Βραζιλία: «Επιστροφή στους δρόμους για τη νίκη στις 30 Οκτωβρίου!»
Aνακοίνωση του Μovimento Esquerda Socialista (Kίνημα Σοσιαλιστικής Αριστεράς) για τα αποτελέσματα του α΄ γύρου των προεδρικών εκλογών
μετάφραση από το internationalviewpoint.org
Σημείωμα του μεταφραστή: Αναδημοσιεύουμε το κείμενο του ΜES, καθώς περιέχει χρήσιμες πληροφορίες για τις εκλογές και για την κατάσταση στη Βραζιλία, για την αναγκαία ενημέρωση και συζήτηση των αγωνιστών του εργατικού κινήματος και στη χώρα μας, όπου ελάχιστα πράγματα γίνονται γνωστά. Το MES είναι μια από τις (τέσσερις) οργανώσεις/ομαδοποιήσεις στην Βραζιλία που έχουν παραμείνει σε σύνδεση/αναφορά με την «Ενιαία Γραμματεία της 4ης Διεθνούς» και που μέχρι σήμερα δρουν μέσα στον σχηματισμό της άκρας-ριζοσπαστικής αριστεράς PSOL. Στο εσωτερικό του PSOL υπάρχουν αντιπαραθέσεις που δείχνουν ένα μέρος από την πολυπλοκότητα της κατάστασης στη Βραζιλία, καθώς και από τις πιέσεις που δημιουργεί η ανάγκη aπαλλαγής από την ακραία ταξική και κατασταλτική διακυβέρνηση του Μπολσονάρου. Ωστόσο, όπως φαίνεται και στο κείμενο, πέρα από άλλα θέματα που αφορούν την φυσιογνωμία/συγκρότηση μιας επαναστατικής πολιτικής (π.χ. γύρω από τα ζητήματα των «ταυτοτήτων»), υπάρχει ο κίνδυνος μιας «αντιδεξιάς» υποταγής στο «μικρότερο κακό», δηλ. της απώλειας της ταξικής-πολιτικής ανεξαρτησίας απέναντι στον Λούλα και στο PT (Εργατικό Κόμμα) – μια πολιτική που, εδώ και χρόνια, έχει γίνει συνήθης πρακτική, σε όλο τον κόσμο (και στην ίδια την Βραζιλία), για την ηγεσία της «Ενιαίας Γραμματείας».
Ο Λούλα ντα Σίλβα κέρδισε τον πρώτο γύρο με 48,4% (57.279.509 εκ. ψήφοι) έναντι 43,2% που συγκέντρωσε ο Μπολσονάρου (51.072.504 εκ.), δηλαδή με προβάδισμα άνω των 6 εκ. ψήφων. Ωστόσο, αυτό που ανέδειξε το αποτέλεσμα –σε αντίθεση με τις προσδοκίες όλων των δημοσκοπήσεων– ήταν ότι ο Μπολσονάρου τα πήγε πολύ καλύτερα από το αναμενόμενο. Όσον αφορά το αποτέλεσμα του Λούλα, οι δημοσκοπήσεις παρέμειναν εντός του «περιθωρίου λάθους» (δίνοντας 1,6% πιθανότητες να κερδίσει ο Λούλα στον πρώτο γύρο). Ωστόσο, έκαναν λάθος στις ψήφους για τον σημερινό πρόεδρο, τον Μπολσονάρου, και πάνω απ’ όλα για τις πολιτειακές εκλογές για τους κυβερνήτες και τη Γερουσία.
Αυτό που φαίνεται, από ορισμένες απόψεις, είναι η μετάβαση των ψήφων προς τον Μπολσονάρου τις τελευταίες ώρες, ένα είδος αντίστροφης «χρήσιμης ψήφου» των πιο καθυστερημένων τομέων που ήταν με τον Τσίρο Γκόμες και τη Σιμόν Τέμπετ [1]∙ μαζί με μια έντονη κινητοποίηση των Μπολσοναριστών στα δίκτυα και στους δρόμους για την ημέρα των εκλογών. Ως εκ τούτου, στον πρώτο γύρο ο Μπολσονάρου είχε ήδη κινητοποιήσει (σχεδόν) το μεγαλύτερο ποσοστό των δυνάμεών του. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να χαρακτηρίσουμε συνοπτικά τί συνέβη. Ο Λούλα θα πρέπει να κερδίσει το 4% των ψήφων των Τέμπετ και Τσίρο για να εδραιώσει τη νίκη του, πέρα από την προώθηση ενός ισχυρού κινήματος στους δρόμους, για το οποίο θα μιλήσουμε αργότερα.
Το φαινόμενο των πραγματικών αποτελεσμάτων να έρχονται σε αντίθεση με τις δημοσκοπήσεις έχει ήδη συμβεί σε άλλες εκλογές με ακροδεξιά συμμετοχή: ο Τραμπ στις ΗΠΑ και η ψήφος για το Brexit στο Ηνωμένο Βασίλειο, μεταξύ άλλων.
Ο εκλογικός χάρτης δείχνει επίσης μια διαιρεμένη χώρα. Στα βόρεια και βορειοανατολικά, το σενάριο ήταν αυτό της νίκης για τον Λούλα και τους υποψηφίους του. Από την άλλη πλευρά, στα μεσοδυτικά και στο εσωτερικό της χώρας, στο προπύργιό του, ο μπολσοναρισμός κέρδισε με μεγάλη διαφορά. Σε κάθε περίπτωση, σε πρωτεύουσες όπως το Σάο Πάολο και το Πόρτο Αλέγκρε, ο Λούλα κέρδισε σημαντικές ψήφους για το PSOL στη νομοθετική αρένα.
Ο αγώνας συνεχίζεται για τις επόμενες εβδομάδες και οι εκλογικές μας νίκες, καθοριστικές για τα επόμενα χρόνια στη χώρα, θα είναι στην υπηρεσία της εκλογικής ήττας του Μπολσονάρου.
Εβδομάδες που αξίζουν χρόνια
Δεδομένου αυτού του σεναρίου, είναι απαραίτητο, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο καθήκον, να επεκταθούν οι προσπάθειες στη βάση της κοινωνίας, συγκαλώντας και συντονίζοντας πολιτικές και εκλογικές δράσεις που μας φέρνουν σε διάλογο με την πλειοψηφία των ανθρώπων που απορρίπτουν την κυβέρνηση Μπολσονάρου. Για να γίνει αυτό, τα εκλογικά μας αποτελέσματα χρησιμεύουν ως σημείο στήριξης των δράσεων της εργατικής τάξης, της νεολαίας, των γυναικών, των μαύρων και των φτωχών στο σύνολό τους. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα αντιφασιστικό μέτωπο για να ανταγωνιστούμε τις κοινωνικές δυνάμεις που κινητοποιούνται στην περιοχή, στις περιφέρειες και ανάμεσα στους νέους.
Ο πρώτος γύρος χαρακτηρίστηκε από κάποια απάθεια και μικρή κοινωνική κινητοποίηση. Σε αντίθεση με άλλες προηγούμενες εκλογές, δεν υπήρξαν ούτε ζυμώσεις ούτε μεγάλες διαδηλώσεις, ούτε καν στα πανεπιστήμια, αν και υπήρξαν σημαντικές δράσεις σε ορισμένες πόλεις όπως το Πόρτο Αλέγκρε, η Κουριτίμπα και το Σαλβαδόρ, καθώς και διαδηλώσεις στα νότια και ανατολικά του Σάο Πάολο.
Στο πνεύμα του ‘vira-voto’ (ανατροπή των ψήφων) καλούμε όλους τους μαχητές, ειδικά το εκλογικό σώμα του PSOL, να αναλάβουν να πρωτοστατήσουν εθελοντικά σε δραστηριότητες ανάπτυξης και συζήτησης για να διασφαλίσουν μια τελική ώθηση για την εκλογή του Λούλα. Μόνο στους δρόμους θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε και να σταματήσουμε οποιαδήποτε κλιμάκωση της πολιτικής βίας –υπήρξαν ήδη ατυχή επεισόδια στον πρώτο γύρο– και την ιστορία του μπολσοναριστικού πραξικοπήματος που κυκλοφορεί. Πρέπει να συνομιλήσουμε ανοιχτά με τους ανθρώπους, συζητώντας συγκεκριμένα θέματα σε σχέση με την καθημερινή ζωή. Αυτή είναι η επείγουσα και άμεση πρόκληση.
Εκεί που η ακροδεξιά έχει δυναμώσει
Η ψήφος στον Μπολσονάρου αυξήθηκε στην τελική ευθεία, όπως έχει ειπωθεί, μετά από έκκληση για μια ολική προσπάθεια, αλλά ακόμα κι έτσι, θα δυσκολευτεί να νικήσει τον Λούλα στον δεύτερο γύρο. Ωστόσο, η ακροδεξιά είχε σημαντικές νίκες, τις οποίες θέλουμε να επισημάνουμε και να κατανοήσουμε.
Οι πιο σημαντικές ήταν οι νίκες στη Γερουσία, όπου κατέβηκαν πρώην υπουργοί και ηγετικές προσωπικότητες του μπολσοναρισμού, ξεκινώντας από τον αντιπρόεδρο Χάμιλτον Μουράο (Ρίο Γκράντε ντο Σουλ), τον Μάρκος Πόντες (Σάο Πάολο), τον Ροτζέριο Μαρίνιο (Ρίο Γκράντε ντο Νόρτε), την Τερέζα Κριστίνα (Μάτο Γκρόσο), μεταξύ άλλων άθλιων προσωπικοτήτων, που εξελέγησαν με την υποστήριξη του Μπολσονάρου, όπως ο Νταμάρες Άλβες (Ομοσπονδιακή Περιφέρεια), Μάγκνο Μάλτα (Εσπίριτου Σάντο), Κλαϊτίνιο (Μίνας Ζεράις), Σέιφ (Σάντα Καταρίνα). Σε επίπεδο κυβερνητών, ο Μπολσονάρου είχε επίσης σημαντικές νίκες με τους Ιμπανέις Ρότσα (Ομοσπονδιακή Περιφέρεια), Κλαούντιο Κάστρο (Ρίο ντε Τζανέιρο) και Ρομέου Ζέμα (Μίνας Ζεράις), κλείνοντας έτσι τις αναμετρήσεις του πρώτου γύρου σε στρατηγικές πολιτείες. Τα καλά αποτελέσματα των Ονύξ Λορεντζόνι (Ρίο Γκράντε ντο Σουλ) και Ταρτσίσιο ντε Φρέιτας (Σάο Πάολο) –έναντι των δημοσκοπήσεων– απεικονίζουν επίσης ένα περίπλοκο πανόραμα.
Αυτά τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν ότι υπάρχει ένα κοινωνικό κίνημα ενός σημαντικού στρώματος, που εκτείνεται από τομείς της μεσαίας τάξης που κερδίζουν από δύο έως πέντε φορές τον κατώτατο μισθό, και φτάνει μέχρι τα πλουσιότερα κομμάτια της μεσαίας και αστικής τάξης. Ένα κοινωνικό κίνημα που κινείται κάτω από τα εποικοδομήματα της επικοινωνίας ή/και της παραδοσιακής οργάνωσης, το οποίο έχει μια παγιωμένη ακροδεξιά ιδεολογία (αντιφεμινιστική, ρατσιστική, αντιεπιστημονική, αντικομμουνιστική) πολύ παρόμοια με τον Τραμπισμό και τα υπόλοιπα δεξιά κινήματα στην Ευρώπη. Αυτό έχει τους δικούς του μηχανισμούς, επωφελούμενος από τον κρατικό μηχανισμό, με τα δικά του δίκτυα επικοινωνίας που διαδίδουν τις παράλληλες αλήθειες του (τα λεγόμενα «εναλλακτικά γεγονότα» του πρώην συμβούλου του Τραμπ, Στιβ Μπάνον).
Στις φτωχότερες μεσαίες τάξεις, αυτό το κίνημα είναι ιδιαίτερα συγκροτημένο από τις ευαγγελικές εκκλησίες. Αυτό το φονταμενταλιστικό κίνημα έδειξε μεγάλη ικανότητα κινητοποίησης στις 7 Σεπτεμβρίου [2] και διατηρήθηκε ζωντανό σε όλες τις δραστηριότητες της εκστρατείας του Μπολσονάρου. Και αυτή η κινητοποίηση ήταν αναμφίβολα μεταδοτική, διαπερνώντας σιωπηλά αυτό τον κοινωνικό τομέα, με τέτοιο τρόπο ώστε το πραγματικό μέγεθος του φαινομένου να μην εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις. Η κίνηση αυτή ενισχύθηκε από την σχετική βελτίωση των οικονομικών δεικτών, όπως η πτώση της τιμής της βενζίνης και η σχετική μείωση της ανεργίας.
Δεν μπορούμε να ορίσουμε την κυβέρνηση Μπολσονάρου ως φασιστική κυβέρνηση, καθώς δεν αντιμετωπίζει καταστάσεις επαναστατικής επίθεσης από τους εργαζόμενους, όπως έκανε ο ευρωπαϊκός φασισμός τις δεκαετίες του 1920 και του 1930. Δεν είναι ότι ο Μπολσονάρου δεν το επιθυμούσε, αλλά ότι δεν μπόρεσε να το κάνει λόγω της δημοκρατικής αντίστασης στο δρόμο, μαζί με κοινωνικές-ταξικές μερίδες που υπερασπίζονται τους θεσμούς εκείνους που αποτελούν το αστικοδημοκρατικό καθεστώς. Αλλά ο μπολσοναρισμός ως κίνημα περιέχει όλα τα στοιχεία που πιθανώς μπορούν να ξεδιπλωθούν διαφορετικά σε αυτή την περίοδο στην οποία ζούμε, ή μάλλον, να εμφανιστεί κιόλας ως νεοφασισμός. Γίνονται όλο και πιο αντιδραστικοί, καθώς διευρύνουν την εντολή τους και αυτό θα συμβεί στη Βραζιλία εάν κερδίσει ο Μπολσονάρου. Εάν συμβεί αυτό, θα υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αλλαγής πολιτικού καθεστώτος προς τον δεξιό ολοκληρωτισμό, όπως συμβαίνει ήδη, για παράδειγμα, στην Ουγγαρία.
Η εκλογή μας
Το PSOL γνώρισε σημαντική εκλογική ανάπτυξη, ξεπερνώντας τα εκλογικά εμπόδια [3] και τοποθετήθηκε μεταξύ των κομμάτων με τις περισσότερες ψήφους σε σημαντικές πόλεις και πολιτείες. Αυξηθήκαμε στο Εθνικό Κογκρέσο, φτάνοντας τις 12 έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων στο όνομά μας και τις 14 ως συνεργασία PSOL REDΕ [4]. Το PSOL κέρδισε περισσότερες ψήφους από το PSDB και το PDT, εδραιώνοντας τον εαυτό του ως τη δεύτερη δύναμη στην αριστερά και παρουσιάζοντας νέους ηγέτες των κύριων αγώνων που έχουν αποκτήσει δύναμη τα τελευταία χρόνια. Είναι, επιπλέον, ένα κόμμα που συνεχίζει –προς το παρόν, ως μειοψηφική εναλλακτική λύση– παρά την πορεία που έχει επιλέξει η ηγεσία απέναντι στη ρεφορμιστική αριστερά. Το PSOL συνεχίζει να διατηρεί την δική του προσωπικότητα και προφίλ.
Εξέλεξε επίσης 22 πολιτειακούς βουλευτές και σε αυτό το πλαίσιο το MES πέτυχε σημαντικές νίκες. Καταρχάς, για τη συμμετοχή του στο PSOL και στον αδυσώπητο αγώνα κατά του μπολσοναρισμού. Διευρύναμε την ομοσπονδιακή μας ομάδα με τη Σάμια Μπόμφιμ (226 χιλ. ψήφοι) και τη Φερνάντα Μελτσιόννα (200 χιλ.), με τέσσερις πολιτειακούς βουλευτές με τη Λουτσιάνα Γκέρνο (111 χιλ.) στο Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, τη Μόνικα ντας Πρέτας (106 χιλ.) στο Σάο Πάολο, τον καθηγητή Χοσεμάρ (28 χιλ.) στο Ρίο ντε Τζανέιρο και τον Φάμπιο Φέλιξ (51 χιλ.) στην Ομοσπονδιακή Περιφέρεια.
Η Βίβι Ρέις διεύρυνε σημαντικά την ψήφο της σε σχέση με το 2018, φτάνοντας τις 52 χιλ. ψήφους και όντας η πρώτη σε ψήφους από το Κόμμα στην Πάρα, με μια μαχητική εκστρατεία, που κινητοποίησε τη νεολαία, τους έγχρωμους και τις γυναίκες. Δυστυχώς, ως αποτέλεσμα του τεράστιου φόρτου εργασίας που αντιμετώπισε η ηγεσία του Κόμματος, δεν μπορέσαμε να ανακτήσουμε την έδρα που είχε το PSOL από το Πάρα στην Ομοσπονδιακή Βουλή.
Για παράδειγμα, το γεγονός ότι το PSOL είναι το κόμμα με τις περισσότερες ψήφους στο Πόρτο Αλέγκρε και στο Ριο Γκραντε ντο Σουλ με τη Λουτσιάνα Γκένρο ως εκπρόσωπο, τη δεύτερη βουλευτή με τις περισσότερες ψήφους στην πολιτεία, και τη Φερνάντα Μελτσιόνα να επιτυγχάνει ρεκόρ ψήφων, παρά την ενίσχυση των συντηρητικών. Η Σάμια Μπομφίμ έλαβε 226 χιλ. ψήφους με μια «οργανική» εκλογή, στην πιο ανταγωνιστική κούρσα της χώρας, με πολύ μεγάλα ονόματα∙ ο Ζοζεμάρ Πινέιρο ντε Καρβάγιο και η Κλέιτζε Πρέτας είναι ένα άλμα μπροστά για εμάς, ειδικά μιας και είναι γνωστοί ως μαύροι ακτιβιστές της βάσης.
Το PSOL έλαβε σχεδόν 4 εκ. ψήφους, προσθέτοντας 3,57% στην ψήφο των ομοσπονδιακών βουλευτών μας σε εθνικό επίπεδο, τοποθετώντας το μπροστά από κόμματα όπως το Podemos, το PDT και το Partido da Social Democracia Brasileira (Βραζιλιάνικο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα) σε αριθμό ψήφων που κέρδισε. Ο Γκιλιέρμε Μπουλός έλαβε περισσότερες από 1 εκ. εκατομμύριο ψήφους στο Σάο Πάολο και, όπως είπαμε, ήμασταν το κόμμα με τις περισσότερες ψήφους στο Πόρτο Αλέγκρε, λαμβάνοντας σχεδόν το 20% των έγκυρων ψήφων στην πόλη.
Το MES προωθεί την οικοδόμηση μιας γυναικείας και μαύρης ηγεσίας. Αυτό αποτελεί ήδη μέρος της ανάπτυξης του ρεύματος και της εκλογικής του ισορροπίας. Αφού δεν περιορίζουμε τη δράση μας σε αγώνες για πολιτικά δικαιώματα που βοηθούν αλλά δεν αντικαθιστούν τα οικουμενικά συμφέροντα του προλεταριάτου, δεν απολυτοποιούμε αυτό το κριτήριο, φυσικά. Αλλά είναι ένα θεμελιώδες κριτήριο για την οικοδόμηση του κόμματός μας και πρέπει να ενισχυθεί, καθώς αντικατοπτρίζει ένα δομικό ζήτημα της κοινωνικής διαμόρφωσης της βραζιλιάνικης εργατικής τάξης και αποτελεί μέρος της ανάπτυξης της συνείδησης εκατοντάδων χιλιάδων ή ακόμη και μερικών εκατομμυρίων. Αυτοί οι τομείς –αν και δεν έχουν αντικαπιταλιστική συνείδηση ούτε υπερασπίζονται ένα επαναστατικό πρόγραμμα– έχουν συνειδητοποιήσει τη σημασία της υπεράσπισης των αγώνων των γυναικών και των μαύρων.
Οι αντι-σεξιστικές και αντιρατσιστικές αιτίες, όταν καταλήγουν στα απώτατα συμπεράσματά τους, παίζουν σημαντικό ρόλο στην κατάρρευση του καπιταλιστικού συστήματος, αφού η καταπίεση των γυναικών αλλά και στη περίπτωση της Βραζιλίας, των έγχρωμων ανθρώπων, είναι μια δομή του καπιταλισμού – και πρέπει και οι δύο να αναδειχθούν ως καθοριστικές για την καθολική υπεράσπιση των συμφερόντων του προλεταριάτου και αποτελούν ουσιαστικό μέρος του προγράμματός μας. Και σε αυτό το σημείο το πρόγραμμά μας συναντά μια εμβρυακή μαζική συνείδηση, που πρέπει να ενισχυθεί και να αμφισβητηθεί σε μια σοσιαλιστική προοπτική.
Υπό αυτή την έννοια, αξίζει να αναφερθεί η εκλογή του Χοσεμάρ ως κρατικού βουλευτή του Ρίο ντε Τζανέιρο. Είναι ένας από τους λίγους μαύρους ηγέτες του PSOL, ο μόνος μαύρος μεταξύ των εκλεγμένων βουλευτών που ζει στην ισχυρή και ταραγμένη περιοχή Σάο Γκονσάλο στην περιφέρεια της πόλης. Μόλις γίνει γνωστός στο νέο του ρόλο, οι 28 χιλ. ψήφοι του θα μπορούσαν γρήγορα να μετατραπούν σε πολύ μεγαλύτερη υποστήριξη. Στην πολιτεία στην οποία ο Μαρσέλο Φρέισο υπέστη μια ήττα τόσο συντριπτική και βαθιά όσο η καιροσκοπική του στροφή, ίσως να υπάρξει μεγαλύτερο άνοιγμα για την οικοδόμηση νέας ηγεσίας. Στο Ρίο ντε Τζανέιρο πρέπει να ξεπεράσουμε το επίπεδο των λευκών ηγετών της μεσαίας τάξης που δεν έχουν μαρξιστική εκπαίδευση.
Στο Σάο Πάολο, οι περισσότερες από 100 χιλ. ψήφοι που έλαβε η υποψηφιότητα της Μόνικα Σέισας, από το Λος Πρέτας, την επανεξέλεξαν μαζί με επτά μαύρες γυναίκες (Άνα Λορα, Ρόζε, Λετίσια, Πολυάννα, Ναχάρα, Καρίνα) σύμφωνα με τον στρατηγικό ρόλο της εντολής της δημοτικής συμβούλου Λυάνα Άλβες στην πρωτεύουσα. Ο Φάμπιο Φέλιξ, επίσης γνωστός για τον ΛΟΑΤΚΙ και μαύρο ακτιβισμό του, έγραψε ιστορία στην Ομοσπονδιακή Περιφέρεια ως ο βουλευτής της περιφέρειας με τις περισσότερες ψήφους (σχεδόν 52 χιλ.), τετραπλασιάζοντας το αποτέλεσμά του το 2018. Αυτό ήταν ένα άλμα για το PSOL και το MES στην πρωτεύουσα της χώρας.
Αξίζει επίσης να αναφέρουμε υποψηφίους που υποστηρίζουμε ή/και ανήκουν στο αριστερό στρατόπεδο του PSOL, με σημαντικές νίκες, όπως οι Γκλόμπες Μπράχα στο Ρίο ντε Τζανέιρο, ο Ρενάτο Ροσένο στη Σεαρά, ο Χίλτον Κοέλιο στη Μπαχία και η Καμίλα Βαλαντάο στο Εσπίριτο Σάντο.
Χαιρετίζουμε τους εκλεγμένους ομοσπονδιακούς βουλευτές του PSOL. […]
Πόλωση εκφράστηκε στους βουλευτές που εξελέγησαν από το PT και από το κόμμα του Μπολσονάρου
Το PT και το PL (Φιλελεύθερο Κόμμα, του οποίου ήταν υποψήφιος ο Μπολσονάρου) αύξησαν τα αποτελέσματά τους για το νομοθετικό σώμα, ενώ το λεγόμενο Centrão (η κεντροδεξιά) διατήρησε τις θέσεις του. Ήταν μια εκλογική αναμέτρηση που σημαδεύτηκε από την αντίφαση μεταξύ ενός εκλογικού ταμείου πολλών εκατομμυρίων δολαρίων και της χαμηλής συμμετοχής της κοινωνίας, όπως ήδη αναφέρθηκε. Είναι σημαντικό να επισημανθούν ορισμένα γενικότερα στοιχεία αυτού του νομοθετικού πλαισίου: η αύξηση των μαύρων στο νέο κοινοβούλιο για το οποίο το PSOL είναι ένας από τους κύριους παράγοντες, αν και όχι ο μόνος· η εκλογή των τρανς γυναικών ως απάντηση στην απρόθυμη ΛΟΑΤΚΙφοβία των Μπολσοναριστών (Έρικα, Ντούντα Σαλαμπέρ και Λίντα Μπραζίλ)· η εκλογή από το Movimento dos Trabalhadores Rurais Sem Terra (Κίνημα Ακτημόνων Εργατών «Χωρίς Γη»), με δύο εθνικούς και τέσσερις πολιτειακούς βουλευτές, την είσοδο αυτοχθόνων ηγετών, όπως η Sonia Guajajara (São Paulo) και Célia Xakriabá (Minas Gerais).
Η ακροδεξιά επέλεξε τους δικούς της, με την Κάρλα Ζαμπέλλι, τον Εντουάρντο Μπολσονάρο, τον Εντουάρντο Παζουέλο και τον Ρικάρντο Σάλες, όλοι από το PL, αστέρια του μπολσοναρισμού στη Βουλή των Αντιπροσώπων. […]
Το PSDB είχε τις χειρότερες εκλογές του, καθώς έμεινε εκτός δεύτερου γύρου στο Σάο Πάολο, πέφτοντας από 22 σε 13 ομοσπονδιακούς βουλευτές, ανακοινώνοντας ένα άλλο κεφάλαιο της εξάντλησής του ως το κύριο σχέδιο της βραζιλιάνικης φιλελεύθερης αστικής τάξης. Αυτό αποδεικνύεται από την ήττα, μετά από πολλές επανεκλογές, του Χοσέ Σερά, εκτός από τη δυσκολία ενός διαγωνισμού όπου ακρωνύμια διαγωνίζονται στον δεύτερο γύρο. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι τα σημαντικά κόμματα δεν πληρούσαν τις ελάχιστες απαιτήσεις που απαιτούνται για την πρόσβαση στη δημόσια χρηματοδότηση και τον ελεύθερο χρόνο στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Σημαντικά κόμματα όπως το PTB, το Solidaridad, το Partido Republicano da Ordem Social (Ρεπουμπλικανικό Κόμμα Κοινωνικής Τάξης) και το Partido Novo (Νέο Κόμμα) είχαν λιγότερες ψήφους από την συνεργασία PSOL / REDE, πράγμα που δείχνει τη δύναμη του κόμματός μας.
Ο ρόλος του Λούλα και του PT
Η εκστρατεία του Λούλα απέτυχε να κινητοποιήσει τους αγωνιστές όσο και οι Μπολσοναριστές κατά τη διάρκεια του πρώτου γύρου και, ειδικά, στις 7 Σεπτεμβρίου. Όπως είπαμε, υπήρξαν σημαντικές δράσεις στους δρόμους, ωστόσο, δεν ήταν αυτός ο τόνος του πρώτου σταδίου της εκστρατείας. Το PT κατάφερε να εκλέξει 68 ομοσπονδιακούς βουλευτές, προσεγγίζοντας το PL ως τη μεγαλύτερη ομάδα, αλλά αυτό απείχε πολύ από το αποκορύφωμά του το 2002, όταν είχε 81 εκλεγμένους ομοσπονδιακούς βουλευτές. Το 2022, το κόμμα κέρδισε σημαντικές πολιτείες στα βορειοανατολικά, όπως ο Rafael Fonteles (Piauí) και η Fátima Gomes, που επανεξελέγησαν στο Ρίο Γκράντε ντο Νόρτε. Το PT κατάφερε επίσης να νικήσει τον Τσίρο Γκόμες στην Σεάρα και εξέλεξε τον κυβερνήτη Elmano Freitas. Αφού είδαμε τους συμμάχους του PT να κερδίζουν στον πρώτο γύρο στο Πάρα, την Αμάπα και το Μαρανάο, οι κυβερνήσεις του Σάο Πάολο, της Σάντα Καταρίνα, της Μπαχία και του Σεργκίπε θα κριθούν στον δεύτερο γύρο.
Ωστόσο, δεδομένης της κατάστασης της γενικής παθητικότητας και της έλλειψης μαζικών κινητοποιήσεων, το PT, λόγω του γραφειοκρατικού του χαρακτήρα και της αποδυνάμωσης του συνδικαλιστικού μηχανισμού, δεν μπορεί από μόνο του να κινητοποιήσει ευρύτερους τομείς. Ο Λούλα επίσης αμφιταλαντεύτηκε, έχοντας καλές στιγμές, όπως όταν ήταν στο πρόγραμμα του Ρατίνιο, όπου κατάφερε να είναι αρκετά φυσικός για να επιτεθει στον Μπολσονάρο. Από την αρχή της εκστρατείας, ο Λούλα παρουσιάστηκε ως σωτήρας της «Νέας Δημοκρατίας». [5] Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κέρδισε την υποστήριξη σημαντικών εκπροσώπων του καπιταλισμού, ειδικά του Ενρίκε Μεϊρέγες [6], ωστόσο η άνοδος του Μπολσονάρου δημιούργησε περισσότερες αμφιβολίες και περισσότερες απαιτήσεις. Άλλωστε, αν κερδίσει με ψήφους και όχι με πραξικόπημα, δεν είναι απαραίτητο οι μεγάλες επιχειρήσεις να απορρίψουν τον Μπολσονάρου, διότι, μεταξύ άλλων, οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές του είναι εγγυημένες χωρίς την πολιτική αστάθεια που θα προκαλούσε ένα πραξικόπημα. Καθώς το διεθνές κεφάλαιο προτιμά τον Λούλα, η τάση της μεγάλης αστικής τάξης εξακολουθεί να είναι να διαπραγματεύεται με το PT. Αλλά ένα σημαντικό μέρος της αστικής κοινωνικής βάσης που ήταν με τον Μπολσονάρου, έχει ενισχυθεί, ειδικά με τη νίκη του Tarcisio στο Σάο Πάολο. [7]
Ένας προσανατολισμός για να παλέψουμε και να νικήσουμε στις 30 Οκτωβρίου
Υπάρχει μια διαμεσολαβημένη συνείδηση στο μαζικό κίνημα, η οποία είναι ικανή να σχολιάζει, να θρηνεί, να καταγγέλλει αλλά δεν κάνει τίποτα, δεν παράγει έντονες αντιδράσεις ενάντια στην αντιδραστική, ρατσιστική, μισογυνιστική, αντικομμουνιστική βαρβαρότητα. Αυτό θα άλλαζε αν γινόταν πραξικόπημα, αλλά αυτό δεν φαίνεται να είναι η πιο πιθανή προοπτική.
Μέσα σε αυτό το περίπλοκο πλαίσιο, για το οποίο πρέπει να κάνουμε μια ευρεία αξιολόγηση και να συζητήσουμε σε βάθος την πολιτική κατάσταση, ξεκινώντας από ένα διεθνές επίπεδο, ο προσανατολισμός μας είναι ξεκάθαρος: να βγούμε στους δρόμους μαζικά και μαχητικά για να διασφαλίσουμε τη νίκη του Λούλα στις 30 του μηνός. Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας σε κάθε είδους πρωτοβουλίες για να το κάνουμε αυτό πραγματικότητα.
Πρέπει να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο: να ενθαρρύνουμε νέες δυνάμεις να συνεχίσουν την εκστρατεία, από εδώ και πέρα να κερδίσουν στους δρόμους· να βγούμε έξω και να μιλήσουμε με τους ανθρώπους: χωρίς φόβο, να είμαστε ευθείς, να αναλάβουμε την πρωτοβουλία.
Η πρόκληση είναι να καταψηφίσουμε τον φασισμό. Γι’ αυτό, κάθε υποστήριξη είναι ευπρόσδεκτη, πρέπει να αναζητηθεί και πρέπει να γίνει αποδεκτή. Δεν ψάχνουμε για θέσεις σε μια πιθανή κυβέρνηση Λούλα. Αντιθέτως, το κόμμα μας γεννήθηκε για να είναι μια ανεξάρτητη αριστερά και επιμένουμε να συνεχίσει να είναι έτσι. Δεν μπορούμε να περιοριστούμε στον σχολιασμό των αποτελεσμάτων μας. Είναι καλά όταν εξετάζονται στο πλαίσιο του κινδύνου περαιτέρω προέλασης του αντιδραστικού κύματος που θα βαθύνει αν κερδίσει ο Μπολσονάρου. Αλλά αυτός ο κίνδυνος μπορεί να αποφευχθεί.
Το PSOL πρέπει να εκμεταλλευτεί το συσσωρευμένο πολιτικό του κεφάλαιο για να δράσει ενωμένο. Ως σημαντικό σημείο αναφοράς για τη ριζοσπαστική αριστερά, το κόμμα πρέπει να βρεθεί στην πρώτη γραμμή απέναντι στην άκρα δεξιά σε αυτόν τον δεύτερο γύρο, προσφέροντας ένα παράδειγμα κινητοποίησης που συνεργάζεται με άλλους για την ήττα του Μπολσονάρου και δείχνοντας ότι είναι μια εναλλακτική λύση για εκείνους τους ευρείς τομείς που αναζητούν μια συνεκτική αριστερά τόσο στον αντιφασιστικό αγώνα όσο και στον αγώνα κατά του νεοφιλελευθερισμού.
Βασιζόμαστε στη δύναμη του λαού και θα αφοσιωθούμε στις ομάδες εργασίας ανά περιφέρεια, επιδιώκοντας να κερδίσουμε την κοινωνική πρωτοπορία στο PSOL, υλοποιώντας παράλληλα μια ευρεία εκστρατεία συνεργασίας.
Αυτή τη στιγμή διακυβεύεται το πεπρωμένο των μελλοντικών ετών και όλα τα μέλη του MES πρέπει να προετοιμαστούν.
Εθνική Γραμματεία του MES, 5 Οκτωβρίου 2022
Υποσημειώσεις
[1] Τσίρο Γκόμες, προεδρικός υποψήφιος του PDT (Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα), συγκέντρωσε 3% στον πρώτο γύρο. Σιμόν Τέμπετ, προεδρική υποψήφια του MDB (Βραζιλιάνικο Δημοκρατικό Κίνημα), συγκέντρωσε ποσοστό 4,2% στον πρώτο γύρο.
[2] Η 7η Σεπτεμβρίου 2022 σηματοδότησε την 200ή επέτειο της ανεξαρτησίας της Βραζιλίας από την Πορτογαλία.
[3] Η εκλογική μεταρρύθμιση το 2017 εισήγαγε έναν ελάχιστο αριθμό ψήφων που πρέπει να λάβουν τα κόμματα για να έχουν πρόσβαση σε δημόσια εκλογική χρηματοδότηση και δωρεάν ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό χρόνο
[4] To PSOL κατέβηκε ως ο εκλογικός συνασπισμός Ομοσπονδία Federação PSOL REDE με το Δίκτυο Περιβαλλοντολογικής Βιωσιμότητας (REDE).
[5] Όρος που δηλώνει την περίοδο στη Βραζιλία που ξεκίνησε στις 15 Μαρτίου 1985, μετά την πτώση της 21χρονης στρατιωτικής δικτατορίας.
[6] Ενρίκε ντε Κάμπος Μεϊρέγες, βραζιλιάνος μάνατζερ και πρώην υπουργός Οικονομικών. Είναι στέλεχος του χρηματοπιστωτικού τομέα της Βραζιλίας και του διεθνούς χρηματοπιστωτικού τομέα, πρώην πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Βραζιλίας.
[7] Ο Tarcísio Gomes de Freitas, πρώην υπουργός Υποδομών του Μπολσονάρου, ανταγωνίζεται τον Fernando Haddad του PT για τη διακυβέρνηση του Σάο Πάολο στον δεύτερο γύρο στις 30 Οκτωβρίου.
