Εργατικός Έλεγχος στις Τιμές – Αυξήσεις στους Μισθούς

Από το 2009 αλλά ειδικά από τον Μάιο του 2010 και μετά, εργαζόμενοι, συνταξιούχοι, νέοι, λαϊκά στρώματα και μετανάστες έχουν υποστεί μια άνευ προηγουμένου μείωση στα εισοδήματά τους. Είτε άμεση (μειώσεις ή πάγωμα μισθών-συντάξεων, κατάργηση ή μείωση επιδομάτων, κατάργηση δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα), είτε έμμεση (αύξηση φορολογίας και ΦΠΑ, έκτακτες εισφορές, αύξηση τιμολογίων δημόσιων υπηρεσιών, άνοδος τιμών, ιδιωτικοποίηση παιδείας-υγείας κ.α.). Όλα αυτά δίχως να υπολογίζει κανείς τη χειροτέρευση του βιοτικού επιπέδου λόγω της πλήρους εγκατάλειψης των υποδομών της χώρας, αλλά και το τεράστιο οικονομικό κόστος που φέρνει για τη λαϊκή οικογένεια ο «Καλλικράτης». Ενώ οι άνεργοι, υποαπασχολούμενοι και αδήλωτοι εργαζόμενοι, που αυξάνονται διαρκώς από το βάθεμα της οικονομικής κρίσης και την εμφανή αποτυχία του ακραίου νεοφιλελευθερισμού του Μνημονίου, αντιμετωπίζουν πλέον άμεσο πρόβλημα επιβίωσης.

Γι’ αυτό ένα πρόγραμμα σωτηρίας από την κρίση πρέπει να έχει ως βασικό άξονα την άνοδο του βιοτικού επιπέδου μέσω της αύξησης των μισθών και συντάξεων και της καταπολέμησης της ακρίβειας.

Μισθοί, Συντάξεις, Επιδόματα Ανεργίας

Αν και η παραγωγικότητα της εργασίας (με την έννοια της σχέσης «απόδοση/κόστος εργασίας») στην Ελλάδα είχε αγγίξει το 2009 το 95% του μέσου όρου της ΕΕ, οι μισθοί στην Ελλάδα είναι από τους χαμηλότερους στην ΕΕ. Οι μέσες ετήσιες αποδοχές στην Ελλάδα ήταν περίπου 28.500 ευρώ το 2009, ενώ στην χρεοκοπημένη Ιρλανδία ήταν 45.000 ευρώ(!) και ο μέσος όρος στην ΕΕ των 16 ήταν 40.000 ευρώ. Μόνες χώρες με μικρότερες μέσες ετήσιες αποδοχές ήταν η Κύπρος, η Σλοβενία και η Πορτογαλία.

Τα νούμερα αυτά είναι ήδη πολύ μακριά από την πραγματικότητα. Αφενός γιατί το Μνημόνιο και σειρά βάρβαρων μέτρων έχουν ήδη φέρει ριζική μείωση των μισθών. Αφετέρου γιατί οι μέσοι όροι αποκρύπτουν τις τεράστιες μισθολογικές ανισότητες: μια μικρή ελίτ ανώτερων και ανώτατων στελεχών απολαμβάνει παχυλές αμοιβές, που ενώ ανεβάζουν το μέσο όρο των «μισθών», αποκρύπτουν στην πραγματικότητα τη συμμετοχή αυτών των «χρυσών παιδιών» στα κερδή. Κι αυτό χωρίς να υπολογίζονται τα πάμπολλα προνόμια και παροχές που αυτοί απολαμβάνουν σε χρήμα ή σε είδος εκτός του «μισθού» τους!

Στην αντίπερα όχθη, στον ιδιωτικό τομέα οι μισοί εργαζόμενοι κερδίζουν λιγότερα από 1.090 ευρώ το μήνα και άλλοι περίπου 250.000 εργαζόμενοι αμείβονται με τα κατώτατα ημερομίσθια/μισθούς (33 ευρώ κατώτατο ημερομίσθιο, 740 ευρώ κατώτατος μισθός). Ο βασικός μισθός στην Ελλάδα είναι σχεδόν ο μισός απ’ ό,τι σε Αγγλία, Γαλλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο.

Αυτός ο βασικός μισθός στον ιδιωτικό τομέα όχι μόνο είναι κυριολεκτικά ένας μισθός πείνας και φτώχειας, που αναγκάζει τους εργαζόμενους να αναζητούν δεύτερες και τρίτες δουλειές, αλλά ταυτόχρονα συγκρατεί και παρασύρει προς τα κάτω και όλους τους υπόλοιπους μισθούς, δηλαδή στο δημόσιο και αυτούς των ειδικευμένων εργαζόμενων. Έτσι, ο μέσος ετήσιος μισθός στο σύνολο του ιδιωτικού τομέα είναι περίπου 20.000 ευρώ. Στο δημόσιο τομέα (πλην ΔΕΚΟ) είναι μεν σημαντικά μεγαλύτερος, αλλά αποτελείται στο μεγαλύτερο μέρος του από επιδόματα, που πρόκειται να περικοπούν ή να καταργηθούν άμεσα (ο βασικός μισθός στο δημόσιο τομέα είναι μόλις 711 ευρώ).

Ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές στην Ελλάδα είναι από τις υψηλότερες στις χώρες του ΟΟΣΑ, οι συντάξεις βρίσκονταν μόλις στο 55% του μέσου όρου της Ευρωζώνης. 6 στους 10 συνταξιούχους (πλην ΟΓΑ) έπαιρναν σύνταξη κάτω από 600 ευρώ το μήνα. Για τους περίπου 850.000 συνταξιούχους του ΟΓΑ, η μέση σύνταξη ήταν περίπου 413 ευρώ. Όλα αυτά πριν από τη λαίλαπα του Μνημονίου!

Τέλος, οι άνεργοι, που το 2011 θα ξεπεράσουν το 1 εκατομμύριο (20% του εργατικού δυναμικού!), λαμβάνουν -μόνο όσοι το δικαιούνται- επίδομα ανεργίας ύψους μόλις 454 ευρώ για έναν χρόνο. Την ίδια στιγμή, οι άνεργοι στη Γαλλία λαμβάνουν 990 ευρώ για σχεδόν τρία χρόνια, ενώ στη Γερμανία στο επίδομα ανεργίας των 627 ευρώ προστίθενται και άλλα 375 ευρώ ως επίδομα ενοικίου, καθώς και η αποπληρωμή τυχόν στεγαστικού δανείου από το κράτος.

Ακρίβεια-Φόροι

Ο πληθωρισμός έχει φτάσει σχεδόν στο 6%, είναι δηλαδή υπερδιπλάσιος του μέσου όρου στην ΕΕ των 27 και υπερτριπλάσιος του μέσου όρου στην ΕΕ των 16. Τα επίσημα νούμερα δεν αποτυπώνουν την δραματική έκρηξη των τιμών τα τελευταία χρόνια και η οποία συνεχίζεται. Κι αυτό γιατί ο επίσημος πληθωρισμός συνυπολογίζει πολλά προϊόντα που καθόλου δεν αποτελούν κομμάτι της εργατικής και λαϊκής κατανάλωσης, δίνοντας έτσι μια στρεβλή εικόνα.

Μεταξύ Ιουνίου 2009 και Ιουνίου 2010, η αύξηση του ΦΠΑ σε αλκοολούχα ποτά και καπνό έχει επιβαρύνει το σχετικό κόστος του οικογενειακού προϋπολογισμού κατά 19%. Διόδια, αύξηση τελών κυκλοφορίας και αύξηση του κόστους πετρελαίου και βενζίνης έχουν επιβαρύνει το οικογενειακό κονδύλι για μετακινήσεις κατά 18%. Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης και των τιμολογίων του νερού, του ρεύματος και των κοινοχρήστων έχουν αυξήσει τις σχετικές δαπάνες κατά 8% μέσα σε ένα έτος (στοιχεία του Ελλ. Κέντρου Καταναλωτών).

Είναι πασίγνωστο ότι σε χώρες με πολύ μεγαλύτερους μισθούς από την Ελλάδα, οι τιμές βασικών προϊόντων είναι πολύ μικρότερες. Οι πολυεθνικές πουλάνε τα ίδια ακριβώς προϊόντα στην Ελλάδα ως και 50% ακριβότερα απ’ ό,τι σε άλλες χώρες. Το ίδιο κάνουν και οι ελληνικές επιχειρήσεις. Επίσης, αλυσίδες σούπερ μάρκετ κοστολογούν τα ίδια ακριβώς εμπορεύματα (συχνά και με τις ίδιες συσκευασίες) πολύ πιο ακριβά στην Ελλάδα απ’ ό,τι σε άλλες χώρες.

Τέλος, οι πρόσθετοι έμμεσοι φόροι του 2011 (πχ. αύξηση συντελεστή από 11% στο 13%) εκτινάσσουν το κόστος διαβίωσης. Μιλώντας και πάλι για την «προ-Μνημονίου» εποχή, η φορολόγηση των μισθωτών στην Ελλάδα ήταν στο μέσο όρο της Ευρωζώνης, ενώ των κερδών μόλις στο μισό του αντίστοιχου μέσου όρου!

1.400 ευρώ Βασικός Μισθός – Εργατικός Έλεγχος στις Τιμές

«Οι λογαριασμοί ανάμεσα στο ατομικό κεφάλαιο και στην κοινωνία παραμένουν μυστικό του καπιταλιστή, δεν είναι υπόθεση της κοινωνίας… Η κατάργηση του ‘εμπορικού μυστικού’ είναι το πρώτο βήμα για έναν πραγματικό έλεγχο της βιομηχανίας… Οι εργάτες, όχι λιγότερο από τους καπιταλιστές, έχουν το δικαίωμα να ξέρουν τα ‘μυστικά’ του εργοστασίου, του τραστ, ολόκληρου του κλάδου της βιομηχανίας, της εθνικής οικονομίας ως συνόλου… Κανένας αξιωματούχος του αστικού κράτους δεν είναι σε θέση να βγάλει πέρα αυτή τη δουλειά… Για να τσακιστεί η αντίσταση των εκμεταλλευτών είναι απαραίτητη η πίεση του προλεταριάτου. Μονάχα οι εργοστασιακές επιτροπές μπορούν να πραγματοποιήσουν έναν αληθινό έλεγχο της παραγωγής παίρνοντας κοντά τους -ως συμβούλους και όχι ως ‘τεχνοκράτες’- ειδικούς ειλικρινά αφοσιωμένους στο λαό, λογιστές, στατιστικούς, μηχανικούς, επιστήμονες κλπ.», Λέον Τρότσκι, ‘Η Θανάσιμη Αγωνία του Καπιταλισμού και τα Καθήκοντα της 4ης Διεθνούς (Το Μεταβατικό Πρόγραμμα)’, 1938

Η κάθετη μείωση του βιοτικού επιπέδου δεν θα σταματήσει εδώ. Ενόψει και των νέων βάρβαρων μέτρων κυβέρνησης-Τρόικας, εργαζόμενοι, άνεργοι, νέοι και φτωχά λαϊκά στρώματα, για να επιβιώσουμε με όρους του 21ου αιώνα και όχι με όρους δουλοπάροικου, πρέπει να παλέψουμε για:

– Αυξήσεις μισθών και συντάξεων, με στόχο τα 1.400 ευρώ κατώτερο βασικό μισθό για όλους

– Επίδομα ανεργίας ίσο με το βασικό μισθό, δίχως προϋποθέσεις και για όλο το διάστημα ανεργίας

– Εργατικό έλεγχο στις τιμές και στον πληθωρισμό

– Κατάργηση του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης και λαϊκής κατανάλωσης

– Μειώσεις στα τιμολόγια ύδρευσης, ρεύματος, τηλεφώνου, συγκοινωνιών

Αυτά τα αιτήματα πρέπει να παλευτούν από σωματεία και επιτροπές εργαζομένων, ανέργων, γειτονιών. Η διαπίστωση των προβλημάτων ή μια απλή διαμαρτυρία δεν θα ρίξει τις τιμές. Απαιτείται η ενεργητική συμμετοχή του εργαζόμενου λαού στον έλεγχο του κόστους ζωής.

Όταν κράτος και επιχειρηματίες μας λένε ότι «δεν υπάρχουν χρήματα» ή μας χλευάζουν με δήθεν «συμφωνίες συγκράτησης των τιμών» και «κοινωνικές προσφορές» φιλανθρωπικού τύπου, θα πρέπει να απαιτήσουμε το άνοιγμα των λογιστικών βιβλίων και όλων των «μυστικών» των επιχειρήσεων, δημόσιων και ιδιωτικών. Έτσι ώστε να αποκαλύπτονται τα πραγματικά κέρδη, οι άσκοπες σπατάλες, οι μισθοί των «χρυσών παιδιών», οι μίζες και η κακοδιαχείριση. Όταν για το 2011 και 2012 οι μισθοί στην Ελλάδα υποτίθεται ότι θα αυξάνονται με βάση το μέσο ευρωπαϊκό(!) πληθωρισμό, οι εργαζόμενοι και τα νοικοκυριά θα πρέπει να είναι σε θέση να ελέγξουν και να αποδείξουν ότι τα νούμερα του πληθωρισμού που ανακοινώνουν οι κρατικές υπηρεσίες είναι επίτηδες ψεύτικα. Θα πρέπει να υπολογίζουν το κόστος ζωής με βάση τα προϊόντα και τις ποσότητες που πραγματικά καταναλώνουν. Όταν επιχειρήσεις, μεσάζοντες και σούπερ μάρκετ κάνουν συμφωνίες κάτω από το τραπέζι για να υψώσουν τις τιμές και να αντισταθμίσουν τη μείωση της ζήτησης, πρέπει να απαντάμε με το αίτημα καθιέρωσης ανώτατων ορίων στις τιμές βασικών προϊόντων, αφαιρώντας στην πράξη το «δικαίωμα» τους να κερδοσκοπούν πάνω σ’ αυτά.

Συνεταιρισμοί και επιτροπές παραγωγών και καταναλωτών θα πρέπει σε τοπικό επίπεδο να αρνηθούν τα κέρδη των κάθε είδους μεσαζόντων-παρασίτων, προσφέροντας και αγοράζοντας τα αναγκαία εμπορεύματα σε χαμηλές τιμές. Επιτροπές κατοίκων, εργαζομένων και καταναλωτών θα πρέπει διαρκώς να επαγρυπνούν, να διαμαρτύρονται ενάντια σε αυξήσεις, να επιβάλλουν προσιτές τιμές στα προϊόντα.

Αυτό το πρόγραμμα μπορεί να εφαρμοστεί μόνο με δυναμικές και μαζικές κινητοποιήσεις και μόνο αν αγκαλιαστεί στην πράξη από όσους πλήττονται άμεσα από τις πολιτικές του Μνημονίου και τα ακόμα πιο άγρια μέτρα που άμεσα πρόκειται να ακολουθήσουν.

Νοέμβριος 2010