Ανακοίνωση της ΟΚΔΕ για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν

Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των δυνάμεων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ είναι ιστορικής σημασίας. Η κυβέρνηση μαριονέτα του Ασράφ Γκάνι που είχαν στήσει, κατέρρευσε ραγδαία μπροστά στην προέλαση των Ταλιμπάν. Λακέδες, τυχοδιώκτες και όλοι όσοι είχαν μπει και παρέμεναν στην υπηρεσία των αμερικάνων ιμπεριαλιστών (που τους έταζαν φυγή και ασφάλεια αν επικρατούσαν οι Ταλιμπάν), εγκατέλειψαν την πρωτεύουσα Καμπούλ πανικόβλητοι, όπως οι αρουραίοι ένα καράβι που βυθίζεται. Ο στρατός που είχαν εξοπλίσει και εκπαιδεύσει οι ΗΠΑ, ξοδεύοντας τεράστια ποσά, σκόρπισε στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, αφού προφανώς δεν είχε κανένα λαϊκό έρεισμα, ηγεσία, ιδεολογικό ή άλλο σκοπό για να πολεμήσει. Μετά από 20 χρόνια σκληρού πολέμου στη χώρα, η ήττα και εκδίωξη του ισχυρότερου ιμπεριαλισμού από μια δύναμη με τα αντιδραστικά χαρακτηριστικά των Ταλιμπάν, υπογραμμίζει τη γύμνια και παρακμή των ΗΠΑ –όσο και γενικότερα των δυτικών ιμπεριαλιστών–, τη μεγάλη κρίση και τα στρατηγικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

Το 2001, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους ο νεότερος και το επιτελείο των πολεμοχαρών «γερακιών» του με την επέμβαση στο Αφγανιστάν εξαπέλυαν τον «πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία». Με το δόγμα «όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας», σκόπευαν σε μια ανακοπή της οικονομικής κρίσης και ιδιαίτερα στην επανάκτηση από τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό της παγκόσμιας ηγεμονίας του, καθώς ήδη υπήρχαν σοβαρά δείγματα της αποδυνάμωσής της. Ακολούθησε η καταστροφική εισβολή στο Ιράκ (2003), μαζί με άλλους «πρόθυμους» ιμπεριαλιστές. Αυτοί οι Σταυροφόροι έσπειραν θάνατο, δυστυχία, χάος και ερήμωση σε εκατομμύρια ανθρώπoυς και μεγάλες περιοχές του πλανήτη. Εκτίναξαν την κούρσα όλο και πιο καταστροφικών στρατιωτικών εξοπλισμών. Παγίωσαν «έκτακτα», εξαιρετικά αντιδημοκρατικά μέτρα και πρακτικές στις ΗΠΑ και διεθνώς: «αντιτρομοκρατική» νομοθεσία και περιορισμός των δημοκρατικών, πολιτικών και ατομικών ελευθεριών, κολαστήρια όπως το Γκουαντάναμο, βασανιστήρια, απαγωγές σε «κρυφές» πτήσεις και φυλακές από τις μυστικές υπηρεσίες, ηλεκτρονικός χαφιεδισμός κ.ά. Με κάποιες διαφοροποιήσεις, η ίδια –στον πυρήνα της– πολιτική συνεχίστηκε από τον Ομπάμα, οδηγώντας στα εγκλήματα ενάντια στο λαό της Συρίας, της Λιβύης κ.ά., ενώ όμως είχαν αρχίσει να μεγαλώνουν οι αντιφάσεις της και να φαίνονται τα όριά της.

Την τελευταία 5ετία, η ήττα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στη Συρία, ο παροξυσμός της κρίσης του με τη διακυβέρνηση Τραμπ, η αναγνώριση της ανάγκης να θέσει ως στρατηγική προτεραιότητά την αντιμετώπιση της Κίνας (οικονομικοί πόλεμοι, «στροφή στην Ασία» ήδη από τον Ομπάμα κ.λπ.), οι αυξανόμενοι ανταγωνισμοί με τους ευρωπαίους ιμπεριαλιστές (δασμοί κ.ά.) έφερναν όλο και πιο κοντά την ώρα των αδιεξόδων, των αναγκαστικών αποφάσεων και αλλαγών. Δεν μπορούσε πλέον να διατηρεί ανοιχτά τόσα μέτωπα. Το οικονομικό βάρος έγινε δυσβάσταχτο, την στιγμή που η οικονομία των ΗΠΑ βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία, ενώ η φοροαπαλλαγή των ζάπλουτων ελίτ –από τη μια– και τα δημοσιονομικά ελλείμματα και χρέη –από την άλλη– ξεπερνάνε κάθε όριο. Πολύ σημαντικό ρόλο γι’ αυτές τις αποφάσεις έχει παίξει, επίσης, η ταραχώδης κατάσταση στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Αφενός οι διαιρέσεις στο εσωτερικό της αμερικάνικης μπουρζουαζίας και του κρατικού μηχανισμού, που έγιναν εξόφθαλμες επί Τραμπ. Αφετέρου, η άνοδος του κινήματος (εργατικοί, νεολαιίστικοι, αντιρατσιστικοί, αντικατασταλτικοί αγώνες, εξεγέρσεις κ.λπ.). Έγινε αναγκαστική μια αναδίπλωση του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, για να συγκεντρώσει και να ανακατευθύνει δυνάμεις, πόρους και εφεδρείες (στρατιωτικά, οικονομικά, έρευνα, τεχνολογία, συμμαχίες κ.λπ.), με το βλέμμα στο «μεγάλο παιχνίδι» ενάντια (κυρίως) σε Κίνα και Ρωσία. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η αποχώρηση από το Αφγανιστάν, χωρίς αυτό να μειώνει στο ελάχιστο ότι συνιστά μια εμβληματική ήττα.

Αν ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός θα καταφέρει όντως να «επανέλθει», αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα. Οι συσχετισμοί έχουν αλλάξει σημαντικά σε βάρος του. Ο απολογισμός πάνω από 20 χρόνων δείχνει όχι απλά κάποιες αποτυχίες, αλλά μια στρατηγική αποδυνάμωσή του. Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση όχι μόνο δεν ανακόπηκε, αλλά ξέσπασε στο ορόσημο του 2008, εισάγοντας σε μια Μεγάλη Ύφεση, η οποία εκδηλώθηκε ξανά με την τεράστια κρίση του 2020 – και οι προοπτικές είναι ζοφερές. Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός όχι μόνο δεν ανέκτησε την παγκόσμια ηγεμονία, αλλά βλέπει όλο και πιο κοντά την ώρα όπου θα υποσκελιστεί οικονομικά από την Κίνα – και, συνολικά, τη θέση του, τις δυνατότητές του να επιβάλλει συμμαχίες και λύσεις να αδυνατίζουν, σ’ έναν κόσμο που αλλάζει συθέμελα και όπου αναδύονται νέες ισχυρές δυνάμεις, παγκόσμιες και περιφερειακές. Μάλιστα αυτό συμβαίνει μετά από μια μεγάλη περίοδο όπου: α) Αρχικά εμφανίστηκε ως ο αδιαμφισβήτητος επικεφαλής των ευρωατλαντικών ιμπεριαλιστών, των νικητών του «τέλους της ιστορίας» στις αρχές της δεκαετίας του 1990, με φιλοδοξίες για τον «αμερικάνικο 21ο αιώνα»! β) Χρησιμοποίησε και εξάντλησε πληθώρα μέσων και επιλογών, πολιτικών και στρατηγικών (παγκοσμιοποίηση, Νέα Τάξη, διεθνείς οργανισμοί και συμφωνίες, επεμβάσεις κ.ά.) και φυσικά ασύλληπτα ποσά. Χωρίς κάποιο μακροπρόθεσμο όφελος, το αντίθετο μάλιστα, πολλά απ’ αυτά έγιναν «μπούμερανγκ» – όπως και η παρουσία στο Αφγανιστάν.

Στο Αφγανιστάν, όπου θα αναλάβουν την εξουσία οι Ταλιμπάν, το μέλλον διαγράφεται αβέβαιο: Ένας διαρκής εμφύλιος πόλεμος; Ένα στυγνό ισλαμιστικό-φονταμενταλιστικό καθεστώς (τα πράγματα είναι πιο σύνθετα από τη συνήθη δαιμονοποίηση των Ταλιμπάν από τα ΜΜΕ των δυτικών ιμπεριαλιστών); Επέμβαση και παρουσία κάποιας άλλης ιμπεριαλιστικής ή περιφερειακής δύναμης, όπως Κίνα, Ρωσία και Τουρκία, που έχουν ανοιχτούς διαύλους και στρατηγικά συμφέροντα στη χώρα και την περιοχή; Σε κάθε περίπτωση, είναι οι «δικοί μας» ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ που έχουν την αποκλειστική ευθύνη για τα βάσανα των λαϊκών μαζών της πολύπαθης χώρας… Μετά από δεκαετίες ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας, τέτοιες «μαύρες τρύπες» χάσκουν σε πολλές άλλες περιοχές και σημεία του πλανήτη, όπου ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός δυσκολεύεται να συγκρατήσει τις θέσεις του ή να οργανώσει και να κινητοποιήσει συμμαχίες, και όπου η «απόσυρσή» του αφήνει πίσω χάος ή χώρο διείσδυσης στους ανταγωνιστές του. Τέλος, παρά την προπαγάνδα ότι «η Αμερική επέστρεψε», τα σχέδια της διακυβέρνησης Μπάιντεν δείχνουν για την ώρα ανεπαρκή και αδύναμα για μια συγκράτηση ή αντιστροφή αυτής της πορείας.

Αλίμονο, αυτό δεν σημαίνει ότι μειώνονται οι κίνδυνοι για τους λαούς και την ανθρωπότητα. Έχοντας στη διάθεσή του την πιο καταστροφική και φονική στρατιωτική μηχανή (με ένα τρομακτικό πυρηνικό οπλοστάσιο, που μάλιστα θέλει να ενισχύσει) και πάρα πολλούς πόρους και μηχανισμούς, ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός μπορεί ακόμα να προκαλέσει τεράστιες καταστροφές στην προσπάθειά του να μην υποσκελιστεί ή και να αντεπιτεθεί. Καμία κυρίαρχη τάξη στην ιστορία δεν δέχτηκε αμαχητί την ιστορική περιθωριοποίηση και καταδίκη της, ούτε η αμερικάνικη ιμπεριαλιστική μπουρζουαζία πρόκειται να το κάνει. Ο ανταγωνισμός της με άλλες ιμπεριαλιστικές ή μεγάλες περιφερειακές δυνάμεις (Κίνα, Ρωσία κ.ά.) είναι θανάσιμος κίνδυνος για όλη την ανθρωπότητα. Ειδικά αν «απελευθερωθούν» μέσω της επιβολής βαριών ηττών στο εργατικό κίνημα.

Ανήκουμε στις δυνάμεις εκείνες, στη χώρα μας και παγκόσμια, που από την πρώτη μέρα πάλεψαν ενάντια στην επέμβαση στο Αφγανιστάν (και φυσικά ενάντια σε κάθε ελληνική συμμετοχή), συμμετείχαν στο αντιπολεμικό κίνημα των επόμενων χρόνων, χωρίς ούτε στιγμή να υποκλιθούν στα «ανθρωπιστικά» και «εκπολιτιστικά» προσχήματα και ψέματα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Κάθε αγωνιστής, εργαζόμενος, νέος που υπέφερε από τη βαρβαρότητα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, που πάλεψε για να την σταματήσει, δεν μπορεί παρά να νιώθει ικανοποίηση από την ήττα των ΗΠΑ και των λακέδων τους. Δεν μπορούμε παρά να ευχηθούμε την ίδια κατάληξη στους ιμπεριαλιστές της ΕΕ, ουραγούς των εξελίξεων, που αγκομαχώντας να μην πεταχτούν έξω από κάθε επιρροή στην περιοχή ανακαλύπτουν τώρα ότι πρέπει να κάνουν συνομιλητές του νικητές Ταλιμπάν. Και βέβαια σε όλους τους τυχοδιώκτες συνεταίρους τους, πρώτα-πρώτα στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και την ελληνική αστική τάξη: σε αυτούς που, για τα βρώμικα συμφέροντά τους, δεν διστάζουν να παίρνουν το ρόλο του πιο «δεδομένου» μαντρόσκυλου του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού – κάνοντας ότι δεν βλέπουν ότι έτσι δένονται στο άρμα της παρακμής του. Και σπρώχνοντας έτσι το λαό μας και όλους τους λαούς της περιοχής σε τεράστιες περιπέτειες και κινδύνους.

Ωστόσο, έχουμε πλήρη συναίσθηση των τεράστιων κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι λαοί και η ανθρωπότητα από την επέκταση και αύξηση της καταστροφικότητας των πολλαπλών κρίσεων, ανταγωνισμών, επεμβάσεων, πολέμων. Μόνο το εργατικό κίνημα μπορεί να σταματήσει αυτή την πορεία – σε μεγάλο βαθμό αυτό θα κριθεί μέσα στις ίδιες τις ΗΠΑ, όπου πρέπει να εκμεταλλευτεί την κρίση του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού για να του καταφέρει καίρια πλήγματα. Οι δυνάμεις των επαναστατών μαρξιστών σε όλο τον κόσμο οφείλουν να είναι –και θα είναι– στην πρώτη γραμμή αυτών των τιτάνιων μαχών, που θα κρίνουν το μέλλον της ανθρωπότητας. Με αγώνες αντιπολεμικούς και αντιιμπεριαλιστικούς, ταξικούς, διεθνιστικούς και επαναστατικούς, για να είναι η διεθνής εργατική τάξη αυτή που θα σφραγίσει την παρακμή και πτώση του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, χαράσσοντας τη δική της, νέα πορεία για ένα μέλλον της ανθρωπότητας βιώσιμο, ειρηνικό, δίκαιο, Σοσιαλιστικό.

Αθήνα, 18.8.2021

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΔΙΕΘΝΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ