Τιτλοι τέλους για την “ΠΙΤΣΟΣ”

ΤΙΤΛΟΙ ΤΕΛΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΤΣΟΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

–

Η ιστορική βιομηχανία ΠΙΤΣΟΣ (BSΗ EΛΛAΣ) η μεγαλύτερη ελληνική βιομηχανία ηλεκτρικών οικιακών συσκευών, βάζει λουκέτο μετά από 156 χρόνια λειτουργίας. Στη απόγειο της λειτουργίας της η ΠΙΤΣΟΣ απασχολούσε πάνω από 1200 εργαζόμενους. Το χρονικό του προαναγγελθέντος θανάτου έχει ξεκινήσει μερικά χρόνια πριν, καθώς από το 2017 η διοίκηση της Bosch είχε ανακοινώσει τη μεταφορά στο εξωτερικό, μειώνοντας την παραγωγή και απομακρύνοντας προσωπικό μέσω προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου. Τελικά το εργοστάσιο στο Ρέντη κλείνει και η παραγωγή θα μεταφερθεί στην Τουρκία με αποτέλεσμα οι σχεδόν 250 εναπομείναντες εργαζόμενοι να πεταχτούν στο δρόμο.

Η ΠΙΤΣΟΣ φτιάχνει το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής στο Ρέντη το 1959. Από το 1959 άρχισε την παραγωγή ψυγείων και σύντομα προχώρησε στην ανάπτυξη και την παραγωγή μιας μεγάλης γκάμας οικιακών συσκευών, ακόμα και ενός τύπου τρίτροχου φορτηγού. Το 1976 αγοράστηκε από την Bosch-Siemens Hausgeraete GmbH (BSH στην συνέχεια) και το 2015 πέρασε εξ ολοκλήρου στη Bosch.

Η ΠΙΤΣΟΣ αναπτύσσεται στην “Χρυσή Εικοσαετία” του ελληνικού καπιταλισμού κατά την οποία ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ αυξάνεται κατά μέσο όρο 7,8% (1960-1965), ενώ ανάλογη αύξηση βλέπει και η βιομηχανική παραγωγή (8,9% για την ίδια περίοδο). Την ίδια ανοδική πορεία είχε και η αύξηση της βιομηχανίας στη σύνθεση του ΑΕΠ: το 1957 35, 6%, ενώ το 1973 46,6%, καθώς και στην κοινωνική σύνθεση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού: το 1951 16,38% ενώ το 1980 30,80%. Στην περίοδο 1955-1975 δημιουργούνται σχεδόν όλες οι μεγάλες βιομηχανίες και όπως είναι αναμενόμενο θα αυξηθεί σημαντικά το κοινωνικό βάρος του βιομηχανικού προλεταριάτου και θα έχουμε μια γοργή ανάπτυξη του εργατικού κινήματος. Ωστόσο από αυτήν τη μεγάλη ανάπτυξη οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα δεν θα ωφεληθούν σχεδόν τίποτα.  (Για περισσότερα δες “Η Εξέγερση του Πολυτεχνείου 1973 – Σωφρόνης Παπαδόπουλος”, εκδόσεις Εργατική Πάλη).

Όμως η ΠΙΤΣΟΣ, όπως και η ΕΣΚΙΜΟ και η ΙΖΟΛΑ παλαιότερα δεν ήταν μόνο τρεις ιστορικές ελληνικές βιομηχανίες που κατασκεύαζαν ηλεκτρικές συσκευές που έχουν συνδέσει το όνομά τους με την “χρυσή εικοσαετία”. Αποτελούν ταυτόχρονα κομμάτι της ιστορίας του ελληνικού εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος. Μέσα σε αυτά τα μεγάλα εργοστάσια, στη μεταδικτατορική περίοδο, η νεαρή εργατική τάξη ανδρώνεται και δημιουργεί τις βάσεις για τη δημιουργία των εργατικών επιτροπών που θα εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και που αργότερα θα μετεξελιχθούν στα λεγόμενα εργοστασιακά σωματεία. Από το 1974 έως το 1976 θα ιδρυθούν από τους εργοστασιακούς εργάτες μαχητικά σωματεία (ΠΙΤΣΟΣ, ΙΖΟΛΑ, ΛΑΡΚΟ, Πετζετάκις κ.ά.), τα οποία θα δώσουν σκληρούς και ανυποχώρητους αγώνες και θα κερδίσουν σημαντικές νίκες. (Για περισσότερα δες “Οι παρεμβάσεις της ΟΚΔΕ στο συνδικαλιστικό κίνημα”, εκδόσεις Εργατική Πάλη).

Μετά το 1973 βέβαια αρχίζει η αντίστροφη πορεία και η κρίση. Ιδιαίτερα από το 1990, με την υποχώρηση του εργατικού κινήματος και την εφαρμογή νεοφιλελεύθερων μέτρων, αρχίζει η επίθεση του κεφαλαίου ενάντια στην εργατική τάξη. Από το 2010, με τα μνημόνια, o χρεοκοπημένος ελληνικός καπιταλισμός θα αναπαράγεται διαρκώς κατασπαράζοντας τις σάρκες του και κυρίως τις κατακτήσεις και τα δικαιώματα των εργαζομένων και της νεολαίας. Μπορεί η νεοφιλελεύθερη-μνημονιακή μυθολογία να βαφτίζει ανάπτυξη τις ιδιωτικοποιήσεις-ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας τύπου “Ελληνικό” και «βαριά βιομηχανία» τον τουρισμό, αλλά στην πραγματικότητα  αυτό που συντελείται είναι η συνεχιζόμενη και όλο και πιο επιδεινούμενη οικονομική κατάρρευση. Ο απολογισμός μόνο της προηγούμενης δεκαετίας είναι τραγικός, η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας κατασπαράχτηκε και είχαμε εκατοντάδες χιλιάδες λουκέτα σε μικρές, αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις: ΦΑΓΕ, Γάλα Βλάχας, ΒΙΚΗ, ΗΡΑΚΛΗΣ, ΤΙΤΑΝ, Xαλυβουργία, ναυπηγεία, Softex κλπ.

Τα ελληνικά συνδικάτα κατά τη διάρκεια αυτών των δεκαετιών και κυρίως από το 2010 και μετά, που έπρεπε να αντιμετωπίσουν τις μνημονιακές πολιτικές της ελληνικής αστικής τάξης και της ΕΕ – παρά το γεγονός ότι διέθεταν ακόμη αρκετές δυνάμεις, ήταν πολιτικά αφοπλισμένα και κατά συνέπεια ανεπαρκώς προετοιμασμένα να αντιμετωπίσουν μια τόσο μεγάλη και σκληρή επίθεση. Και όπως πάντα η πολιτική αδυναμία καταλήγει και σε οργανωτική και σε οργανική αδυναμία. (Για περισσότερα δες, “Οι παρεμβάσεις της ΟΚΔΕ στο συνδικαλιστικό κίνημα”, εκδόσεις Εργατική Πάλη).

Διάφορα παπαγαλάκια της κυβέρνησης διαδίδουν τα γνωστά νεοφιλελεύθερα κλισέ για το κλείσιμο της ΠΙΤΣΟΣ. Ότι οφείλεται στον «κρατικό παρεμβατισμό», το «υψηλό μισθολογικό κόστος», «τις χρόνιες αγκυλώσεις και τα τοπικά συμφέροντα που εμπόδισαν τις επενδύσεις» κλπ. Όλες αυτές οι ανοησίες λέγονται την ίδια στιγμή που το ελληνικό ΑΕΠ έχει χάσει σχεδόν 30% κατά δεκαετία 2010-2020, η ανεργία σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ βρίσκεται στο 26% (Ιανουάριος 2021), ενώ είχαμε μείωση κατά 21,8% της μέσης τρέχουσας αμοιβής εργασίας μόνο για την περίοδο 2010-2016!

Ταυτόχρονα το σχέδιο συμβιβασμού του Δημοσίου με την εταιρεία Siemens που υπογράφηκε το 2012 από τον τότε υπουργό Γ. Στουρνάρα, προέβλεπε ότι ο γερμανικός κολοσσός θα αναλάμβανε μια σειρά από επενδύσεις στην χώρα της τάξης των 270 εκατ. ευρώ και σε αντάλλαγμα το ελληνικό Δημόσιο θα παραιτούνταν από αξιώσεις τουλάχιστον 2 δις ευρώ. Επενδύσεις των 60 εκατ. ευρώ, ήταν γνωστό ότι θα αφορούσαν την ανέγερση νέου εργοστασίου της εταιρείας ΠΙΤΣΟΣ. Όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων, αυτή η συμφωνία, που έμεινε στα χαρτιά, αποσκοπούσε στο να κατευναστεί η ελληνική κοινή γνώμη η οποία είχε πληροφορηθεί ένα μέρος των υπόγειων διαδρομών της SIEMENS και των κυβερνήσεων με λαδώματα, μίζες, ξέπλυμα μαύρου χρήματος κοκ.

Με το σοκ της πανδημίας οι επιθέσεις εργοδοτών και κυβέρνησης θα ενταθούν και άλλο. Από τη μία μνημόνια διαρκείας, ανεργία, φτώχεια και εξαθλίωση για τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα και από την άλλη παρασιτικά κέρδη και κερδοσκοπία για τους καπιταλιστές και την αρπακτική ελίτ.

Απέναντι στις σβηστές μηχανές των εργοστασίων που οδηγούν στη φτώχεια και την ανεργία χιλιάδες εργαζόμενους, απέναντι στις ιδιωτικοποιήσεις και στις μειώσεις μισθών που δεν λύνουν το πρόβλημα της αποβιομηχάνισης της χώρας – καθώς η ΠΙΤΣΟΣ μετακομίζει στην Τουρκία– οι εργαζόμενοι πρέπει να δώσουν τις δικές του λύσεις και να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Πρέπει να απαλλαγούμε από τις μνημονιακές και διεφθαρμένες κυβερνήσεις και να κάνουμε το αποφασιστικό βήμα για μια εργατική διέξοδο από την κρίση, που θα έρθει με την εθνικοποίηση χωρίς αποζημίωση των μεγάλων επιχειρήσεων και τομέων – κλειδιών της οικονομίας κάτω από εργατικό έλεγχο.

–

ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ