Πρώτη εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος

okde

1. Το αποτέλεσμα των εκλογών της 21ης Μάη είναι αρνητικό και βαρύ για τους εργαζόμενους, τα φτωχά λαϊκά στρώματα και τη νεολαία. Με 40,8% και πάνω από 2,4 εκ. ψήφους (από 39,9% και 2,25 εκ. το 2019), η ΝΔ του Μητσοτάκη ενισχύθηκε και άνοιξε τον δρόμο για την αυτοδυναμία. Μετά από μια κυβερνητική 4ετία όπου επιτέθηκε με μια ακραία ταξική πολιτική στους εργαζόμενους, τα φτωχά λαϊκά στρώματα και τη νεολαία, αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα είναι μια τερατογέννεση. Δείχνει να «σβήνει» (ή τουλάχιστον το επιχειρεί) κάθε προηγούμενη φθορά του Μητσοτάκη και τις επιπτώσεις από το έγκλημα στα Τέμπη. Χωρίς να σημαίνει ότι ξαφνικά η ΝΔ έγινε πανίσχυρη, ότι αναγέννησε την αστική πολιτική ή ενσωμάτωσε πλατιές μάζες στο πρόγραμμά της, αυτή η επιτυχία της δεν μπορεί να προσπεραστεί εύκολα. Ίσως αποδειχτεί ένα πολύ σοβαρό εμπόδιο και χτύπημα για τους αγώνες των εργαζομένων και της νεολαίας, που θα δοκιμαστούν σκληρά από τη συνέχιση της πολιτικής της ακρίβειας, της φτώχειας, των ιδιωτικοποιήσεων, της καταστολής κ.λπ.

Γι’ αυτή την τερατογέννεση, πέρα από γενικούς λόγους (κρίση του εργατικού κινήματος κ.ά.), σχεδόν αποκλειστικός υπεύθυνος είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας. Με τα εγκλήματα που διέπραξε την περίοδο της διακυβέρνησής του και επιπλέον με την ανύπαρκτη «αντιπολίτευσή» του (επί της ουσίας «συμπολίτευση»), η οποία υπαγορεύτηκε από το γεγονός ότι στην ουσία έχει την ίδια, νεοφιλελεύθερη και φιλοϊμπεριαλιστική πολιτική με τη ΝΔ.

2. Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ είναι απόλυτη: 20,1% και 1,18 εκ. ψήφους από 31,5% και 1,78 εκ. το 2019. Αυτό το αποτέλεσμα (που συγκρίνεται μόνο με την κατάρρευση της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του Μαΐου 2012) κατά πάσα πιθανότητα δείχνει το οριστικό διαζύγιο του ΣΥΡΙΖΑ με πλατιά στρώματα των εργαζομένων, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων και της νεολαίας. Η πολιτική απάτη του Τσίπρα αποδείχτηκε ότι δεν μπορεί να είναι χρήσιμη ούτε καν ως «μικρότερο κακό» απέναντι στον Μητσοτάκη. Θα λέγαμε ότι είναι μια (αναδρομική) τιμωρία, παραπάνω από δίκαιη για τα πολιτικά εγκλήματα του ΣΥΡΙΖΑ από το 2015 μέχρι σήμερα. Όμως πέρα από τη δικαίωση της πολεμικής στον ΣΥΡΙΖΑ απ’ τα αριστερά, οι συνέπειες πέφτουν πάνω στις εργαζόμενες και λαϊκές μάζες.

3. Προς το ίδιο συμπέρασμα, όσον αφορά τις κύριες αστικές δυνάμεις, δείχνει η ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ (11,46% και 675.000 ψήφοι από 8,10% και 457.000). Είναι από τους κύριους ωφελημένους από την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, στην παρούσα συγκυρία φαίνεται ότι μπορεί μόνο να διεκδικεί τον ρόλο να είναι δεκανίκι στο αστικό πολιτικό σκηνικό.

4. Ενισχύονται ή καταγράφονται διάφορα μορφώματα ούλτρα αντιδραστικά ή ακροδεξιού τύπου (Βελόπουλος, ΝΙΚΗ, Τζήμερος-Κρανιδιώτης, ΕΑΝ). Όλα μαζί συγκεντρώνουν ένα ηχηρό 8,4%, που προστίθεται στο μπλοκ των δεξιών και ακροδεξιών δυνάμεων ενάντια στο εργατικό κίνημα (φτάνει σχεδόν στο 50% της ψήφου).

5. Η διατήρηση της αποχής στα επίπεδα του 40% (39% από 42% το 2019) έχει γίνει ένα σταθερό πρόβλημα για τις δυνάμεις του εργατικού κινήματος. Γιατί αυτοί που απέχουν προέρχονται κυρίως από τα πιο χτυπημένα εργατικά και φτωχά λαϊκά στρώματα, τα οποία έτσι βουλιάζουν στην αποπολιτικοποίηση και περιθωριοποίηση. Μόνο μια ισχυρή ανάπτυξη των αγώνων μπορεί να δώσει μια ανάσα στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.

6. Η αποτυχία του ΜεΡΑ25 είναι εμφανής. Έτσι είναι όμως η «πλατιά» πολιτική χωρίς αρχές, η αστική πολιτική που στηρίζεται μόνο σε λαμπερά πρόσωπα. Το μάθημα είναι καθαρό, για όποιον εργαζόμενο, νέο, αγωνιστή ή πολιτική δύναμη μέσα στις γραμμές του εργατικού κινήματος μπορεί και θέλει να δει και να ακούσει (και κυρίως να διδαχθεί από την ιστορία, εθνική και παγκόσμια). Για όλες αυτές τις πολιτικές δυνάμεις που –σαν μέσα σε μια απελπισία– είχαν δει στο ΜεΡΑ25 άλλοι μια εκδοχή του «μικρότερου κακού», άλλοι την «κοινοβουλευτική εκπροσώπηση των κινημάτων» και άλλοι τη «δημιουργία της πραγματικής αριστεράς». Ο «ρεαλισμός» (δηλαδή η υποχώρηση από την αριστερή πολιτική, η εγκατάλειψη των αναφορών και του χώρου της άκρας και επαναστατικής αριστεράς), οι φλυαρίες για «ρήξη» δεν έχουν που να ριζώσουν μέσα στις εργαζόμενες και λαϊκές μάζες. Αφήνουν κομμάτια της ψήφου έκθετα σε κάθε πιθανό και απίθανο σχηματισμό, όπως ήταν αυτή τη φορά η Πλεύση Ελευθερίας. Οδηγούν σε αποτυχίες και καταρρεύσεις, σε μια διαρκή πορεία προς την «ιταλοποίηση» της αριστεράς, δηλαδή την εξαιρετική αποδυνάμωσή της.

7. Η επιτυχία του ΚΚΕ είναι σοβαρή: 7,23% και 425.000 ψήφοι από 5,3% και σχεδόν 300.000 το 2019. Το ΚΚΕ επιμένει και επενδύει στη συντηρητική γραμμή που έχει διαμορφώσει ιδιαίτερα μετά το 2019: τονίζοντας το μπλοκάρισμα της σημερινής κατάστασης για τους αγώνες, αντί για ένα πρόγραμμα υπέρβασής της – τη «διαμαρτυρία» και την «ισχυρή αντιπολίτευση», με τους αγώνες και το ίδιο το ΚΚΕ να είναι «στήριγμα» του λαού, αντί για μια συγκεκριμένη γραμμή αντεπίθεσης του εργατικού κινήματος. Τα συνθήματα και γενικά η καμπάνια και η παρουσία του, που γίνονται διαρκώς πιο «αντιδεξιά» («μόνοι τους και όλοι μας», εμφανίσεις στα ΜΜΕ κ.ά.), μόνο συμπληρώνουν αυτή την εικόνα. Αναμφίβολα, πάνω σε αυτή την γραμμή, έχει επιτύχει να ενισχυθεί αρκετά.

Όπως έχουμε σημειώσει ξανά, αυτό το αποτέλεσμα του ΚΚΕ μόνο με πολύ γενικούς όρους και πολύ στρεβλά εκφράζει μια κίνηση ή αναζήτηση προς τα αριστερά. Περισσότερο αποτυπώνει, πρώτον, την κρίση και τις αδυναμίες του εργατικού κινήματος, δεύτερο, την υποχώρηση κομματιών της άκρας αριστεράς μπροστά στο ΚΚΕ (τα οποία έχουν φτάσει μέχρι την ψήφο σε αυτό ή βρίσκονται κοντά στο όριο της προσχώρησης σε αυτό).

Θα ήταν τεράστιο λάθος να επενδύσει κανείς (όπως βρέθηκαν αρκετοί μέσα στην άκρα αριστερά) στην πολιτική και στις δυνάμεις του ΚΚΕ για μια ουσιαστική οργάνωση, ενοποίηση και ενίσχυση των αγώνων των εργαζομένων και της νεολαίας. Ο ρόλος του είναι ακριβώς ο αντίθετος, όπως έχει φανεί και εκεί όπου ενισχύεται ή «πρωτεύει» π.χ. στο φοιτητικό κίνημα.

8. Τα ψηφοδέλτια της άκρας αριστεράς έχουν συνολικά μια πολύ μικρή άνοδο (η οποία αγγίζει το 0,25% και τις 15.000 ψήφους). Η βασική εικόνα αυτού του χώρου ως σύνολο είναι ότι εκλογικά (και όχι μόνο) έχει βρεθεί κάτω από την πολύ ισχυρή πίεση του αισθήματος αδιεξόδου και απογοήτευσης μέσα στις εργαζόμενες και λαϊκές μάζες, των συντηρητικών μετατοπίσεων, της ενίσχυσης των ρεφορμιστών του ΚΚΕ. Γι’ αυτό άλλωστε δεν ενισχύεται παρά οριακά σε σχέση με το 2019 – καθώς και από την σχετική άνοδο των αγώνων και των κινητοποιήσεων στη χώρα μας (όπου αναμφίβολα έπαιξε ρόλο) και παγκόσμια (ιδιαίτερα στη Γαλλία). Αντίθετα, το συνολικό αποτέλεσμα των ψηφοδελτίων της άκρας αριστεράς είναι σήμερα 0,86% και 50.267 ψήφοι έναντι 1,05% και 57.533 τον Σεπτέμβριο του 2015. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις:

– Το πιο καλό αποτέλεσμα έχει σήμερα το ΚΚΕ(μ-λ), ενώ αθροιστικά τα δύο μ-λ ψηφοδέλτια φτάνουν το 0,29%, ξεπερνώντας σημαντικά το αντίστοιχο άθροισμα του 2019 και ακόμα του Σεπτεμβρίου 2015 (0,19% και 0,16% αντίστοιχα).

– Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει ένα αποτέλεσμα μέτριο: 0,54% και 31.634 ψήφοι έναντι 0,41% και 23.239 το 2019. Αυτό το αποτέλεσμα ακόμα υπολείπεται σημαντικά από τον Σεπτέμβριο του 2015 (0,85%, 46.000 ψήφοι). Κατά την γνώμη μας, το μεγαλύτερο ζήτημα δεν είναι αυτό καθαυτό το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά, πρώτον, η συσπείρωση των δυνάμεων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πίσω από το κοινό όνομα την τελευταία στιγμή πριν τις εκλογές, δεύτερον, το ότι η πολιτική καμπάνια της δεν είχε κάποια ουσιαστική διαφορά π.χ. από το ΚΚΕ (πέρα από επιμέρους σημεία), από μια λογική «ψηφίζουμε όπως αγωνιζόμαστε» ή από θολές αναφορές στην «αντισυστημική» ψήφο.

9. Το αποτέλεσμα της ΟΚΔΕ είναι μέτριο: ίδιο ποσοστό (0,03%) και μικρή αύξηση ψήφων (1.946 από 1.576) με το 2019, που ακόμα παραμένει χαμηλότερο από ό,τι τον Σεπτέμβριο του 2015 (0,04%, 2.433 ψήφοι). Η οργάνωσή μας (που ξεκινάει από την πιο μικρή αριθμητική και οργανωτική βάση) έκανε μια πολύ δυνατή καμπάνια, με στίγμα σαφές και χωρίς πολιτικές εκπτώσεις: μέσα σε αυτή, παρά τις πολλές δυσκολίες, ενισχύσαμε την επιρροή της, ενώ πολλοί νέοι αγωνιστές συμμετείχαν με ενθουσιασμό, αποκτώντας πολύτιμη εμπειρία. Κατανοούμε απόλυτα την απόσταση που χωρίζει αυτά τα μικρά αποτελέσματα από τις απαιτήσεις και τις πιέσεις της περιόδου. Ωστόσο είναι αποτελέσματα στέρεα, που πάνω σε αυτά θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για την ενίσχυση των αγώνων – μαζί με τους εργαζόμενους, νέοι, φτωχούς και αγωνιστές που επέλεξαν να ενισχύσουν ένα εργατικό-κομμουνιστικό ψηφοδέλτιο όπως της ΟΚΔΕ, με σαφή αναφορά στον αγώνα για τον Σοσιαλισμό.

10. Μετά τη νίκη της ΝΔ και την κατανομή των υπόλοιπων εκλογικών αποτελεσμάτων, το τοπίο δείχνει για ακόμα μια φορά βαρύ ή ασφυκτικό για το εργατικό κίνημα. Ωστόσο, αν χρειάζεται σοβαρότητα και υπευθυνότητα, αν πρέπει να αποφύγουμε διάφορες «νικηφόρες» αναλύσεις και μεγαλοστομίες, δεν χρειάζεται καμία ηττοπάθεια ή σκεπτικισμός. Ο ελληνικός καπιταλισμός και το πολιτικό σκηνικό παραμένουν πάνω σε ένα μεγάλο ρήγμα οικονομικής κρίσης, κοινωνικής αστάθειας και πόλωσης. Η κρίση του συστήματος και των αστικών δυνάμεων θα εκδηλωθεί σφοδρά, οι εργαζόμενες και λαϊκές μάζες είναι «υποχρεωμένες» να αναζητήσουν διέξοδο στη σημερινή κατάσταση – και να οργανώσουν άμεσα την άμυνα και αντεπίθεσή τους στα χτυπήματα της επερχόμενης νέας κυβέρνησης Μητσοτάκη. Όλα θα κριθούν στην υπομονετική, επίμονη, ενωτική, αγωνιστική ανασύνταξη των γραμμών του εργατικού κινήματος και στη διαμόρφωση/πολιτικοποίηση νέων γενιών αγωνιστών. Η ΟΚΔΕ θα είναι στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας με όλες τις δυνάμεις της.

Αθήνα, 22.5.2023

ΟΚΔΕ