Η άποψή μας: «Χρυσό καλάθι» για τις τράπεζες – «Άδειο» για τα νοικοκυριά

Αναδημοσίευση από την Εργατική Πάλη Δεκεμβρίου

Πριν από λίγους μήνες, όταν άρχισε να ανεβαίνει ο πληθωρισμός και ταυτόχρονα τα κέρδη των καπιταλιστών, ο Μητσοτάκης είχε δηλώσει ότι θα φορολογηθούν μέχρι και 80% τα υπερκέρδη τους (υπερέσοδα τα είχε ονομάσει!). Τώρα κατά την επίσκεψή του στο Λονδίνο και σε εκδήλωση του Ελληνικού Επενδυτικού Συνεδρίου που οργάνωσαν το Χρηματιστήριο Αθηνών και η Morgan Stanley, απέκλεισε κατηγορηματικά ότι η κυβέρνησή του θα προχωρήσει σε έκτακτη φορολόγηση των τραπεζών, κατ’ επέκταση και των άλλων μεγάλων επιχειρήσεων, καθησυχάζοντας τους «επενδυτές»/τοκογλύφους. Το θέμα προέκυψε γιατί όλες οι τράπεζες παρουσιάζουν έκρηξη κερδών, την ίδια στιγμή που ένα στα δύο νοικοκυριά μειώνει τις αγορές σε βασικά είδη, ακόμη και σε είδη διατροφής.

Tο «χρυσό καλάθι» των τραπεζών

Θα μπορούσε να υποθέσει κανένας ότι η αλλαγή θέσης του Μητσοτάκη οφείλεται στο ότι οι τράπεζες περνάνε… δύσκολες μέρες. Όμως, τα στοιχεία που δημοσίευσαν οι 4 λεγόμενες «συστημικές» τράπεζες δείχνουν το ακριβώς αντίθετο. Τα ταμεία τους στους 9 μήνες του 2022 παρουσίασαν κέρδη, που τα ΜΜΕ παρουσίασαν σαν «πρωτοφανή», και πράγματι είναι. Συγκεκριμένα: α) Η Εθνική Τράπεζα είχε κέρδη 464 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 41%. β) Η Eurobank είχε κέρδη 592 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 66%. γ) Η Alpha Bank είχε κέρδη 432 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 8%. δ) Η Τράπεζα Πειραιώς είχε κέρδη κοντά στα 400 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 15,3%. Επίσης και η Τράπεζα της Ελλάδας ανακοίνωσε αλματώδη αύξηση κερδών σε σχέση με το 2021. Τέλος, το πρώτο εξάμηνο 2022 τα κέρδη των 152 εισηγμένων εταιριών στο Χρηματιστήριο ξεπέρασαν τα 5,4 δισ., διπλάσια από τα αντίστοιχα του 2021.

Ο ά(χ)ρηστος Μητσοτάκης μόνο αυτή την εικόνα βλέπει και γι’ αυτό μιλάει για «βελτίωση» της ελληνικής οικονομίας –συνεπικουρούμενος από τα αργυρώνητα ΜΜΕ– όταν αυτή καταστρέφεται, και το χειρότερο, εκμηδενίζονται καθημερινά οι όποιες προοπτικές ανάκαμψής της. Όπως δείχνουν τα στοιχεία η Ελλάδα σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, από την 14η θέση στην ΕΕ το 2009, βυθίστηκε στην 26η το 2021. Ακόμη και χώρες όπως Ρουμανία, Βουλγαρία, Κροατία, Σλοβενία, αλλά και Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία κ.ά., παρουσιάζουν πολύ καλύτερη εικόνα και είναι ζήτημα χρόνου από την προτελευταία θέση της ΕΕ που βρίσκεται σήμερα, να βρεθεί στην τελευταία μετά την Βουλγαρία. Έτσι, φαίνεται να επιβεβαιώνεται αυτό που έλεγαν οι αξιωματούχοι της Τρόικα το 2010 ότι στην Ελλάδα αντιστοιχούν οι βουλγαρικοί μισθοί και να διαψεύδονται όλοι εκείνοι που έλεγαν ότι αν φύγουμε από το ευρώ η χώρα θα γίνει Αλβανία. Υποτίθεται ότι αυτή η τρομακτική υποβάθμιση έγινε για να μειωθεί το δημόσιο χρέος, αλλά έγινε το ακριβώς αντίθετο: το χρέος αυξήθηκε κατά 100 δισ. ευρώ (από 238 δισ. ευρώ το 2009 σε 394 το 2021), και η σχέση ΑΕΠ/χρέος χειροτέρευσε ακόμη περισσότερο. Επιπλέον, η ελληνική κοινωνία έχει βουτηχτεί σε κάθε είδους χρέη.

… «άδειο» για τα νοικοκυριά

Παρά την γκεμπελική προπαγάνδα της κυβέρνησης, το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων χειροτερεύει διαρκώς. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ: α) Η αύξηση των τιμών κυρίως σε βασικά αγαθά, συντελεί στην απώλεια αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών με μηνιαίο εισόδημα χαμηλότερο των 750 ευρώ έως και 40%. β) Το φτωχότερο 40% του πληθυσμού κατέχει όλο και μικρότερο μέρος του συνολικού πλούτου (4,5% με τα πιο πρόσφατα στοιχεία — το 2009 ήταν στο 6,5%), ενώ το αντίστοιχο μερίδιο του πλουσιότερου 10% είναι σταθερά υψηλότερο από την προ κρίσης περίοδο (41,3% έναντι 38,8% το 2009). Αυτή η γενική χειροτέρευση έχει οδηγήσει το 47% των μισθωτών να δηλώνουν ότι δύσκολα θα αντεπεξέλθουν τον χειμώνα και το 20% εξ αυτών ότι δεν θα τα καταφέρει καθόλου, το 26,3% δυσκολεύεται στην πληρωμή των λογαριασμών κοινής ωφέλειας, το 36,2% δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να υποβληθεί σε ιατρική εξέταση ή θεραπεία.

Πρέπει να τους διώξουμε

Παρά την προπαγάνδα και την λυσσώδη υποστήριξη των ιμπεριαλιστών, ο Μητσοτάκης και οι άχρηστοι, ανίκανοι νεοφιλελεύθεροι της κυβέρνησής του με όλα τα αντιδραστικά μέτρα που πήραν, όχι μόνο δεν βελτίωσαν την κατάσταση –όπως ήταν φυσικό– αλλά την χειροτέρευσαν ακόμη περισσότερο με την ακρίβεια, τη μείωση των μισθών και κοινωνικών δαπανών… την εκτίναξη των κοινωνικών ανισοτήτων κ.λπ. Το μόνο που έκανε είναι να «πλουτίσει» ακόμη περισσότερο το αντεργατικό οπλοστάσιο του κράτους για να συνεχίσει την κτηνώδη επίθεση ενάντια στους εργαζόμενους, τα φτωχά λαϊκά στρώματα και τη νεολαία. Γιατί ξέρει ότι η νεοφιλελεύθερη πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων και

της ενίσχυσης των κερδών του κεφαλαίου οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε μεγαλύτερη καταστροφή της οικονομίας, σε τεράστια ανεργία, ημιαπασχόληση, πρωτοφανή φτώχεια και μισθών και εισοδημάτων. Είναι τόσο μεγάλη η αθλιότητα αυτής της κυβέρνησης που, χρήματα τα οποία αποσπά εντελώς παράνομα από τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα με την αύξηση των φόρων (ΦΠΑ, ειδικός φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα κ.ά.) και επιστρέφει ένα μικρό μέρος από αυτά στα πιο αδύνατα κοινωνικά στρώματα, τα παρουσιάζει σαν φιλολαϊκή πολιτική με τα γλίσχρα επιδόματα και τις δήθεν ενισχύσεις που δίνει. Αλλά αποκρύπτει ότι ένα μεγάλος μέρος από τους υπερβολικούς φόρους αυξάνει τα έσοδα του κράτους και τα υπερκέρδη των διαφόρων εταιριών ενέργειας, διυλιστηρίων κ.ά.

Όμως το τέλος αυτών των «χρυσοδάκτυλων» πλησιάζει. Οι εργαζόμενοι βλέποντας την κατάστασή τους να χειροτερεύει διαρκώς και οι μόνοι που επωφελούνται από τον νεοφιλελευθερισμό να είναι το κεφάλαιο και οι κάθε είδους κερδοσκόποι και αεριτζήδες, συνειδητοποιούν ότι ο πυρήνας αυτής της πολιτικής, οι ιδιωτικοποιήσεις είναι σε βάρος τους και σε βάρος της οικονομίας. Έτσι, σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα του Γιάννη Μαυρή: α) το 2005 το 52% της κοινής γνώμης ήταν υπέρ της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ και μόνο το 39% αρνητική, το 2018 το 52% ήταν αρνητική και μόνο 39% θετική, ενώ το 2022 το 66% πιστεύει ότι η ιδιωτικοποίηση έβλαψε την ΔΕΗ και μόνο το 17% ότι την ωφέλησε! β) Για την ΕΥΔΑΠ, το 72% είναι κατά της ιδιωτικοποίησης και μόνο το 18% υπέρ, ενώ το 2011 τα ποσοστά ήταν μοιρασμένα 46-46%. γ) Ακόμη και για τον ΟΤΕ, παρά τα χρόνια που πέρασαν, το 42% θεωρεί ότι η ιδιωτικοποίηση έβλαψε και μόνο 33% ότι ωφέλησε. Και βέβαια οι δυο τελευταίες σημαντικές κινητοποιήσεις (Γενική Απεργία στις 9/11, πορεία της 49ης επετείου για Πολυτεχνείο) δείχνουν ότι οι μάζες αρχίζουν να κινούνται για την ανατροπή των ά(χ)ρηστων και απατεώνων νεοφιλελευθέρων. Η ΟΚΔΕ θα δώσει όλες της τις δυνάμεις για την ανατροπή τους και για την εγκαθίδρυση μιας δίκαιης κοινωνίας, μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας.