Ένα χρόνο μετά: Τζο Μπάιντεν, πρόεδρος των ΗΠΑ (του Ερίκ Τουσέν)

Ένα χρόνο μετά: Τζο Μπάιντεν, πρόεδρος των ΗΠΑ

Του Ερίκ Τουσέν

 

26 Δεκεμβρίου – μετάφραση από το internationalviewpoint.org

Μερικοί σχολιαστές πίστευαν ότι ο Μπάιντεν ως πρόεδρος θα σήμαινε μια κεϋνσιανή στροφή στις ΗΠΑ. Οι ίδιες ελπίδες και ψευδαισθήσεις είχαν αναπτυχθεί τις πρώτες ημέρες της προεδρίας του Μπαράκ Ομπάμα το 2009.

Και στις δύο περιπτώσεις, οι εκλογές έγιναν όταν οι ΗΠΑ περνούσαν μια μεγάλη κρίση που θα μπορούσε να οδηγήσει την κυβέρνηση να λάβει ισχυρά μέτρα και να αποκλίνει από δεκαετίες νεοφιλελεύθερων πολιτικών.

Η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα θα μπορούσε να εφαρμόσει μέτρα για τον περιορισμό του μεγάλου κεφαλαίου, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων τραπεζών και επενδυτικών κεφαλαίων, που ήταν υπεύθυνα σε μεγάλο βαθμό για την τεράστια κρίση που είχε ξεσπάσει το 2007-2008. Επιπλέον, ο Ομπάμα είχε υποσχεθεί μια βαθιά μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας, της κοινωνικής ασφάλισης, των συντάξεων και την εφαρμογή μιας φορολογικής μεταρρύθμισης με στόχο τους πιο εύπορους, ξεκινώντας με το να φορολογήσει περισσότερο το πλουσιότερο 1%. Αυτό δεν συνέβη.

Ο Μπάιντεν είχε ανακοινώσει ότι θα ζητούσε από τις μεγάλες εταιρείες και τους πλουσιότερους να πληρώνουν περισσότερους φόρους, είχε υποσχεθεί προοδευτικά μέτρα γύρω από την υγειονομική κάλυψη και την κοινωνική προστασία, καθώς και θεσμοθετημένους κατώτατους μισθούς 15 δολαρίων την ώρα…

Τέτοιες υποσχέσεις τού έδωσαν τη δυνατότητα να κινητοποιήσει μέρος των ψηφοφόρων που δεν τους ένοιαζε πλέον να ψηφίσουν, καθώς και ένα μεγάλο τμήμα της νεολαίας. Στην αρχή της θητείας του, διόρισε τον Μπέρνι Σάντερς πρόεδρο της επιτροπής προϋπολογισμού της Γερουσίας, κάτι το οποίο ορισμένοι θεώρησαν ως δείγμα της αποφασιστικότητάς του να εφαρμόσει πραγματικά προοδευτικά μέτρα,  ενώ άλλοι, συμπεριλαμβανομένου και εμού, είδαν σε αυτή την κίνηση, έναν τρόπο να παραγκωνίσει τον Σάντερς.

 

Κενές υποσχέσεις

Μετά από σχεδόν ένα χρόνο θητείας, μπορούμε σίγουρα να ισχυριστούμε ότι οι υποσχέσεις για μια προοδευτική στροφή προς περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη δεν τηρήθηκαν.

Το κατώτατο ημερομίσθιο των 15 δολαρίων σύντομα εγκαταλείφθηκε, εξακολουθεί να είναι στα 7,25 δολάρια.

Δεν ελήφθη κανένα μέτρο για την επιβολή νέων φόρων στις εταιρείες και στους πλουσιότερους. Ακόμα χειρότερα, η κυβέρνηση Μπάιντεν εισήγαγε ένα πρόσθετο μέτρο ευνοϊκό για τα πλούσια νοικοκυριά, που κατέστησε δυνατό στους Ρεπουμπλικάνους αντιπροσώπους να αποκαλύψουν την αδικία και την δολιότητα του μέτρου. Αυξάνεται από 10.000 σε 80.000 δολάρια, το ποσό που οι φορολογούμενοι μπορούν να αφαιρέσουν από τους ομοσπονδιακούς φόρους τους για την πληρωμή των τοπικών φόρων (είτε δημοτικών είτε κρατικών).

Σύμφωνα με ανάλυση τόσο του μη κομματικού Κέντρου Φορολογικής Πολιτικής (TPC) όσο και της «σφιχτής» δημοσιονομικής «δεξαμενής σκέψης» Κέντρο για έναν Υπεύθυνο Ομοσπονδιακό Προϋπολογισμό (CRFB), το 94% των οφειλών από την αύξηση του ανώτατου ορίου του πολιτειακού και του τοπικού φόρου (SALT) στα 80.000 δολάρια θα πήγαινε στο ανώτατο 1/5 των εισοδημάτων σε εθνικό επίπεδο – δηλ. όσοι βγάζουν τουλάχιστον 175.000 δολάρια το χρόνο– με το 70 % να πηγαίνει στο κορυφαίο 5%. [2]

Η απώλεια εσόδων για το Υπουργείο Οικονομικών θα ανέλθει σε 275 δισ. δολάρια ετησίως.

Ο στρατιωτικός προϋπολογισμός αυξήθηκε στα 720 δισ. δολάρια, με την υποστήριξη των Ρεπουμπλικάνων. Αυτός είναι ο υψηλότερος στρατιωτικός προϋπολογισμός από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (παρά την απεμπλοκή από το Αφγανιστάν).

Όσον αφορά τα δημόσια έργα, η κυβέρνηση Μπάιντεν, με την υποστήριξη των Ρεπουμπλικάνων, ψήφισε έναν προϋπολογισμό ευνοϊκό για τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες.

Ας μην ξεχνάμε ότι η πανδημία του κορονοϊού είχε ως αποτέλεσμα τον υψηλότερο αριθμό νεκρών σε απόλυτους αριθμούς στις ΗΠΑ: πάνω από 834.000 νεκροί στις 23 Δεκεμβρίου 2021.

Ωστόσο, παρά τη σοβαρότητα της κρίσης, ο Μπάιντεν δεν έχει λάβει μέχρι στιγμής κανένα μέτρο που θα μπορούσε να αντιβαίνει στα συμφέροντα των φαρμακευτικών εταιρειών. Ενώ η κυβέρνηση κατέχει το κύριο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την παραγωγή εμβολίων mRNA, δεν τείνει να το χρησιμοποιήσει ή να επιτρέψει στον δημόσιο τομέα στις ΗΠΑ ή αλλού να το χρησιμοποιήσει επίσης (βλ. παρακάτω: «Ο Μπάιντεν προστατεύει τα συμφέροντα της Big Pharma σε βάρος της υγείας των ανθρώπων, στο Βορρά όπως και στο Νότο».). Όλη η παραγωγή αφήνεται στη Big Pharma και τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που κατέχουν ιδιωτικές εταιρείες δεν αίρονται. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει προσφέρει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που κατέχει σε χώρες που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από αυτό και είναι σε θέση να παράγουν εμβόλια εάν επιτρέπεται. Ενώ τον Μάιο του 2021, ισχυρίστηκε ότι η κυβέρνησή του ήθελε ο ΠΟΕ να άρει τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, όπως ζητήθηκε από περισσότερες από 100 χώρες του Νότου, δεν έχει κάνει τίποτα για να υποστηρίξει αυτό το μέτρο.

——————————————————————————————————-

Παράρτημα

 

Ο Μπάιντεν προστατεύει τα συμφέροντα της Big Pharma σε βάρος της υγείας των ανθρώπων, στο Βορρά όπως και στο Νότο [3]

Τα εμβόλια mRNA που πωλούνται από την Pfizer (ΗΠΑ) – BioNTech (Γερμανία) και από τη Moderna (ΗΠΑ), τα οποία κυκλοφόρησαν μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, βασίζονται εν μέρει σε πρώην διπλώματα ευρεσιτεχνίας, μεταξύ των οποίων ένα δίπλωμα ευρεσιτεχνίας του 2005 για μια τεχνολογία που επινοήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια για την παραγωγή ενός mRNA που είναι αβλαβές για τον οργανισμό.

Η καινοτόμος τεχνική σταθεροποίησης της πρωτεΐνης ακίδας είναι επίσης προϊόν έρευνας που χρηματοδοτείται από το δημόσιο. Πράγματι, το ειδικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που κατατέθηκε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ –αριθμός διπλώματος ευρεσιτεχνίας: 10.960.070, γνωστότερο ως δίπλωμα ευρεσιτεχνίας 070– σχετίζεται με τον τρόπο με τον οποίο σταθεροποιείται η πρωτεΐνη ακίδα στο εμβόλιο, μια τεχνική που αναπτύχθηκε από το ερευνητικό κέντρο εμβολίων του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας (NIH), μια κυβερνητική υπηρεσία των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τον Public Citizen στην Ουάσιγκτον, χάρη στην κατοχή του διπλώματος ευρεσιτεχνίας 070 οι ΗΠΑ θα μπορούσαν και μπορούν αν το ήθελαν να παράγουν τα δικά τους εμβόλια mRNA. Θα μπορούσαν επίσης να επιτρέψουν σε άλλες χώρες να παράγουν και να χρησιμοποιούν το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για να προστατεύσουν τους δικούς τους πληθυσμούς και ως χειρονομία καλής θέλησης να επεκτείνουν τις εγκαταστάσεις σε άλλους πληθυσμούς που έχουν ανάγκη. Δείτε αυτό το απόσπασμα από δελτίο τύπου του Public Citizen στα μέσα Νοεμβρίου 2020 σχετικά με την ανακοίνωση ότι το mRNA-1273 θα παραχθεί από τη Moderna: Δήλωση: Το εμβόλιο Moderna παράγεται από τον λαό. «Αυτό είναι το εμβόλιο του λαού. Το εμβόλιο του NIH. Δεν είναι μόνο το εμβόλιο της Moderna. Ομοσπονδιακοί επιστήμονες βοήθησαν στην επινόησή του και οι φορολογούμενοι χρηματοδοτούν την ανάπτυξή του. Όλοι έχουμε παίξει ένα ρόλο. Πρέπει να ανήκει στην ανθρωπότητα.»

«Τόσο η σημερινή κυβέρνηση όσο και ο εκλεγμένος πρόεδρος Μπάιντεν έχουν την ευκαιρία να καταστήσουν αυτό το εμβόλιο ένα δημόσιο αγαθό που είναι ελεύθερο και διαθέσιμο σε όλους και να βοηθήσουν στην κλιμάκωση της παγκόσμιας παραγωγής, προκειμένου να αποφευχθεί το ιατρικό σιτηρέσιο που θα μπορούσε να γίνει μια μορφή παγκόσμιου απαρτχάιντ εμβολίου.» [1]

Στην περίπτωση αυτή, το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας δεν θα παραβιαστεί και η τεχνολογία θα είναι γενικά διαθέσιμη. Μη συμμορφούμενος με αυτό το αίτημα που προέρχεται από πολλούς οργανισμούς όπως ο Public Citizen, ο Μπάιντεν επιδεικνύει την υποστήριξή του στη Big Pharma.

Σύμφωνα με μια πολύ σοβαρή μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2021 από το Public Citizen, οι δημόσιες αρχές, ξεκινώντας από τις κυβερνήσεις των πλουσιότερων χωρών, θα μπορούσαν εύκολα να παράγουν δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων με πολύ χαμηλότερο κόστος από τις πληρωμές που καταβάλλονται στη Big Pharma. Η μελέτη, που βασίζεται σε έρευνα του Imperial College London δείχνει πειστικά ότι «η παγκόσμια κοινότητα θα μπορούσε να δημιουργήσει περιφερειακούς κόμβους ικανούς να παράγουν 8 δισ. δόσεις εμβολίων mRNA μέχρι τον Μάιο του 2022. Αυτό θα ήταν αρκετό για να καλύψει το 80% του πληθυσμού». Πόσο θα κόστιζε; 9,4 δισ. δολάρια για το εμβόλιο της Pfizer – BioNtech, 5 εργοστάσια, 17 γραμμές παραγωγής και 1.386 υπαλλήλους. Ένας αριθμός που πρέπει να συγκριθεί με τα δεκάδες και δεκάδες δισεκατομμύρια φορολογικά δολάρια που διανέμονται στη Big Pharma από τα κράτη με αποτέλεσμα μόνο τον εμβολιασμό των πληθυσμών της εύπορης χώρας… και την πληρωμή στους μετόχους. [1]

——————————————————————————————————-

 

Μια τρίτη δόση εμβολίου στο Βορρά και εμβολιαστικό απαρτχάιντ (συνέχεια του άρθρου)

Όπως και οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες, οι ΗΠΑ διοργανώνουν μαζικές χορηγήσεις μιας τρίτης δόσης εμβολίου (μια τέταρτη είναι ακόμη καθ’ οδόν, όπως στο κράτος του Ισραήλ) και τον εμβολιασμό των παιδιών, ενώ ο ΠΟΥ απαιτεί να δοθεί προτεραιότητα στον εμβολιασμό των πληθυσμών σε χώρες του Νότου που μέχρι στιγμής είχαν περιορισμένη πρόσβαση σε εμβόλια.

Δεν έχει γίνει τίποτα ούτε όσον αφορά τον δημοσιονομικό κανονισμό που αποσκοπεί στην επιβολή κάποιας πειθαρχίας στις μεγάλες τράπεζες και σε άλλες μεγάλες χρηματοπιστωτικές εταιρείες. Αντίθετα, η χαλαρότητα έχει μεγαλώσει. Για να σηματοδοτήσει με σαφήνεια τον προσανατολισμό του προς τις χρηματοπιστωτικές αγορές και το Mεγάλο Κεφάλαιο, ο Μπάιντεν διόρισε τον Τζέρεμι Πάουελ για δεύτερη θητεία πρόεδρο της Fed, όπως είχε υποδείξει προς το τέλος της θητείας του ο Τραμπ. Διόρισε επίσης την πρώην πρόεδρο της Fed Τζάνετ Γιέλεν υπουργό Οικονομικών. Αυτά είναι σαφή σημάδια υπέρ του κεφαλαίου. Στις αρχές Δεκεμβρίου 2021, η Saule Omarova υποτίθεται ότι θα αναλάμβανε την τραπεζική ρύθμιση ως επικεφαλής του Γραφείου του Ελεγκτή του Νομίσματος. Αναγκάστηκε να παραιτηθεί μετά από μια εκστρατεία αποσταθεροποίησης που ξεκίνησε η Γουόλ Στριτ και οι Ρεπουμπλικάνοι. Διαβάζουμε στους Financial Times: «Αντιμετώπισε μια αντίδραση από τους Ρεπουμπλικάνους και τον τραπεζικό κλάδο, με τους επικριτές να επικεντρώνονται στην ανατροφή της και την καριέρα της ως ακαδημαϊκός με προτάσεις όπως αυτές που συμπεριλάμβαναν ένα κρατικό σύστημα τραπεζικών λογαριασμών.» Η ίδια δήλωσε στους FT: «Αυτό για το οποίο ανησυχούν οι τράπεζες της Γουόλ Στριτ είναι ότι θα είμαι η ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή, με ισχυρή γνώμη, που δεν θα είναι μία από αυτούς, η οποία δεν είναι υπόχρεη σε αυτούς». Στην πραγματικότητα, δίπλα στις προβλέψιμες επιθέσεις από τους Ρεπουμπλικάνους, κακοποιήθηκε επίσης από ορισμένους Δημοκρατικούς αντιπροσώπους, οι οποίοι είναι εξίσου στενά συνδεδεμένοι με το κεφάλαιο όσο και οι συνάδελφοί της. [4]

Ο Μπάιντεν είχε υποσχεθεί να υιοθετήσει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα δαπανών για περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη και προστασία του περιβάλλοντος. Με τίτλο Build Back Better (ή BBB), το πρόγραμμα θα έπρεπε να είχε εγκριθεί μαζί με το μεγάλο σχέδιο για δαπάνες σε δημόσια έργα, των οποίων το μεγάλο κεφάλαιο είναι λάτρης. Αλλά τελικά, ο Μπάιντεν και η Νάνσι Πελόσι, η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, άφησαν τις ψήφους για τα δύο θέματα να διαχωριστούν. Ένας διαχωρισμός που δεν έγινε αποδεκτός από την αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος. Το σχέδιο δημοσίων έργων υιοθετήθηκε με τη στήριξη των Ρεπουμπλικάνων και παρά την αντίθεση έξι αριστερών Δημοκρατών, συμπεριλαμβανομένης της Αλεξάνδρας Οκάσιο Κορτέζ. Από την άλλη, το BBB έχει σαμποτάρει η δεξιά πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος και πιθανότατα θα εγκαταλειφθεί.

Αυτή η νόθευση-σαμποτάρισμα του BBB δείχνει την πραγματική φύση της πολιτικής της κυβέρνησης Μπάιντεν, η οποία είναι γενικότερα, από οικονομική και κοινωνική άποψη, μια συνέχεια αυτής των Ρεπουμπλικάνων προέδρων, είτε του Τζ. Μπους του νεότερου είτε του Ντ. Τραμπ. Πίσω στο 1891, ο Φρίντριχ Ένγκελς, στο υστερόγραφό του στα κείμενα του Καρλ Μαρξ για την Κομμούνα του Παρισιού, είχε περιγράψει με ακρίβεια το πολιτικό σύστημα στις ΗΠΑ ως ελεγχόμενο από το Δημοκρατικό και το Ρεπουμπλικάνικο Κόμμα, που παίρνουν εκ περιτροπής την εξουσία και υπερασπίζονται την καπιταλιστική τάξη.

——————————————————————————————————-

Ο Φρίντριχ Ένγκελς για το πολιτικό σύστημα στις ΗΠΑ

Πουθενά οι «πολιτικοί» δεν αποτελούν ένα πιο ξεχωριστό και ισχυρό τμήμα του έθνους από ό,τι ακριβώς στη Βόρεια Αμερική. Εδώ, κάθε ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα που διαδέχεται εναλλάξ το ένα το άλλο στην εξουσία ελέγχεται με τη σειρά του από ανθρώπους που ασκούν την πολιτική δραστηριότητα ως επάγγελμα, οι οποίοι κερδοσκοπούν πάνω στις έδρες της νομοθετικής συνέλευσης τόσο της ομοσπονδίας όσο και των ξεχωριστών πολιτειών, ή που βγάζουν τα προς το ζην από τη ζύμωση που κάνουν για το κόμμα τους και όταν αυτό νικήσει, ανταμείβονται με θέσεις.

Είναι γνωστό πως οι Αμερικάνοι τριάντα χρόνια τώρα προσπαθούν ν’ αποτινάξουν το ζυγό αυτό, που έγινε αφόρητος, και πως, παρ’ όλα αυτά, βουλιάζουν όλο και πιο βαθιά μέσα στο βάλτο της διαφθοράς. Ακριβώς στην Αμερική μπορούμε να δούμε καλύτερα πώς συντελείται αυτή η ανεξαρτητοποίηση της κρατικής εξουσίας από την κοινωνία, ενώ αρχικά ήταν προορισμένη να γίνει απλό όργανό της. Εδώ δεν υπάρχει καμία δυναστεία, καμία αριστοκρατία, κανένας μόνιμος στρατός, πέρα από τους λίγους άνδρες για την επίβλεψη των Ινδιάνων, δεν υπάρχει ούτε γραφειοκρατία με μόνιμες θέσεις ή με δικαίωμα σύνταξης. Και παρ’ όλα αυτά, βρίσκουμε εδώ δύο μεγάλες συμμορίες πολιτικών κερδοσκόπων, οι οποίοι αναλαμβάνουν εναλλάξ την κρατική εξουσία, και την εκμεταλλεύονται με τα πιο διεφθαρμένα μέσα και για τους πιο διεφθαρμένους σκοπούς – και το έθνος είναι ανίσχυρο απέναντι σε αυτά τα δύο μεγάλα καρτέλ πολιτικών, που βρίσκονται δήθεν στην υπηρεσία του, μα που στην πραγματικότητα το εξουσιάζουν και το καταληστεύουν.

Εισαγωγή του Ένγκελς στο βιβλίο του Μαρξ Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία 1871  (1891).

——————————————————————————————————-

(συνέχεια του άρθρου)

Παρά τον καλοπροαίρετο λόγο της, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει λάβει κανένα πραγματικό μέτρο για τον έλεγχο της πρόσβασης σε πυροβόλα όπλα, ενώ ο αριθμός των ανθρωποκτονιών αυξάνεται απότομα (αύξηση 30% έως το 2021).

Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει λάβει κανένα μέτρο για να υπερασπιστεί την ομοσπονδιακή νομοθεσία που αποποινικοποιεί τις αμβλώσεις, παρά το γεγονός ότι πολιτείες όπως το Τέξας υιοθετούν πολύ κατασταλτικούς νόμους κατά των αμβλώσεων∙ απλώς εξέφρασε τη διαφωνία της.

Ενώ ορισμένες πολιτείες, συμπεριλαμβανομένου, για άλλη μια φορά, του Τέξας, αποφάσισαν να αλλάξουν τους εκλογικούς νόμους για να περιορίσουν την άσκηση των δικαιωμάτων ψήφου στις εργατικές τάξεις και ειδικά τα φυλετικά τους στρώματα, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έκανε τίποτα.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν τα πάει καλύτερα από αυτή του Ντόναλντ Τραμπ όσον αφορά τα δικαιώματα των μεταναστών και την υποδοχή των προσφύγων. Τον Σεπτέμβριο του 2021, ο Daniel Foote, ο απεσταλμένος των ΗΠΑ για την Αϊτή, παραιτήθηκε για να διαμαρτυρηθεί κατά των «απάνθρωπων» απελάσεων από τις ΗΠΑ χιλιάδων αϊτινών μεταναστών. Η παραίτησή του ήταν ένα σκληρό πλήγμα για τον Μπάιντεν: η πολιτική του για μαζική έκδοση αϊτινών μεταναστών πίσω στη χώρα τους εκτίθεται δημοσίως από τον ίδιο του τον απεσταλμένο. [5]

Όσον αφορά τη διεθνή πολιτική, η σημερινή κυβέρνηση συνεχίζει και επιβεβαιώνει τις πολιτικές του Τραμπ σε κεντρικά ζητήματα όπως η πλήρης υποστήριξη της ισραηλινής κυβέρνησης και η επιθετική στάση απέναντι στην Κούβα και τη Βενεζουέλα. Δημοσίευμα των New York Times αποκάλυψε πρόσφατα ότι η χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν είχε σκοτώσει πάνω από 1.400 αμάχους. Ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανό να είναι πολύ υψηλότερος. Από αυτή την άποψη, η κυβέρνηση Μπάιντεν απλώς συνεχίζει την πολιτική του Τραμπ. Στα τέλη Αυγούστου του 2021, 10 άμαχοι σκοτώθηκαν στην Καμπούλ από επίθεση μη επανδρωμένου αεροσκάφους, αλλά είχε αποφασιστεί τον Δεκέμβριο του 2021 ότι κανένα στρατιωτικό προσωπικό δεν θα τιμωρούνταν -βλ. https://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-59647065]. Ο βομβαρδισμός «δεν παραβίασε τους νόμους του πολέμου και δεν προκλήθηκε από παράπτωμα ή εγκληματική αμέλεια», εξήγησε ο Επικεφαλής Εκπρόσωπος Τύπου του Υπουργείου Άμυνας Τζον Φ. Κέρμπι. Η κυβέρνηση Μπάιντεν στηρίζει επίσης το στρατιωτικό καθεστώς του Σίσι στην Αίγυπτο, καθώς του παρέχει περίπου 1,3 δισ. δολάρια βοήθεια ετησίως. Ομοίως, ο Μπάιντεν διατηρεί φιλικές σχέσεις με το σαουδαραβικό υπερ-αντιδραστικό καθεστώς.

Οι ΗΠΑ επανεντάσσονται στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα και οι διαπραγματεύσεις για την πυρηνική παραγωγή στο Ιράν δεν συνδέονται με ισχυρά μέτρα. Αντίθετα, ο Μπάιντεν αύξησε πρόσφατα τις επιδοτήσεις για εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου στις ΗΠΑ για να εξασφαλίσει υψηλότερους όγκους εξόρυξης. Δεδομένου ότι οι ΗΠΑ δεν παραχωρούν οτιδήποτε ουσιαστικό στο Ιράν, η κατάσταση μπορεί μόνο να επιδεινωθεί.

Πώς μπορεί να εξηγηθεί η απουσία κεϋνσιανής στροφής;

Το κλειδί για κάθε σημαντική στροφή είναι η κατάσταση της ταξικής πάλης. Οι λαϊκές τάξεις, και ιδιαίτερα οι μισθωτοί εργαζόμενοι, δεν κατάφεραν να αυξήσουν το επίπεδο οργάνωσής τους και την ικανότητά τους να ενεργούν. Αυτή είναι μια σημαντική διαφορά με τη δεκαετία του 1930, όταν το εργατικό κίνημα διευρύνθηκε με ένα κύμα απεργιών και καταλήψεων εργοστασίων, ειδικά στην αυτοκινητοβιομηχανία. Οι ριζοσπαστικές ενώσεις και οι σοσιαλιστικές ιδέες απολάμβαναν ευρεία υποστήριξη. Η ΕΣΣΔ ήταν πόλος έλξης, καθώς ο σχεδιασμός της και ο δημόσιος έλεγχος των μέσων παραγωγής θεωρούνταν καλύτερη λύση από τον καπιταλισμό του laissez-faire.

Για να ολοκληρωθεί η εικόνα, θα πρέπει να προστεθεί ότι το 2020-2021 η κυβέρνηση (είτε του Τραμπ είτε του Μπάιντεν) είχε λαδώσει μαζικά τους τροχούς καταβάλλοντας μεγάλες αποζημιώσεις στην εργατική τάξη και αναβάλλοντας την πληρωμή σημαντικού μέρους των χρεών (ενυπόθηκα χρέη, χρέη φοιτητών, χρέη ενοικίων…). Η φτώχεια έχει υποχωρήσει το 2020 και το 2021, χάρη σε διάφορα είδη κοινωνικών παροχών. Αυτό έχει διαδραματίσει πραγματικό ρόλο ως «απομονωτής» κοινωνικών αντιδράσεων. Η εργατική τάξη δεν εξαναγκάστηκε σε δράση. Βεβαίως, ορισμένοι τομείς έχουν κινητοποιηθεί και σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν κερδίσει, αλλά αυτό απέχει πολύ από το να αντιπροσωπεύει ένα μαζικό ρεύμα.

Τα «κοινωνικά» μέτρα που έλαβε ο Τραμπ και στη συνέχεια ο Μπάιντεν δεν είναι διαρθρωτικά, δεν προσφέρουν νέα δικαιώματα και δεν αποτελούν μακροπρόθεσμα μέτρα. Η υιοθέτηση του προγράμματος BBB θα μπορούσε να δημιουργήσει την εντύπωση κάποιας κοινωνικής προόδου, αλλά σαφώς, ακόμη και στις καλύτερες περιπτώσεις, θα ήταν πολύ περιορισμένη. Αυτό δείχνει ότι δεν έχουμε εισέλθει σε έναν νέο κεϋνσιανό κύκλο, στον οποίο η κυβέρνηση και η καπιταλιστική τάξη θα αναγκαστούν να κάνουν σημαντικές παραχωρήσεις στις λαϊκές τάξεις, οι οποίες με τη σειρά τους θα καταγράψουν βελτίωση των κοινωνικών δικαιωμάτων τους και σημαντική αύξηση των μισθών τους.

Η καπιταλιστική τάξη εξακολουθεί να γίνεται πλουσιότερη, ακόμη και αν το ποσοστό κέρδους έχει δει καλύτερες μέρες και αν ένα μεγάλο μέρος του συσσωρευμένου κεφαλαίου είναι πλασματικό και θα μπορούσε να καταρρεύσει σαν ένας χάρτινος πύργος σε περίπτωση μιας ακόμα χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Οι ανισότητες αυξάνονται περαιτέρω με μεγαλύτερη συγκέντρωση πλούτου στα χέρια του κορυφαίου 1%.

 

Το θέμα του χρέους

Το τρίτο εξάμηνο του 2021, το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ήταν 28 τρισ. δολάρια ή το 125% του ΑΕΠ της χώρας. Είτε μετά το 2008, για να αντιμετωπίσουν τη χρηματοπιστωτική κρίση, είτε από το 2020, που βρέθηκαν αντιμέτωποι με την κρίση που προέκυψε από την πανδημία του κορονοϊού, οι ηγέτες των ΗΠΑ κατέφυγαν στην αύξηση του δημόσιου χρέους τους. Δεν επιβλήθηκε στο μεγάλο κεφάλαιο κανένας έκτακτος φόρος λόγω της κρίσης. Μέχρι στιγμής, η αύξηση του δημόσιου χρέους δεν έχει γίνει πραγματικά αισθητή, επειδή τα επιτόκια είναι σχεδόν μηδενικά. Το τρέχον επιτόκιο του δημόσιου χρέους είναι στην πραγματικότητα ακόμη και αρνητικό, δεδομένου ότι ο πληθωρισμός είναι πάνω από 5%. Η Fed θα αυξήσει σταδιακά τα επιτόκια, αλλά δεν θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα. Στις ΗΠΑ, ο όγκος του δημόσιου χρέους θα αυξηθεί περαιτέρω χωρίς να οδηγήσει σε καμία ισχυρή διαταραχή.

Τα χρέη των νοικοκυριών μεταξύ των λαϊκών τάξεων έχουν αυξηθεί τα τελευταία δέκα χρόνια, αλλά οι κοινωνικές ενισχύσεις με τη μορφή επιταγών που έστειλε η κυβέρνηση την περίοδο 2020-2021 έχουν ανακουφίσει προσωρινά το βάρος της αποπληρωμής. Επιπλέον, τόσο οι κυβερνήσεις Τραμπ όσο και Μπάιντεν ανέστειλαν προσωρινά την αποπληρωμή ορισμένων χρεών: ορισμένες υποθήκες, φοιτητικά χρέη, ορισμένα χρέη ενοικίων επίσης, χωρίς να ξεχνούν τα χρέη των μικρών επιχειρήσεων. Αλλά αυτά τα μέτρα θα φτάσουν σε ένα τέλμα και η κατάσταση θα γίνει τεταμένη. Ορισμένες προθεσμίες είναι γνωστές: Μάιος 2022 για τα χρέη των φοιτητών, τα οποία ανέρχονται σε περισσότερα από 1,6 τρισ. δολάρια. Ο Σάντερς και η Κορτέζ απαιτούν πλήρη ακύρωση. Κινήματα που διεκδικούν την  ακύρωση των χρεών πολλαπλασιάζονται επί του παρόντος.

Ο αγώνας από τις λαϊκές τάξεις ενάντια στα άδικα χρέη θα γίνει πιο σημαντικός τα επόμενα χρόνια.

Όσον αφορά τα χρέη των φοιτητών, ο Μπαράκ Ομπάμα είχε επιτύχει κάποιες επιμέρους ακυρώσεις (το κόστος των οποίων βαρύνει τους φορολογούμενους και όχι τους πιστωτές)· είναι πιθανό ο Μπάιντεν να κάνει το ίδιο. Θα εξαρτηθεί από τις κινητοποιήσεις. Πρέπει να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις…

Το χρέος των μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών αυξήθηκε απότομα τα τελευταία χρόνια. Σε περίπτωση αύξησης των επιτοκίων, ορισμένοι ενδέχεται να χρεοκοπήσουν και να ξεσπάσει νέα χρηματοπιστωτική κρίση.

Συμπεράσματα

Πέρα από τις ανακοινώσεις και τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις της, η πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν επεκτείνει κυρίως την επίθεση του κεφαλαίου εναντίον των εργατικών μαζών. Δεν έχει ξεκινήσει καμία κοινωνική στροφή που θα μπορούσε να σπάσει με 40 χρόνια νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Κανένας αριστερά σκεπτόμενος πολίτης δεν θα μετανιώσει ποτέ για τον Τραμπ, αλλά δεν πρέπει να τρέφουμε αυταπάτες ούτε για τον Μπάιντεν, υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί.

Ο Μπάιντεν και το Δημοκρατικό Κόμμα απογοήτευσαν τα μέλη των λαϊκών τάξεων που τους είχαν στηρίξει κατά του Τραμπ και των Ρεπουμπλικάνων υποψηφίων το φθινόπωρο του 2020. Κατά τη διάρκεια του 2021, σε αρκετές από τις εκλογές, αυτή η απογοήτευση εκφράστηκε στις κάλπες και οι Ρεπουμπλικάνοι ενίσχυσαν τη θέση τους. Οι ενδιάμεσες εκλογές του Οκτωβρίου 2022 είναι πιθανό να οδηγήσουν τους Δημοκρατικούς στο να χάσουν την πλειοψηφία τους στη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία, γεγονός που θα ενισχύσει την τάση που καθιστά δυνατή μια νίκη των Ρεπουμπλικάνων στις προεδρικές εκλογές του 2024.

Θα μπορέσει η αριστερά του Δημοκρατικού Κόμματος και η αριστερά έξω από αυτό να βρει τον τρόπο να δυναμώσει και να ξεφύγει από το δικομματικό σύστημα που περιέγραψε ο Ένγκελς πριν από 130 χρόνια; Αυτό είναι ένα μεγάλο ιστορικό ερώτημα. Θα μπορέσει να εδραιωθεί το λαϊκό κίνημα στις ΗΠΑ, το οποίο έχει βιώσει ισχυρές στιγμές όπως το Black Lives Matter ή οι φεμινιστικές κινητοποιήσεις; Θα αντιμετωπίσει η Εργασία το Κεφάλαιο; Θα παλέψει η νεολαία σε άλλους αγώνες μετά το Black Lives Matter, για το περιβάλλον, τα χρέη… Οι απαντήσεις σε τέτοια ερωτήματα είναι ορθάνοιχτες και υψίστης σημασίας για τον κόσμο.

Υποσημειώσεις

[1] Capito, 15 Δεκεμβρίου 2021, EDITORIAL: To keep cost of BBB down, take out the SALT cap increase.

[2] Financial Times, 27-28 Νοεμβρίου 2021, “Democrats’ tax relief plan leaves bitter taste for party leftwingers”.

[3] Το περιεχόμενο αυτού του παραρτήματος είναι από το άρθρο του συγγραφέα “Coronavirus: Global Collective Commons vs Big Pharma”.

[4] Financial Times, “Joe Biden’s pick to lead bank regulator withdraws her nomination”, 9 Δεκεμβρίου 2021. Ένα απόσπασμα: “Τόσο ο Τζον Τέστερ, ένας γερουσιαστής των Δημοκρατικών από τη Μοντάνα, όσο και ο Μαρκ Γουάρνερ, από τη Βιρτζίνια, εξέφρασαν την ανησυχία τους κατά την ακρόαση της μιας προηγούμενης κριτικής της Ομάροβα για ένα νόμο που είχαν προωθήσει το 2008, ο οποίος είχε χαλαρώσει τις ρυθμίσεις για τις κοινοτικές τράπεζες. Ο Τέστερ επίσης αμφισβήτησε την πρότασή της για μια εθνική αρχή επενδύσεων που να την εγγυάται το κράτος, η οποία, όπως είπε, θα μπορούσε να αποφασίσει σε ποιους τομείς της οικονομίας να δοθούν δάνεια».

[5] CNN Politics, 23 September 2021, “Special envoy for Haiti resigns citing ‘inhumane’ US decision to deport thousands of Haitians from US border”.