10 χρόνια στη φυλακή των μνημονίων

10 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ

–

Από την Εργατική Πάλη Ιουνίου

–

Συμπληρώνονται 10 χρόνια μνημονιακής φυλακής για τον ελληνικό καπιταλισμό και κυρίως για την ελληνική εργατική τάξη, νεολαία και φτωχά λαϊκά στρώματα. Μία δεκαετία καταστροφής του βιοτικού επιπέδου, δικαιωμάτων και κατακτήσεων, του «κοινωνικού» κράτους, του περιβάλλοντος. Μία δεκαετία ανηλεούς ταξικού αγώνα, όπου η αστική τάξη χρησιμοποίησε κάθε μέσο εξαπάτησης, εκβιασμού και καταστολής για να αφαιρέσει εργατικά δικαιώματα και κοινωνικές κατακτήσεις που κερδήθηκαν με αιματηρούς αγώνες πολλών δεκαετιών.

Τα προγράμματα διάσωσης όχι μόνο δεν ανασυγκρότησαν τον ελληνικό καπιταλισμό αλλά, αντιθέτως, τον αποσάθρωσαν, τον υπερχρέωσαν και τον μετέτρεψαν σε αποικία χρέους. Οι συνέπειες για την ελληνική κοινωνία είναι τραγικές.

Ο δρόμος προς τη χρεοκοπία

Ο ελληνικός καπιταλισμός επέλεξε να συμμετέχει πάση θυσία στην Ευρωζώνη. Για να ικανοποιήσει τα κριτήρια συμμετοχής, κατέφυγε σε λογιστικές απάτες, εμφανίζοντας μικρότερα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς. Η αύξηση του ΑΕΠ βασίστηκε στην υπερχρέωση του ιδιωτικού τομέα, που συντήρησε οικονομικές φούσκες (οικοδομή, ακίνητα, χρηματιστήριο), και στην υπέρογκη αύξηση του δημόσιου χρέους. Το 1999, το δημόσιο χρέος ήταν 94,9% του ΑΕΠ (118,6 δις). Το 2009 ήταν πλέον 126,8% (300 δις)!

Όπως ήταν αναμενόμενο, η αύξηση του ΑΕΠ με βάση τις υπηρεσίες και όχι την παραγωγή είχε πήλινα πόδια και η διεθνής κρίση του 2008 αποκάλυψε τη χρεοκοπία του ελληνικού καπιταλισμού. Το έλλειμμα του 2009 «έκλεισε» στο 15,4% και άνοιξε ο δρόμος για την ελεγχόμενη, μνημονιακή χρεοκοπία.

Η ελληνική αστική τάξη, χωρίς ουσιαστικά εργαλεία οικονομικής πολιτικής δικά της (νόμισμα, τράπεζες) και απεμπολώντας κάθε δικαίωμα διαπραγμάτευσης, σύρθηκε στον δρόμο που της υπέδειξαν οι ιμπεριαλιστές. Στις 23 Απριλίου 2010, ο Γ. Παπανδρέου από το Καστελόριζο ανακοινώνει την προσφυγή της Ελλάδας για δανεισμό στην τρόικα (Κομισιόν-ΕΚΤ-ΔΝΤ) εγκαινιάζοντας την εποχή των Μνημονίων.

Αποικία χρέους

Πρώτο μέλημα για τους ευρωπαίους και αμερικάνους ιμπεριαλιστές ήταν η προστασία των τραπεζών τους (αγγλικές, γερμανικές και γαλλικές τράπεζες ήταν εκτεθειμένες με 75 δις ευρώ σε ελληνικά ομόλογα). Επιπλέον, επεδίωκαν την αποφυγή ενός νέου ντόμινο τραπεζικών χρεοκοπιών και ενός νέου 2008, την αποδοτικότερη αφαίμαξη του ελληνικού καπιταλισμού και του λαού για την αποπληρωμή ιμπεριαλιστών-μεγαλοκαπιταλιστών, και την αποικιοποίηση και χρησιμοποίηση της χώρας για πολιτικούς και γεωστρατηγικούς λόγους (παράδειγμα τιμωρίας στον Νότο, εισαγωγή της νεοαποικιοκρατίας στο έδαφος της Ευρώπης, Βαλκάνια, περικύκλωση Ρωσίας, ενέργεια, νοτιοανατολική Μεσόγειος).

Τα προγράμματα διάσωσης έδωσαν πρωτοφανή δάνεια στην Ελλάδα (288 δις περίπου). Όμως, όλα τα χρήματα κατευθύνθηκαν πίσω στις τσέπες των δανειστών, που διατηρούσαν μια παγκόσμια τραπεζική και οικονομική «κανονικότητα» οδηγώντας σε πρωτοφανή οικονομική κατάρρευση μια αναπτυγμένη χώρα, πράγμα που δεν συναντάται στα ιστορικά και οικονομικά χρονικά.

Τα μνημόνια είχαν δύο άξονες: τη ραγδαία εσωτερική υποτίμηση, με σκληρή περικοπή μισθών, συντάξεων, επιδομάτων, κοινωνικών-δημόσιων δαπανών, και την υπέρογκη αύξηση της φορολογίας. Το αποτέλεσμα ήταν προδιαγεγραμμένο: δραματική πτώση της κατανάλωσης, επιδημία χρεοκοπιών επιχειρήσεων, τερατώδης ανεργία, εκτόξευση χρεών κάθε είδους, υπογεννητικότητα. Η ελληνική κοινωνία από το 2011 (ειδικά ως το 2014) ζει «κατοχικούς» χειμώνες, με χιλιάδες να ψάχνουν στέγη, τροφή στα σκουπίδια και υποσιτισμένους μαθητές να λιποθυμούν στα σχολεία. Εκατοντάδες χιλιάδες επιστήμονες και εργάτες ξαναζούν τον εφιάλτη του οικονομικού πρόσφυγα.

Η ελληνική αστική τάξη αποδέχτηκε την με κάθε μέσο ικανοποίηση των δανειστών, την ουσιαστική κατάργηση του Συντάγματος και τη μετατροπή του αστικού κοινοβουλίου σε εντολοδόχο τους. Έδωσε τα κλειδιά του ελληνικού κράτους στην τρόικα, που ελέγχει τα πάντα. Της παραχώρησε τη δημόσια περιουσία για 99 χρόνια. Ενώ μετέτρεψαν τη χώρα σε αποικία και τον ελληνικό λαό σε σύγχρονο δουλοπάροικο, οι αστικές κυβερνήσεις σε Ελλάδα, ΕΕ και το ΔΝΤ (βλ. ΗΠΑ) συναγωνίζονται στην υπεράσπιση του αφηγήματος περί εξόδου της Ελλάδας από την κρίση.

Τα οικονομικά στοιχεία είναι αμείλικτα. Το δημόσιο χρέος, από 300 δις (126% του ΑΕΠ) το 2009, και ενώ υποτίθεται ότι γίνεται απομείωσή του κατά 105 δις το 2012, μέσω του λεγόμενου PSI (χρεοκοπώντας τα ασφαλιστικά ταμεία), το 2018 που τελείωσε η δανειακή σύμβαση ήταν 337,4 δις και 181,9% του ΑΕΠ. Το ΑΕΠ, από 241,9 δις το 2008, φτάνει στο κατώτατο όριό του το 2016 (176,4 δις). Οι ενεργές επιχειρήσεις, από 858.000 το 2008, μειώνονται στις 630.000 το 2014. Η επίσημη ανεργία, από 7,8% το 2008, εκτοξεύεται στο 27,5% το 2013, παραμένει πάνω από 20% έως και το 2018 και στο 17,5% το 2019. Οι εργαζόμενοι στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, από 1.022.435 το 2008, μειώνονται σε 565.464 ως το 2018. Η επίσημη φτώχεια, από 28,1% το 2008, σκαρφαλώνει στο 36% το 2014 και σήμερα είναι μάλλον ανυπολόγιστη. Ο γενικός πληθυσμός, από αύξηση 10.323 ανθρώπων το 2008, καταγράφει μείωση 35.948 το 2018. Οι συνολικές αμοιβές των μισθωτών, από 66,9 δις το 2009, κατρακύλησαν στα 45,9 δις το 2018. Από το 2009, χάθηκαν πάνω από 100 δις καταθέσεων. Από το 2014, η καταναλωτική δαπάνη είναι κατά 8-9 δις ετησίως υψηλότερη από τα διαθέσιμα εισοδήματα, δηλαδή τρώμε τις σάρκες μας. Τα χρέη ιδιωτών προς το δημόσιο ξεπέρασαν τα 100 δις και προς τα ασφαλιστικά ταμεία τα 30 δις. Οι τράπεζες, παρά τις ανακεφαλαιοποιήσεις, παραμένουν χρεοκοπημένες, υπό ξένη διοίκηση και με πάνω από 50% κόκκινα δάνεια, τα οποία διαχειρίζονται τα ξένα funds.

Πολλές κυβερνήσεις και αστικά κόμματα διαχειρίστηκαν με διάφορους συνδυασμούς τη μνημονιακή καταστροφή. ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΛΑΟΣ, ΔΗΜΑΡ, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ και διάφοροι πρόθυμοι μαϊντανοί (Ένωση Κεντρώων, Ποτάμι). Επιστρατεύτηκαν ακόμα και οι ακροδεξιοί/φασίστες. Η εργατική τάξη, η νεολαία και τα φτωχά λαϊκά στρώματα έδωσαν σκληρές μάχες, ειδικά την περίοδο 2010-2012, στο δημοψήφισμα του 2015, για τον Παύλο Φύσσα και άλλες πολλές. Όμως, μπλοκαρίστηκαν, ιδεολογικά και πολιτικά, λόγω των αδυναμιών της συγκρότησής τους, της πολιτικής προδοσίας του ΚΚΕ («δεν μπορούμε να βγούμε τώρα από το ευρώ», «αυγό του φιδιού οι πλατείες», περιφρούρηση της Βουλής) και των μεγάλων αδυναμιών της άκρας αριστεράς και «γλίστρησαν» στην μπανανόφλουδα του ΣΥΡΙΖΑ.

Είναι καιρός να απαλλαγούμε από τις αυταπάτες περί εξόδου από την κρίση με αστική διαχείριση και να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη αγωνιστικής εργατικής διεξόδου, της μόνης ρεαλιστικής και συμφέρουσας για την κοινωνική πλειοψηφία λύσης. Ή μνημόνια για πάντα ή αντικαπιταλιστική εξέγερση παντού.