τα στοιχεία του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη (SIPRI) αποκαλύπτουν πως βρίσκεται πρώτη στις εισαγωγές όπλων — πολύ πιο πριν από το ανοιχτό ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία.

Η λύσσα όλων των ευρωπαϊκών αστικών κυβερνήσεων να αυξάνουν συνεχώς τις εξοπλιστικές δαπάνες (μάλιστα προτού ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία) φαίνεται πως θα αποτελέσει στα επόμενα χρόνια μεγάλη πηγή κερδών για το «στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα» των ΗΠΑ και την παγκόσμια βιομηχανία όπλων.

Τα στοιχεία του SIPRI συγκρίνουν τις διεθνείς εξοπλιστικές συμφωνίες της πενταετίας 2017-2021 με την προηγούμενη αντίστοιχη περίοδο 2012-2016:

Ενώ το παγκόσμιο εμπόριο όπλων συρρικνώθηκε κατά 4,6% μεταξύ των δύο χρονικών περιόδων, οι εισαγωγές των ευρωπαϊκών κρατών κατέγραψαν άνοδο 19% –τη μεγαλύτερη απ’ όλες τις περιφέρειες της υφηλίου–, οδηγώντας σε αύξηση του μεριδίου της Ευρώπης παγκοσμίως από 10% σε 13%. Η αύξηση αυτή αντικατοπτρίζει την απάντηση του ΝΑΤΟ στην προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 (αφού οι ΗΠΑ και οι «εταίροι» τους της ΕΕ ενορχήστρωσαν το φασιστο-πραξικόπημα του Μαϊντάν στην Ουκρανία), και την ανατροπή της τάσης μείωσης των αμυντικών δαπανών που υπήρχε έως τότε. Κύριος προμηθευτής ήταν οι ΗΠΑ. Π.χ. το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νορβηγία και η Ολλανδία ήταν οι πρώτες σε εξοπλιστικές δαπάνες χώρες της Ευρώπης την τελευταία πενταετία, παραγγέλλοντας στις ΗΠΑ 71 πανάκριβα μαχητικά αεροσκάφη F-35.

Κάθετη αύξηση

Το 2020-2021, ακολούθησαν νέες παραγγελίες από άλλες χώρες κοντά στη Ρωσία, (Φινλανδία, Πολωνία), ενώ άλλα ευρωπαϊκά κράτη αναμένεται να ακολουθήσουν στην επόμενη δεκαετία, καθώς το ένα μετά το άλλο αυξάνουν κάθετα τους «αμυντικούς» προϋπολογισμούς τους. Στον ίδιο δρόμο και η Ελλάδα, με τον Μητσοτάκη να δηλώνει χαρούμενος που η χώρα ξεπέρασε το 2% του ΑΕΠ σε εξοπλισμούς – και μάλιστα είναι πρόθυμος να δώσει κι άλλα χρήματα για να φορτώσει τους εργαζόμενους, τη νεολαία και τους φτωχούς με ακόμα πιο πολλά όπλα για χάρη του ΝΑΤΟ. Η Γερμανία, που εξήγγειλε πρόσφατα αύξηση αμυντικών δαπανών κατά 100 δισ. ευρώ, για να καταχειροκροτηθεί από την υπόλοιπη Δύση, έχει ήδη παραγγείλει 5 αεροσκάφη ανθυποβρυχιακού πολέμου τύπου P-8A από τις ΗΠΑ.

Μεγαλύτερος εισαγωγέας όπλων του κόσμου παρέμεινε, παρά τη μικρή πτώση, η περιφέρεια Ασίας – Ωκεανίας. Μεταξύ 2017 και 2021, οι δυο τους ήταν υπεύθυνες για το 43% των εισαγωγών παγκοσμίως, ενώ 6 κράτη τους (Ινδία, Αυστραλία, Κίνα, Ν. Κορέα, Πακιστάν, Ιαπωνία) ήταν μεταξύ των 10 μεγαλύτερων εισαγωγέων όπλων του πλανήτη. Κινητήριος μοχλός των εξοπλισμών αυτών ήταν η Κίνα και οι εντάσεις της με αρκετές χώρες της περιοχής, τις οποίες εξοπλίζουν με το αζημίωτο οι ΗΠΑ.

Οι ΗΠΑ αύξησαν, την τελευταία πενταετία, τις εξοπλιστικές εξαγωγές τους παγκοσμίως κατά 14% και το μερίδιό τους στην παγκόσμια «πίτα» από 32% σε 39%. Οι αμερικανικές εξαγωγές όπλων ήταν υπερδιπλάσιες από εκείνες της δεύτερης Ρωσίας. Τρίτη στον κόσμο η Γαλλία, που αύξησε τις εξαγωγές της κατά 59%, μεγεθύνοντας το μερίδιό της από 6% σε 11%, ενώ την πρώτη πεντάδα συμπλήρωσαν Κίνα και Γερμανία. Αξιοσημείωτη, τέλος, η μικρή αύξηση 2,8% που σημείωσαν οι εισαγωγές όπλων από τις χώρες της Μέσης Ανατολής (η 2η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά με 2%), μετά την έκρηξη 86% στις περιόδους 2007-2011 και 2012-2016.